(function() { (function(){function b(g){this.t={};this.tick=function(h,m,f){var n=void 0!=f?f:(new Date).getTime();this.t[h]=[n,m];if(void 0==f)try{window.console.timeStamp("CSI/"+h)}catch(q){}};this.getStartTickTime=function(){return this.t.start[0]};this.tick("start",null,g)}var a;if(window.performance)var e=(a=window.performance.timing)&&a.responseStart;var p=0=c&&(window.jstiming.srt=e-c)}if(a){var d=window.jstiming.load; 0=c&&(d.tick("_wtsrt",void 0,c),d.tick("wtsrt_","_wtsrt",e),d.tick("tbsd_","wtsrt_"))}try{a=null,window.chrome&&window.chrome.csi&&(a=Math.floor(window.chrome.csi().pageT),d&&0=b&&window.jstiming.load.tick("aft")};var k=!1;function l(){k||(k=!0,window.jstiming.load.tick("firstScrollTime"))}window.addEventListener?window.addEventListener("scroll",l,!1):window.attachEvent("onscroll",l); })();

Konan sem kyndir ofninn sinn

Eldhúsreyfarar miðaldra matargúrús á Skólavörðuholtinu

23.6.07

Afslættir, strekkingar og rautt hár

Fór í jarðarför í morgun og hitti slatta af ættingjum sem maður hittir aldrei núorðið nema við jarðarfarir.

En veðrið var fallegt. Elinborg í Dal spurði Guðmund lýtalækni eins og venjulega hvort hún fengi ekki afslátt hjá honum út á mægðir. Hann sagði að það væri varla hægt annað en að gefa góðan afslátt á svona fallegum degi. Ég var að hugsa um að notfæra mér það á staðnum og díla við Gimma um einhverja klössun en það strandaði á því að ég var ekki viss um hvaða strekkingu eða minnkun ég ætti helst að fara í. Auk þess liggur satt að segja meira á að klassa upp eldhúsið en mig.

Í staðinn fékk ég góðan afslátt seinnipartinn þegar ég keypti barnabókina Litla rauðhærða stúlkan af Auði Haralds og Vigdísi teiknara fyrir utan Kjörgarð. Þann afslátt fékk ég reyndar út á alla mína rauðhærðu ættingja. Og að vera ekki eins og allir. Held ég.

|

22.6.07

Hrakfallabálkurinn

Vesalings dóttursonurinn sannaði það enn einu sinni í gær að eitthvað hefur hann erft frá ömmu sinni - utanviðsigháttinn allavega - með því að ganga rakleiðis á opna bílhurð þegar hann ætlaði að fara með foreldrum sínum á landsleikinn og fá lóðréttan skurð á mitt ennið. Mér skilst að það hafi blætt svo mikið á hann og móður hans í bílnum á leiðinni á slysavarðstofuna að fólk sem var fyrir á biðstofunni hafi allt að því þurft áfallahjálp eftir að hafa séð þau koma inn alblóðug.

Eftir fjögur spor í ennið - hann skældi ekkert þegar hann var deyfður og sagði að sig hefði kitlað undan saumnálinni - var hann þó svo brattur að hann fór á völlinn, náði síðasta korterinu af leiknum eða svo og einum tveimur mörkum. Þetta er nagli. Allavega þegar fótbolti er annars vegar.

Og ég fékk enn eina sönnun fyrir því að ég er örugglega með einhvers konar Asperger.

|

21.6.07

Batnandi mönnum er best að lifa

Ég sagði um daginn frá raunum mínum með DHL-sendinguna sem festist í Saulheim. Nú var ég í fyrradag að panta slatta af bókum frá amazon.co.uk og fékk svo tilkynningu í gær um að henni hefði verið skipt í tvennt og stærri hlutinn hefði verið sendur þá síðdegis með DHL, hitt með pósti.

Mér leist ekki á þetta í ljósi fyrri reynslu. Svo að í morgun athugaði ég hjá Amazon hvar pakkinn væri staddur og fékk það upp að hann hefði farið frá Glasgow kl. 6.57 síðdegis í gær, frá einhverjum ónefndum stað kl. 8.47, frá Castle Donnington kl. 11.44 í gærkvöldi og frá Zaventem í Belgíu kl. 3.52 í morgun. Ekkert um hvert hann hefði farið og ég var eiginlega viss um að hann væri á leið til Saulheim. Eða Timbúktú. Eða eitthvað.

