(function() { (function(){function b(g){this.t={};this.tick=function(h,m,f){var n=void 0!=f?f:(new Date).getTime();this.t[h]=[n,m];if(void 0==f)try{window.console.timeStamp("CSI/"+h)}catch(q){}};this.getStartTickTime=function(){return this.t.start[0]};this.tick("start",null,g)}var a;if(window.performance)var e=(a=window.performance.timing)&&a.responseStart;var p=0=c&&(window.jstiming.srt=e-c)}if(a){var d=window.jstiming.load; 0=c&&(d.tick("_wtsrt",void 0,c),d.tick("wtsrt_","_wtsrt",e),d.tick("tbsd_","wtsrt_"))}try{a=null,window.chrome&&window.chrome.csi&&(a=Math.floor(window.chrome.csi().pageT),d&&0=b&&window.jstiming.load.tick("aft")};var k=!1;function l(){k||(k=!0,window.jstiming.load.tick("firstScrollTime"))}window.addEventListener?window.addEventListener("scroll",l,!1):window.attachEvent("onscroll",l); })();

Konan sem kyndir ofninn sinn

Eldhúsreyfarar miðaldra matargúrús á Skólavörðuholtinu

27.9.03

Ég: Ertu að hella bjór á straujárnið?

Efnafræðistúdentinn: Já.

Ég: Af hverju í ósköpunum?

Efnafræðistúdentinn: Bara gá hvað gerist.

Ég: Viltu gjöra svo vel að hætta því!

Efnafræðistúdentinn: Af hverju?

Ég: Af því að það gæti gerst eitthvað.

Efnafræðistúdentinn: Nei, það gerist ekkert. Ég veit það, I'm a scientist.

Ég: En af hverju ertu þá ... æi, andskotinn. Þú þrífur straujárnið.

|

Ég kom við í Kolaportinu áðan, ætlaði að athuga hvort þar væru til steinbítskinnar en sá engar. Svo skoðaði ég í bókabásana, meira af gömlum vana en ég ætti von á að finna eitthvað. Venjulega kaupi ég ekkert - oftast fást bara þýddar samprentsbækur eða 20-30 ára útlendar bækur sem ég hef sjaldan áhuga á (ég er bara að leita að matreiðslubókum, ef það skyldi vefjast fyrir einhverjum) - en í þetta skipti rakst ég á Transylvanian Cuisine eftir Paul Kovi, sem er lengi búin að vera á lista yfir bækur sem ég ætla að kaupa við tækifæri, þannig að ég greip hana með.

Kannski elda ég eitthvað úr henni í kvöld. Transylvanískan nautapottrétt eða eitthvað slíkt. Eða Szilágysági Bárányfejleves - nei, ætli ég hlífi ekki fjölskyldunni við því, það mundu engir borða það nema ég og kannski Boltastelpan. Þetta er nefnilega transylvanísk sviðasúpa þar sem maður notar haus, háls, lungu og lifur úr lambi og sýður með beikoni og grænmeti. Mér finnst þetta hljóma vel en sennilega eru fáir sammála mér um það.

|

Mikil sorg hjá grey Sauðargærunni í morgun: Hann missti annan nýja Bubba byggis-sokkinn sinn ofan í klósettið. Reyndar tókst að bjarga sokkinum en hann getur allavega ekki spókað sig í nýju sokkunum í dag eins og til stóð.

|

26.9.03

Af hverju er Bill Cosby allt í einu farinn að líta út nákvæmlega eins og Ray Charles?

En í tilefni af því sem ég var að skrifa um efnafræðistúdentinn minn blessaðan, þá er hér tilvitnun í Cosby:

,,Human beings are the only creatures that allow their children to come back home."

|

,,The most remarkable thing about my mother is that for thirty years she served the family nothing but leftovers. The original meal has never been found," - sagði Calvin Trillin um eldamennsku móður sinnar.

Ég hef aldrei sérhæft mig í eldamennsku á leifum og réttir gerðir úr afgöngum eru ekkert mjög algengir hjá mér. Það er einfaldlega vegna þess að það eru sjaldan afgangar. Ég er ekki vön að elda meira en ég held að verði borðað. Ég veit um fólk sem eldar alltaf töluvert meira en þarf til að það sé nú alveg öruggt að allir fái eins mikið og þeir vilja en ég sé ekki ástæðu til að ofala fólk. Of stórir matarskammtar eru jú ein helsta ástæðan fyrir offitufaraldrinum í Bandaríkjunum.

