Slöngudans á bilun vörubíll

Gísli var að tala um fáránleika þýðingarforrita á netinu, sem ég hef reyndar einhverntíma skrifað um áður. Hann vísaði á þetta hér og ég prófaði að gamni að setja inn hluta af gömlu Moggaklausuna um sápuvatnið góða, sem ég birti hér að neðan. Textinn ,,Við það sat. Fór Hilmar að baksa við ađ koma slöngu á krana, en eldurinn magnaðist fljótt í ruslinu og kom mikill reykur" kom svona út:

,,Accustom there sat. Fór Hilmar snuggle up to struggle with snuggle up to come snake dance river breakdown truck, while hellfire powerful speedily into rubbish and kom inn! vast smoke."

Þetta fannst mér dálítið mikið fyndið. Svo skemmti ég mér ennþá meira við að setja ensku þýðinguna inn í forritið og láta það þýða aftur yfir á íslensku:

,,Venja við there sat. Fór Hilmar hjúfra sig upp til barátta með hjúfra sig upp til koma slöngudans á bilun vörubíll, á meðan eldur öflugur fljótt inn í þvaður og kom hótel! gríðarstór reykur"

Og áfram:

,,Venja accustom there sat. Fór Hilmar nuzzle to fight with nuzzle to come snake dance river breakdown truck, meanwhile hellfire robust speedily in twaddle and kom inn! hotel! immense smoke

Venja venja við there sat. Fór Hilmar nugga nefinu utan í til bardagi með nugga nefinu utan í til koma slöngudans á bilun vörubíll, á meðan eldur sterkur fljótt í þvaður og kom hótel! hótel gríðarstór reykur."

Baksið í Hilmari þessum við að koma slöngu á krana og reyna að slökkva eldinn var semsagt orðið að því að hann var að nugga nefinu utan í bardaga, dansa slöngudans á biluðum vörubíl, umlukinn brennandi þvaðri og reykjarkófi frá hóteli.

Kjaftaklöppin

,,Það er verið að gera góða götu úr Skólavörðustígnum og verkfræðin, sem heimtar beinar línur, ljet sprengja Kjaftaklöppina í þúsund mola, vegna þess að hún var fyrir.

En var það nú bráðnauðsynlegt? Er það nauðsynlegt fyrir hina upprennandi höfuðborg Íslands að afmá öll sín fyrri einkenni? Getur það ekki skeð, að afkomendum vorum þyki það blettur á menningarsögu vorri hve lítt vjer skeytum um þá staði, sem höfðu sína sögu að segja og voru á sínum tíma nátengdir lífinu í bænum.

,Batteríið´ er horfið, Skólavarðan er horfin og nú er ,Kjaftaklöppin´ líka farin veg allrar veraldar. Og þetta hefir gerst nú á hinum seinustu árum, þegar allar þjóðir keppast við að varðveita þá staði hjá sjer, sem einhverjar sögulegar minningar eru tengdar við."

Morgunblaðið, 18. október 1934.

Hefur eitthvað breyst?

Gott sápuvatn

Mogginn, 28. janúar 1962:

,,Um sex leytið í gærkvöldi kom upp eldur í húsinu Hafnarstræti 11 ... Þegar Hilmar sá það, þaut hann upp stigann, en þar var þvottakona að skúra. Ætlaði hann að þrífa fötuna hjá henni, en þvottakona þverneitaði að láta hana af hendi - hún væri búin að blanda sér svo gott sápuvatn. Við það sat. Fór Hilmar að baksa við að koma slöngu á krana, en eldurinn magnaðist fljótt í ruslinu og kom mikill reykur."

Aldrei hef ég nú sýnt sápublönduninni svo mikla alúð þegar ég skúra að ég hefði ekki verið til í að fórna sápuvatninu til að koma í veg fyrir húsbruna. En mér finnst heldur ekkert sérstaklega gaman að skúra; líklega hefur þetta verið þvottakona sem lagði mikinn metnað í verkið.