En svo birtist bara DHL-drengur hér með hann rétt eftir níu í kvöld. Ekki veit ég hvernig hann komst frá Zaventem - en þar mun Brusselflugvöllur vera - það kemur ekkert fram um það hjá amazon - en hingað er hann allavega kominn. Nú er að sjá hvernig pósturinn stendur sig.

Annars fékk ég líka áðan tölvupóst frá amazon.co.uk þar sem þeir segjast hafa fengið endursendan pakka frá mér og ætli þar af leiðandi að endurgreiða mér hann en spyrja um leið hvers vegna. Ég var að hugsa um að sleppa því að segja þeim að þeir hefðu þegar endurgreitt mér hann fyrir hátt í tveimur mánuðum og sjálfir beðið mig um að endursenda hann - þetta var jú Saulheim-pakkinn frægi. En ég ákvað að vera heiðarleg.

|

Svall í Kvennaskólanum?

Ég fer að halda að það hafi verið sukksamt í Kvennaskólanum hér á árum áður. Ekki nóg með koníakið í kleinunum, hér er uppskrift að brauðsúpu, alveg hefðbundin nema í hana er notað romm eða koníak til bragðbætis. Og sérrí í makkarónusúpuna. Og madeira eða hvítvín í sveppasósuna. Koníak eða sérrí í hassíið. Bæði rauðvín og hvítvín í gúllasið. Hvítvín og líkjör í ávaxtasalatið. Maraschino-líkjör í vanilluísinn með marensinu. Hvítvín í appelsínufrómasið og triflið og heil flaska af víni (og hálft kíló af súkkulaði) í hofdesertinn.

Og þetta var á bannárunum.

|

Fisksuða og koníakskleinur

Það var - og er kannski enn - algengt hérlendis að ofsjóða fisk. Ég hef oft heyrt fólk segja frá því að það hafi lært af móður sinni að sjóða ýsuna jafnlengi og kartöflurnar - vonandi fara fáir eftir því núna, þegar fiskur er yfirleitt eldaður í flökum sem eru auðvitað þynnri en þverskornu sneiðarnar og þurfa því enn styttri suðu.

Helga Sigurðar talar um að sjóða fiskstykki í 10-15 mínútur, sem er fullmikið jafnvel fyrir þykk, þverskorin stykki, enda var vatnið gjarna látið bullsjóða allan tímann. En það þýðir ekki að betri aðferðir hafi ekki þekkst fyrr á tíð. Ég er að fletta handskrifaðri uppskriftabók námsmeyjar úr Kvennaskólanum í Reykjavík 1916 og þar er þessi uppskrift að soðnum fiski:

4-8 kg Fiskur,
Vatn - Salt - Edik

Fiskurinn er hreinsaður og skorinn í hæfilega stór stikki og látinn í pottinn þegar sýður, ásamt 20 gr. af salti og einni matsk. af ediki í hvern pott af vatni, þegar suðan kemur upp er froðan tekin vel ofanaf, potturinn tekinn af og látinn standa við hita með hlemm yfir í 20 mín. Svo er fiskurinn látinn á fat og borið með honum kaperssósa og soðnar kartöflur.

Á eftir kemur uppskrift að heilsoðinni 5 kg lúðu með hollenskri sósu; hún er sett í kalt vatn, hitað að suðu, látin sjóða í 5-10 mínútur og svo látin standa í pottinum í hálftíma. Ég held að þetta sé einmitt alveg mátulegur tími - engin ofsuða þar á ferð.