Ef ég er með kjötbollur í matinn, þá finnst mér betra að þær klárist og einn þeirra sem sitja við borðið hugsi kannski ,,ég hefði alveg getað borðað eina bollu í viðbót," en að ég eldi mun stærri skammt, allir borði einni bollu of mikið og ég sitji uppi með afgang. Puh, þessi eini sem í rauninni langaði í eina bollu í viðbót hefði bara getað fengið sér meira af meðlætinu. Það er örugglega hollara líka.

|

Mbl.is er með fyrirsögnina ,,Kynjamyndir í hnífsdælskum kartöflum" á forsíðu. Ég ætla ekki að lesa fréttina. Mér finnst þetta svo frábær fyrirsögn að myndin sem örugglega fylgir getur ekki annað en valdið vonbrigðum. Eins og með vestur-íslensku konuna og fjöllin í Vopnafirði.

|

25.9.03

Listi yfir hluti sem synir gera ekki ef þeir vilja halda vinsældum hjá móður sinni:

1): Hringja ekki til að láta vita að þeir verði meira en klukkutíma of seinir í kvöldmatinn og þegar mamman hringir og er að sálast úr hungri af því að hún er að bíða eftir þeim með matinn segjast þeir eiginlega vera búnir að borða.

2): Er 1) ekki nóg?

|

Gleraugnabúðir bæjarins hafa víst orðið fyrir heimsóknum af mönnum með lausa skrúfu. Í gleraugunum sínum alltsvo.

Ég er nú ekki þekkt fyrir að vera forsjál, svona almennt, en ég gekk árum saman með örskrúfjárn í veskinu mínu (veskin mín eru alltaf eins og taska Mary Poppins eða goggurinn á Pella), einmitt til að brúka þegar þetta gerist.

Svo kom 11. september og allir í panik, ég flaug til Bandaríkjanna nokkrum mánuðum síðar og þá þurfti ég að skilja eftir litlu samanbrotnu skærin sem ég var alltaf með í veskinu og hafa oft komið sér vel, og þorði svo ekki annað en skilja örskrúfjárnið eftir líka. Aldrei að vita nema það hefði verið hirt af mér á einhverjum þeirra sex bandarísku flugvalla sem ég kom við á sem stórhættulegt eggvopn. Og nú er það auðvitað týnt, af því að ég hafði ekki vit á að setja það í hnífaparaskúffuna. Þar er vegabréfið mitt nefnilega geymt og engin hætta á að ég gleymi hvar ég setti það.

Til allrar hamingju eru núverandi gleraugu mín ekkert í því að detta í sundur þegar minnst varir. Ekki enn allavega.

|

Ég horfði á umræður ríkisstjóraframbjóðenda í Kaliforníu í beinni útsendingu á Sky í nótt. Ekki af einskærum áhuga á bandarískum stjórnmálum, ég var bara ekki í skapi til að fara að sofa. Og þetta hafði visst skemmtigildi.

Arnold var ekki alveg að standa sig, hann opnaði varla munninn nema þegar stjórnandin beindi spurningu beint til hans og spurði ,,hefur þú ekki eitthvað til málanna að leggja?" og svo þegar Ariana Huffington beindi spjótum sínum að honum, sem hún gerði óspart. Reyndar var stundum erfitt að fylgjast með hvað þeim fór á milli því hvorugt á ensku að móðurmáli. Eiginlega var Ariana sú sem mest fór fyrir í umræðunum og hún minntist eitthvað á að þetta væri keppni í því hver gæti tala ,,loudest with a foreign accent".

Ef ég væri í Kaliforníu og ætlaði að láta þessar sjónvarpsumræður (sem eru þær einu sem Arnold lagði í) ráða atkvæði mínu alfarið, þá mundi ég örugglega kjósa Peter Camejo, frambjóðanda Græningja. En Georgy Russel var náttúrlega ekki þarna. (Og ekki fatafellan heldur.)

|

You are fantasy fiction!
What fiction genre are you?

brought to you by Quizilla

Nokkuð til í því.