Ratleikur

Það er ratleikur í gangi hér í Vesturbænum. Stöðugt að koma háværir barnahópar sem vilja fá svör við spurningum um Forlagið og þar sem afgreiðslan er lokuð koma sum þeirra hér inn á ritstjórnina. Það er að segja þau þeirra sem hafa bara lesið spurningarnar sem standa á miðanum sem þau finna hér og eiga að svara, ekki svörin sem standa þar líka ...

Eins og útspýtt hundsskinn

,,Brúnrauðir hundskinns-hanskar eru beztir haust og vor."

Úr grein um kvenhanska í Kvennablaðinu 1901.

Fjandinn. Það fer bráðum að vora og ég á enga brúnrauða hundskinnshanska. Hvað gera Danir nú?

Æi, ég hef aldrei tollað í tískunni hvort eð er.

Fólk í föðurleit

Hvers vegna hefur Kastljós þennan svaka áhuga á fólki sem ekki er rétt feðrað? Eins og ég hef undrað mig á áður.

Eða öllu heldur, hvers vegna heldur Kastljós að ég (almenningur alltsvo) hafi svona svakalega mikinn áhuga á því?

Og hvað kemur þetta allt saman annars mér (almenningi alltsvo) við?

Var Jafet í föðurleit kannski uppáhaldsbókin hans Þórhalls þegar hann var lítill? (nei, hann er sennilega of ungur til þess).

Einhversstaðar minnir mig að ég hafi séð að sirka 5% Íslendinga séu rangfeðraðir. Á maður semsagt von á þeim öllum í Kastljósið á næstunni?

Svefnsýki - erfð eða áunnin

Ég veit ekki hvort það er aldurinn en það er ekki fyrr en síðasta árið (eftir að ég komst á sextugsaldurinn alltsvo) sem ég er farin að finna fyrir breytingu á svefnryþmanum. Eða dægursveiflunum eða hvað á að kalla það.

Ég kem heim, oftast milli fimm og sex, sinni ýmsum heimilisstörfum, elda mat ef ég nenni eða finn mér eitthvert snarl að borða. Sest svo í leisígörlstólinn minn til að horfa á fréttir og annað sjónvarpsefni. Og næstu tvo klukkutíma, milli sjö og níu, er ég að berjast við svefninn og stend yfirleitt höllum fæti. Það er að segja ég sofna svona tuttugu sinnum og hrekk upp á milli (hugsanlega við hroturnar í sjálfri mér), komin alltönnur frétt og ég veit ekkert hvað var að gerast, eða aðalpersónan í myndinni sem ég var að horfa á er farin að gera sér dælt við einhvern alltannan en hún var að digga við þegar ég lognaðist út af eða það er búið að drepa einhvern án þess að ég viti hvern eða hvernig.

Eftir níu er yfirleitt allt í lagi, ég glaðvakandi og man venjulega eftir því milli eitt og tvö um nóttina að ég hafði eiginlega ætlað að fara snemma að sofa. (Skal þó taka fram að ég er yfirleitt jafnsyfjuð fyrri hluta kvölds, hvort sem ég hef sofið mikið eða lítið nóttina áður.)

Ég var að velta fyrir mér hvort þetta tengdist ekki bara leisígörlstólnum mínum, sem er frekar þægilegur - ég fór fyrst að finna fyrir þessu ekki löngu eftir að ég eignaðist hann - og víst er það rétt að ég hrekk síður upp rétt þegar ég er að festa blund en þegar ég sit annarsstaðar. En þetta gerist líka ef ég sest fyrir framan tölvuna um kvöldmatarleytið. Og ef ég sit í leisígörl og horfi á sjónvarpið síðari hluta kvölds og fram á nótt finn ég yfirleitt ekki fyrir syfju heldur.

Þannig að þetta er ryþminn, held ég. Og aldurinn. Nema ég hafi erft eitthvað frá Þorbergi langafa mínum, sem dó úr svefnsýki eftir því sem kirkjubókin segir.

Kærustur og kossaflens

Ég var að tala við dóttursoninn í síma í gærkvöldi og datt í hug að spyrja hann út í ástamál hans, sem hafa verið nokkuð fjörug, en ég hafði ekkert heyrt af þeim um tíma.

-Jú, ég á kærustu, sagði hann. -Það er hún X.