Og fyrir þá sem líta á kleinur sem frumstætt kvunndagsbakkelsi, þá er hér 91 árs gömul kleinuuppskrift úr Kvennaskólanum, sem ég þarf að prófa við tækifæri - ég á allavega koníakið:

Kleinur

1 kg (2 pund) Hveiti
250 g (1/2 pund) Margarine
5 Egg
4 stórar matsk. Rjómi
5 stórar matsk. Cognak
2 tesk. Gerpúlver
1 tesk. Vanille eða Kardimommar


Gerpúlverinu blandað saman við hveiitið, margrineð mulið saman við þá kriddið látið í og sykurinn, egg rjómi og cognak hrært saman og látið í, svo öllu blandað vel saman flatt út nokkuð þunt, búnar til kleinur þær soðnar í tólg, plöntufeiti eða svínafeiti, þær eru ekki látnar ofaní fyrr en hætt er að sjóða í feitinni, þær bakaðar ljósbrúnar og teknar upp á pappír gott að hafa rófu eða kartöflu ofaní feitinni.

|

20.6.07

Vitlaus spurning

Á föstudagskvöldið vorum við nokkur á gangi á Strandgötunni á Akureyri á leið á Vélsmiðjuna. Þá koma til okkar tveir ungir Selfyssingar.

-Eruð þið héðan? spurði annar.

-Nei, sagði ég.

-Oh, fjandinn, sagði drengurinn.

Þeir gengu samferða okkur nokkurn spöl út Strandgötuna. Þá mættum við hópi ungmenna.

-Eruð þið héðan? spurði drengurinn aftur.

-Já, svöruðu þau.

-Frábært, sagði drengurinn glaður. -Vitiði hvar Sjallinn er?

Þeir hefðu nú getað sparað sér nokkra göngu í vitlausa átt ef þeir hefðu byrjað á að spyrja þeirrar spurningar. Ég rataði aldrei vel um Akureyri og þekki fá kennileiti þar eftir þrjátíu ár en sumt breytist aldrei.

|

Blogg(til)færslur

Fyrir nokkrum mánuðum voru sumir bloggarar að hneykslast á blaðamönnum sem væru að gera það að frétt að aðrir blaðamenn (nú, eða þeir sjálfir) væru að flytja sig á milli fjölmiðla.

Núna eru bloggarar eitthvað að flytja sig milli bloggsvæða og viljiði geta hvað aðrir bloggarar (nú, eða þeir sjálfir) eru að blogga um?

Sjálf er ég að hugsa um að halda mig barasta við blogspot og haloscan. Hefur dugað mér ágætlega í hátt í fimm ár og ég er nú ekki mikið fyrir breytingar.

|

19.6.07

Ómilettur og eggjakökur

Ég var að plana að gera mér eggjaköku í kvöldmatinn þegar ég mundi skyndilega að ég er að fara í saumaklúbb svo að ég get sparað mér það.

Ég hefði samt ekki notað þessa uppskrift, sem er úr bókinni Amerísk ráð sem út kom 1922 og áður hefur verið nefnd á þessum vettvangi:

Eggja-Ómiletta


2 egg eru þeytt 1/4 tíma, svo er þeim helt á pönnu og haldið yfir eldi 2 mínútur, þá er pannan látin í ofninn og látin standa þar í 5 mínútur. - Ómilettan er borðuð heit og strausykri er stráð yfir hana.

Það er önnur ómilettuuppskrift í sömu bók, gerð úr hálfu pundi af hrísgrjónum, 12 eggjum, 1/2 pundi af smjöri, 1 teskeið af steyttum Vanille, 2 matskeiðum af strausykri og 1 teskeið af salti. En þetta er nú reyndar bakaður hrísgrjónabúðingur.

Annars eru sætar eggjakökur líklega algengari en þær ósætu í matreiðslubókum fyrri alda og ég hef áður sagt frá eggjaköku fyrir skækjur og ribbalda úr matreiðslubók Jóhannesar Bockenheims.

Annars voru ósætar eggjakökur vel þekktar hérlendis líka og í Matreiðslubók fyrir fátæka og ríka frá 1915 eru uppskriftir að eggjaköku með gulrófum, eggjaköku með spínati, eggjaköku með fiski, eggjaköku með kjötkássu, eggjaköku með saltfiski og eggjaköku með fleski. Í bókinni Ódýr fæða frá 1916 eru tvær uppskriftir að ,,síldarómelett". Í Kvennafræðara Elínar Briem eru aftur á móti notuð þau ófrumlegu heiti Eggjakaka nr. 1 (sæmilega hefðbundin eggjakaka og bent á að hana megi einnig sykra og bera fram sem eftirmat) og Eggjakaka nr. 2, sem inniheldur bæði sykur og hveiti, mjólk og smjör, og virðist meira vera eins og þykk lumma.

|

Pretty in pink - eða ekki

Ég er allt að því femínistableik á bringunni eftir laugardagssólina á Akureyri. Svo að ég ákvað bara að fara í verulega fleginn bol í dag og láta það duga. Enda á ég ekki bleika flík og hef gefið margar yfirlýsingar um það áður að slíku skuli ég aldrei klæðast.