En Anne McCaffrey höfðar ekkert sérstaklega til mín heldur.

|

24.9.03

Það eru töluvert heitar en afskaplega leiðinlegar umræður inni á málefnin.com út af Kastljósþætti í fyrrakvöld og sýnileika kvenna í fjölmiðlum almennt. Ég get vel tekið undir þá skoðun að konur eigi að vera mun meira áberandi í fjölmiðlum. Mikil ósköp.

Hins vegar hef ég eiginlega mun meiri áhyggjur af því - og held að það móti viðhorf barna og ungs fólks til kynjanna mun meir - hvað kynjahlutföllin eru skökk annars staðar. Til dæmis á leikskólunum og svo í grunnskólanum. Ég held að ósýnileiki karlmanna í uppeldis- og umönnunarstörfum sé út af fyrir sig mun alvarlegra mál en skortur á konum í umræðuþáttum og fréttum. Og já, ég veit að þetta hangir allt saman.

Mér finnst heldur ekki ástæða til að hafa af því sérstakar áhyggjur þótt konur séu færri en karlar í verkfræðideild. Ég hef meiri áhyggjur af því hvað það eru fáir karlar í kennara- og fóstrunámi, hjúkrunarnámi og þess háttar. Af hverju hefur enginn sett af stað herferð til að hvetja stráka til náms í þessum greinum?

Ég er með þessu ekki að segja að mér þyki slæmt að konur annist uppeldi barna og unglinga og umönnun sjúkra og aldraðra. Ég er að segja að mér þykir slæmt að karlmenn vantar að miklu leyti í þær deildir. Vegna þess að ég veit að þeir eru ekkert síðri uppalendur en konur, rétt eins og konur eru ekkert síðri verkfræðingar en karlar.

|

Saumaklúbbar eru nú merkilegt fyrirbæri. Ekki veit ég hversu séríslenskt, hvort norskur syklubb og sænsk syjunta eru að öllu leyti sambærileg við íslenskan saumaklúbb, en hitt veit ég að það getur verið ansi snúið að koma fólki úr öðru umhverfi í skilning um hvað saumaklúbbur er. Ég man að einu sinni spurði ég vinkonu mína hvort hún hefði reynt að útskýra saumaklúbba fyrir útlendingum og hún sagði: ,,Útlendingum? Ég get ekki einu sinni útskýrt það fyrir manninum mínum!"

Ég lenti í töluverðum vandræðum með þetta þegar ég var að skrifa Icelandic Food and Cookery en mér fannst ég alls ekki geta skrifað um íslenska matarmenningu án þess að geta saumaklúbbanna. Saumaklúbbaréttir eru nefnilega alveg sérstök kategóría sem þó er erfitt að skilgreina en ætli flestir - allavega flestar konur - geti samt ekki séð á augabragði með því að líta á uppskrift hvort hægt er að flokka einhvern rétt sem ,,saumaklúbbarétt" eða ekki.

Bara ekki bjóða mér upp á fleiri útgáfur af saumaklúbbssalati með rauðri og grænni papriku, vínberjum, tveimur tegundum af osti og majónesi og sýrðum rjóma. Með eða án blaðlauks og ananaskurls. Plís. Eða eitthvað með kókosbollum, sama hvað það er.

Já, við erum að skila af okkur klúbbablaði Gestgjafans í dag. Og nei, það eru engar útgáfur að réttunum sem ég nefndi áðan í því. Bara heilmargt annað.

Sem minnir mig á: Fer ekki að koma tími á klúbb, stelpur?

|

Ég var að lesa fyrirsagnir í einhverju dönsku blaðanna - BT held ég - og þær voru náttúrlega allar um trúlofun Friðriks og Maju (sem er reyndar orðin hálfgerð ekki-frétt). Nema svo sá ég lista yfir mest lesnu fréttirnar, sem byrjaði svona:

1. Frederik og Mary skal giftes
2. Grædende eks-kæreste efter dom: Tænk hvis han gør det igen

Úbbs, hvað hafði Frikki gert? Hann á nú töluvert af eks-kærustum.
En svo var þetta um það bil eina fréttin á forsíðunni sem ekki var um parið.

|

23.9.03

Ef það er eitthvað sem ég skil ekki (hér mega afkomendur mínir hlæja hátt), þá eru það flugfargjöld. Einkum hjá Flugleiðum, æi, Icelandair.