Það þóttu mér tíðindi þar sem þessi stúlka var líka kærastan hans fyrir mörgum vikum og ástarsamböndin hafa sjaldan enst svo lengi.

-Og áttu bara eina kærustu núna? spurði ég, minnug fyrra fjöllyndis hans.

-Já, sagði hann. -Y var sko kærastan mín í gær en ekki lengur. Hún var alltaf að reyna að kyssa mig og mér fannst það ekkert gaman svo að ég vildi ekki hafa hana fyrir kærustu.

-Sagðirðu henni að þú værir hættur að vera kærastinn hennar? spurði ég, forvitin um hvernig sex ára börn dömpa hvert öðru.

-Nei, ég sagði það ekkert, ég hugsaði það bara, sagði drengurinn og taldi það greinilega nægja. -Hún var sko alltaf að elta mig til að reyna að kyssa mig og ég þurfti að fela mig á bak við runna.

-Það hefur varla dugað, sagði ég. -Það eru engin lauf á runnunum núna svo að hún hefur séð þig og getað náð í þig til að kyssa þig.

-Nei, ég faldi mig sko á bak við tré, leiðrétti drengurinn sig. -Þá fann hún mig ekki. Og ég vil ekki hafa hana fyrir kærustuna mína lengur.

-En þú vilt eiga X fyrir kærustu? spurði ég.

-Já, sagði hann. -Hún er aldrei að reyna að kyssa mig. En Z, sem var kærastan mín í fyrra, hún var alltaf að kyssa mig líka.

Enda er það samband löngu búið. Eins gott fyrir stúlkur að vita það upp á framtíðina að drengurinn kann ekki að meta ágengt kvenfólk.

Litskrúðugt lambakjöt

Það má svosem alveg deila um hvort íslenskt lambakjöt sé það besta í heimi. Ég hef meira að segja fengið ljómandi gott enskt lambakjöt, sem ég veit að sumum þættu tíðindi - en það er til. En ég hef aldrei eldað sjálf úr öðru en íslensku lambakjöti. Og það er satt að segja eitt af mínum uppáhaldshráefnum.

Þetta hér var í matinn á föstudaginn og ég var að gæða mér á afgöngunum áðan.

Bólusetningarraunir

Ég er að fara í ferð í vor þar sem mælt er með að maður láti bólusetja sig gegn einhverjum fjandans pestum. Lifrarbólgu og taugaveiki og guðmávitahverju. Boltastelpan (sem fer með) er búin að láta sprauta sig og rekur stíft eftir að ég geri það líka. Svo að eftir að hafa lesið í blaði í morgun að óttast sé að gestirnir í þrítugsafmælinu hjá Ashton Kutchner séu meira og minna lifrarbólgusmitaðir af því að einn þjónninn var með lifrarbólgu sá ég að það væri vissara að gera eitthvað í málinu, maður veit aldrei hvaða pestar marokkósku þjónarnir gætu verið með fyrst hollívúddþjónar smita fólk hægri vinstri. Svo að ég ákvað að hringja og panta tíma í sprautu.

Byrjaði á að gúgla ,,ferðamannabólusetningar", fór inn á síðu landlæknisembættisins og var vísað þaðan áfram á Miðstöð sóttvarna. Þar lendir maður inni á þessari síðu. Þar er gefinn upp sími sem ég hringdi í, kl. 14.45. Hann hringdi út svo að ég hélt mér hefði sést yfir einhverjar tímasetningar og leit aftur á síðuna. Neibb, þarna stóð bara ,,Tímapantanir eru á Miðstöð sóttvarna, s. 585 1390."

Ég fór inn á forsíðu miðstöðvarinnar en þar var bara gefinn upp sami sími og fyrir neðan stóð: ,, Almennur þjónustutími: alla virka daga frá kl. 8:20 til 16:15".