Ég var að skoða fargjöld til Amsterdam og ef ég fer á þriðjudegi og er í þrjá daga kostar farið 102.000. Ef ég lengi ferðina um tvo daga, fram á sunnudag, kostar farið tæp 24.000.

Ég er samt ekki viss um að ég nenni að vera í fimm daga í Amsterdam. Fyrir þessi 24.000 get ég líka flogið með Iceland Express til London, þaðan með Easyjet til Amsterdam, og stoppað svo í tvo daga í London á heimleiðinni og komið aftur á sunnudag. Heimsækja nokkrar fornbókaverslanir, fara í Books for Cooks, kíkja inn á eitt eða tvö veitingahús ...

|

Skyldu Íslendingar loksins vera að átta sig á því að þorskurinn er mun betri matfiskur en ýsan? Allavega er hann allt í einu orðinn svo mainstream að það var nóg til af honum í 10-11, af öllum stöðum. Ég keypti ekkert annað, mundi að ég átti krukku með pastasósu heima og vorlauk líka. Þetta er mjög fljóteldaður réttur, tók innan við 15 mínútur samtals, og ef fiskurinn er góður er hreint ekkert yfir bragðinu að kvarta. Allavega gerði efnafræðistúdentinn það ekki.

Það má auðvitað nota aðrar tegundir af sósu en mig langaði í eitthvað með smá,,biti" af því að ég kom hálfblaut og köld heim. Og þá átti þessi chili-tómatsósa (arrabiata) alveg ágætlega við.

Þorskur með pasta og chili-tómatsósu

6-700 g þorskflök (helst þorskhnakkar)
3 msk hveiti
1/2 tsk fiskikrydd (má sleppa)
nýmalaður pipar
salt
2 msk ólífuolía
3-4 vorlaukar, saxaðir
1 krukka kirsiberjatómatsósa með chilli (frá Sacla; má nota aðra sósu)
150 ml vatn
350 g tagliatelle


Fiskurinn skorinn í hæfilega stór stykki og þeim velt upp úr hveiti blönduðu kryddi. Olían hituð á pönnu og fiskurinn brúnaður á báðum hliðum við góðan hita. Vorlaukurinn settur á pönnuna og síðan er sósunni og vatninu hellt í kring og látið malla við fremur vægan hita í nokkrar mínútur, eða þar til fiskurinn er rétt soðinn í gegn. Á meðan er pastað soðið í saltvatni þar til það er al dente og borið fram með fiskinum.

|

Ég smakkaði ávaxtamauk áðan sem bragðaðist næstum alveg eins og Vals-tómatsósa. Það fannst mér ekki meðmæli. Hvorki með maukinu né ,,tómat"sósunni.

|

Af því að það var verið að spyrja mig áðan um Erasmus-verðlaunin og Alan Davidson, þá er tengill hér.

Alan er vissulega ekkert unglamb lengur en ég vona að honum endist aldur til að ljúka við bókina sem hann er að skrifa um Hollywood-leikkonur. Reyndar vildi ég enn frekar að hann væri að skrifa um mat. En hann er víst búinn að leggja sitt af mörkum þar, og gott betur. Ég væri kannski ekki að skrifa um matargerð ef hann væri ekki til staðar.

|

22.9.03

,,The Patron and Board of the Praemium Erasmianum Foundation request the honour of the presence of Mrs. N. Rögnvaldardóttir at the prize-giving ceremony of the Erasmus Prize 2003 for Alan Davidson. H.R.H. Prince Bernhard of the Netherlands intends to present the Prize in the Royal Palace Amsterdam, Dam Square, on Wednesday, 5 November, 2003 ..."

Nú er spurningin, á ég að fara?

Þetta er í fyrsta (og sennilega eina) skipti sem prins fer fram á að ég heiðri hann með nærveru minni í kóngshöllinni. Getur maður látið það framhjá sér fara? (Þó að það sé Bernharður.) Og af því að ég er kvenmaður, þá var fyrsta spurningin sem mér datt í hug ekki ,,hef ég efni á að fara?" eða ,,skyldi ég geta fengið frí á þessum tíma?" heldur ,,í hverjum fjáranum ætti ég að vera?"

Ég þarf að velta því rækilega fyrir mér næstu daga hvort ég fer þarna. Mig langar til þess. Til að heiðra Alan og sjá hann taka við viðurkenningu sem hann á sannarlega skilið að fá. Og svo eru sýningar helgaðar mat og matarmenningu í söfnum víða um Holland í tengslum við verðlaunaveitinguna. Mig langar á þær líka.

Þetta verður strembin ákvörðun.

|

Nokkrar vísbendingar enn um matreiðslubókina:

Hjálpar það ef ég segi að höfundurinn var skagfirsk kvenréttindakona og stýrði m.a. sambandsdeild KRFÍ á Sauðárkróki?

Á miðanum sem stungið var í bókina í glugganum á Bókavörðunni stendur: ,,Hið frábæra undirstöðurit um búsýslu kvenna á Íslandi fyrrum tíð. Ætti að vera til á hverju heimili. Sjaldfengið nú."

Fyrir 100 árum var bókin til á ansi mörgum heimilum, hún kom fyrst út 1889 og seldist í 3000 eintökum strax á fyrsta ári. Hún var alls prentuð fjórum sinnum, síðast 1911, og það er útgáfan sem ég er með (ég á líka slitrur af 2. útgáfu frá 1891).

|

Vill enginn annar giska á hvaða bók ég var að kaupa mér? Jú, þetta er eldra en Helga Sigurðar, eins og sést af þessari uppskrift:

Kaffilögur

50 kv. malað kaffi,
20 kv. export,
1/2 teskeið af sóda,
1 1/2 pt. vatn.

Kaffið er látið ásamt exportinu og sódanum í ketil, þá er vatninu sjóðandi helt á það og hrært vel í því, byrgt síðan og látið standa stundarkorn, svo að krafturinn dragist úr kaffinu, þá er því helt í gegnum kaffipoka, og látið í flösku. Þessi lögur er hér um bil í 60 bolla af kaffi. Þegar hann er brúkaður, eru látnar 3-4 teskeiðar í bollann og hellt í hann sjóðandi vatni.
Á kaffikorginn er helt sjóðandi vatni, og má þá fá úr honum nokkra kaffibolla. Síðan má sjóða korginn og hella seyðinu á kaffikönnu í staðinn fyrir vatn. Þannig er vanalega farið með allan kaffikorg.

|

Meiri áráttan hjá veitingamönnum að þurfa endilega að koma öllu hráefninu að í nafninu á réttinum og gott ef ekki aðferðinni líka. Hér er ég til dæmis með uppskrift sem heitir ,,Engifersteiktar tígrisrækjur með blönduðu salati og taí-basil- og klettasalatsmauki". Ábyggilega mjög gott en ég hefði reynt að finna liprara nafn.

|

Ég skaust í Bókavörðuna áðan og keypti bók sem mig hefur lengi vantað; átti reyndar eintak fyrir en það er mjög slitið og vantar heil og hálf blöð í það. Þið megið geta hvaða bók þetta er en ég veiti engin verðlaun. Hér er kafli úr henni:

3. Að geyma nýtt kjöt á sumrum.
Til þess að flugur komist ekki að kjötinu, skal núa það úr smjöri, láta það í léreftspoka og hengja það síðan í útihús móti norðri. Það geymist lengur óskemt, ef nuddað er á það aseptini, áður en það er látið í pokann. Líka má nudda það úr salicylsýru blandaðri með vatni. Þegar kjötið er brúkað, skal þvo það vel.


Mikið er annars lífið léttara nú á tímum.

|

21.9.03

Ég rakst áðan á bók á bookfinder.com þar sem höfundarnir eru skráðir: ,,Eftir, Formali and Halldor Kiljan Laxness".