Ókei, hugsaði ég, bara svona mikið að gera hjá þeim kannski. Hringdi aftur og eftir allnokkrar hringingar var svarað á skiptiborði Heilsugæslunnar. Þar sem mér var sagt að tímapantanir væru eiginlega á milli 10-11 og 3-4 en þar sem klukkuna vantaði bara nokkrar mínútur í 3 væri ,,hún" kannski komin og mér var gefið samband. Einhver kona svaraði og stundi ,,æi, er klukkan orðin þrjú?" þegar hún heyrði erindið. Sagði mér svo að hringja eftir klukkan þrjú, hún tæki ekki pantanir fyrr. Ég sagði eitthvað um að þetta kæmi ekkert fram á heimasíðunni þeirra en hún sagði jú, það er þar víst, hún er bara svolítið ruglingsleg. (Þetta má vel vera rétt en ég finn þetta samt ekki enn ...)

Allt í lagi, ég var upptekin næsta hálftímann en hringdi aftur laust fyrir hálffjögur. Fékk samband við sama skiptiborðið og áður og sagði erindið.

-Geturðu hringt milli 10 og 11 í fyrramálið? spurði konan.

-Já, en ég hringdi áðan og var þá sagt að hringja á milli 3 og 4, sagði ég undrandi.

-Já, en í dag var það bara til 10 mínútur yfir 3, sagði skiptiborðskonan. -Hún þurfti að fara fyrr. Þú verður að hringja í fyrramálið.

Ég ákvað að vera ekkert að spyrja af hverju konan sem ekki vildi taka tímapöntunina nokkrum mínútum fyrir þrjú var ekkert að hafa fyrir því að segja mér að hún þyrfti svo að fara 10 mínútur yfir þrjú. Svo að ég þakkaði bara fyrir mig. Leist ekkert á að þurfa svo að hringja nokkrum sinnum í fyrramálið til að komast kannski að því að einhver væri ekki við.

Svo að ég hugsaði mig aðeins um, áttaði mig á að það væru líklega fleiri sem sæju um þetta, hringdi í nágranna mína á Heilsuverndarstöðinni, fékk skjót og góð svör og var eftir innan við fimm mínútur búin að panta mér sprautu við mænusótt, stífkrampa, barnaveiki, lifrarbólgu, taugaveiki og guðmávitahvaða pestum sem maður getur fengið í Marokkó.

Hver segir að einkavæðing í heilbrigðiskerfinu þurfi alltaf að vera til bölvunar?

Grisham karlinn

Ég rakst á klausu í Fréttablaðinu í gær sem mér fannst svolítið skrítin. Þar er talað um að aðrar bókaútgáfur styrki sig eftir samruna Eddu og JPV í Forlagið - sem er alveg rétt þótt Samkeppniseftirlitið sjái það með engu móti - en dæmið sem er tekið er að Veröld hafi ,,náð að setja öngla sína" í John Grisham, sem áður hafi verið gefinn út hjá Iðunni og Vöku-Helgafelli, og er varla hægt að skilja það öðruvísi en að Pétur Már hafi náð útgáfuréttinum af Forlaginu.

Sannleikurinn er sá að Iðunn gaf út fjórar bækur eftir Grisham á árunum 1992-1995 (The Firm, The Pelican Brief, The Client og The Rainmaker). Þær seldust ekki betur en svo að ákveðið var að halda ekki áfram með útgáfuna, hún borgaði sig ekki (þótt ég þýddi bækurnar fyrir greiðslu sem var töluvert undir venjulegum taxta). Umboðsmaður Grishams reyndi mikið að fá okkur til að halda áfram og sendi nokkrar næstu bækur en það var alltaf metið svo að ekki væri grundvöllur fyrir útgáfu. Vaka-Helgafell gaf út eina bók 1994 eða 1995 en þar sem þeir tóku ekki við höfundinum þegar Iðunn vildi hann ekki lengur geri ég ráð fyrir að hún hafi ekki selst sérlega vel heldur.

Þannig að útgáfuréttur að Grisham á íslensku er eftir því sem ég best veit búinn að liggja á lausu í 13 ár þótt hann hafi dælt út hverri metsölubókinni af annarri allan þann tíma og lítið mál að setja öngla í hann. Ekki veit ég til þess að Edda eða JPV hafi haft sérstakan áhuga á því.

En það má svosem vel vera að sölumöguleikar Grishams hafi aukist töluvert hérlendis á þessum tíma og hann sé heilmikill happafengur.