Mr. eða Ms. Eftir virðist annars vera nokkuð virkur höfundur, þarna er líka t.d. bók skráð á Eftir, Formali, & Stefansson, Eggert, og ýmsar fleiri. Hins vegar skil ég ekki alveg skráninguna á Doddi fyrir dómara (eða hvernig Doddi fyrir dómara hefur yfirleitt hafnað hjá amerískri fornbókasölu); höfundurinn er skráður ,,Blyton, Grid Eftir, Hersteinn Palsson Pyddi".

|

Á Málefnin.com kom um daginn fram uppástunga um að fólk færi að setja mataruppskriftir inn í minningargreinar. ,,Það er ekki bara að mataruppskrift gæfi sannari innsýn í líf hins látna en margur uppskafningurinn í greinum sjálfum." Þetta er náttúrlega alveg rétt og mér finnst þetta brilljant hugmynd. Hér með legg ég fram einlæga ósk um það að ef einhver lætur sér detta í hug að skrifa eftir mig þegar ég hrekk upp af, þá verði það uppskriftir og matarsögur og annað ekki.

Hjá tælensku yfirstéttarfólki tíðkaðist fyrr á tíð (hugsanlega enn, ég veit það ekki) að dreifa við útförina kveri með uppskriftum að eftirlætisréttum hins látna. Um þetta má meðal annars lesa A Kipper With My Tea eftir Alan Davidson og í grein eftir Su-Mei Yu í The Wilder Shores of Gastronomy. Þetta þykir mér snilldargóður siður og ég ætla að láta gera þetta þegar ég verð borin til grafar; er þegar farin að safna saman uppskriftum í útfararkokkabókina mína.

|

Fólkið í húsinu við hliðina valdi daginn í dag til að hefja framkvæmdir við svalir sem á að setja á húsið. Ég hefði nú kosið önnur veðurskilyrði til að reisa stillansa og saga hurðarop á útveggi.

|

Þegar ég var á leið í vinnuna einn morguninn í vikunni og gekk niður Bankastrætið, þá mætti ég býsna sjúskuðum og langdrukknum náunga sem vatt sér að mér og spurði hvort ég ætti einhverja smápeninga aflögu. Ekki sjúskuðum eins og hann hefði vaknað grúttimbraður fimm undanfarna morgna. Fremur fimm þúsund. Týpan sem er þannig að manni dettur helst í hug að ef borin væri að honum eldspýta mundi hann fuðra upp.

Ég sagði manninum eins og satt var að ég væri ekki með neina smápeninga á mér og hann hvarf þegar á burt. En ég stóð eftir og reyndi að rifja upp hvar ég hefði séð manninn áður, hann var eitthvað kunnuglegur. Það var ekki fyrr en á Vesturgötunni sem ég mundi eftir myndarlega unga sjóaranum sem hafði sest hjá mér á Hressó á sunnudagsmorgni fyrir rúmum tuttugu árum - ég sat þar með bæði börnin mín eftir sunnudagsgöngutúr niður að Tjörn að gefa öndunum. Þá var hann reyndar pínulítið sjúskaður, kannski eins og eftir þriggja daga drykkju, en hress og skemmtilegur og dálítið sjarmerandi. Hann vildi endilega fá að koma í heimsókn, ég færðist undan en hann stóð fast á þessu. Á endanum sagðist hann ætla að koma með tuttugu kíló af lúðu. Ég sagði að það væri vel boðið en maðurinn minn væri á sjó og ég fengi allan þann fisk sem ég vildi. Þá var hann fljótur að láta sig hverfa.

Ég er 90% viss um að þetta var sami maður. Ég er svosem ekkert hissa. En mér fannst þetta samt sorglegt.

|

Ég er að pæla í að gera alvöru úr að skipta um merkingu á dyrabjöllunni minni. Upplýsingar sem þar koma fram eru nefnilega verulega úreltar - samkvæmt þeim býr fjöldi manns í íbúðinni. Eins og líka var 1993, þegar bjallan var merkt. Núna eru bara tvö af þessum nöfnum eftir - eða eiginlega bara eitt, því efnafræðistúdentinn skipti um nafn fyrir nokkrum árum. Þannig að einu upplýsingarnar sem eru réttar núna er að ég bý hér.

Það er ekki að spyrja að framkvæmdagleðinni á þessum bæ.

|