Reyndar átti ég einu sinni fyrir afar mörgum árum bleikan sparikjól, sem var alveg hreint skelfilegur horror, allavega þegar ég var komin í hann. Sem gerðist um það bil einu sinni; ég veit ekki alveg hvað kom yfir mig þegar ég keypti hann. Held að ég hafi skilið hann eftir í fataskápnum þegar ég flutti frá manninum sem ég var einu sinni gift. Ég vona það allavega, það var mátulegt á hann. Á þá báða, þegar ég hugsa málið betur.

|

18.6.07

Krambúð Krists


Litla húsið - Verslun með kristilegan varning. Þetta minnti mig nú á Krambúð Krists, sem var rekin í Möðruvalla-
kjallaranum í löngu-
frímínútum hér fyrir eina tíð.

|

Eftirköst helgarinnar og gamlar syndir

Ég sjálf er búin að jafna mig eftir helgina, hægra hnéð aftur á móti ekki. Kannski hefði ég átt að kanna hvort einhver af öllum þessum læknum sem voru með mér í árgangi hefur sérhæft sig í öldrunarlækningum.

Jæja, ég reyni bara að ganga sem minnst á meðan hnéð er að jafna sig. Eins gott að ég er ekki að leysa barnabarnið af við Moggaútburð á meðan hún er í knattspyrnuskólanum á Laugarvatni út vikuna. Ég gæti samt örugglega vaknað - það hefði ég ekki getað á menntaskólaárunum, mætingaeinkunnin mín var ekkert til að hrósa sér af (ég hefði verið í vondum málum ef mínuseiningarnar mínar frá því í fjórða bekk hefðu ekki týnst í bókhaldinu - ætli verði nokkuð gert í því eftir öll þessi ár þótt ég upplýsi það hér?).

Þessi morgunhressileiki er vísast ellimerki líka.

|

17.6.07

Matur handa Magga

Já, og Maggi (og önnur gömul skólasystkini sem kunna að slæðast hér inn): Ræðuna finnurðu hér og ítarupplýsingar eru hér og hér.

|

Þrjátíu ára afmælið

Þetta var nú bara alveg ljómandi ágætt.

Ég var semsagt að koma að norðan þar sem ég var að halda upp á 30 ára stúdentsafmælið með hópi af góðu fólki. Og þetta verður satt að segja bara skemmtilegra með árunum.

Ég tók reyndar smáforskot upp á eigin spýtur af því að ég fór norður á fimmtudegi og fór í margra rétta sælkeraveislu hjá Friðrik V - sem að sjálfsögðu brást ekki vonum mínum og reiddi fram alls konar kræsingar úr hreindýralifur, saltfiskþunnildum, rabarbara, skyri og guðmávitahverju - eða ég veit það reyndar en nenni ekki að telja þetta allt upp - en gott var það. Ég fór hins vegar beint heim að veislunni lokinni, enda búin að vera eftir alla eldamennskuna undanfarna daga.

Morguninn eftir var svo farið í ekkisvoóvissa óvissuferð frá Gamla skólanum austur í Mývatnssveit - við vorum um 60 í hópnum svo að það var ágætlega mætt úr sumum bekkjum, ekki síst mínum (við vorum 16 sem útskrifuðumst úr F-inu og þarna mættu 9). Á leiðinni var skipt í lið sem héldust alla ferðina og kepptu sín á milli í leikjum - og þótt ég sé þekkt fyrir litla hrifningu af samkvæmisleikjum var þetta vel heppnað því að hópurinn blandaðist svo vel. Liðin voru einkennd með höfuðfötum og mitt lið bar jólasveinahúfur.

Ég hafði svolitlar áhyggjur af því að ratleikur í Dimmuborgum yrði of erfiður fyrir vesalings hnéð á mér sem hefur fengið að kenna á ýmsu að undanförnu en létti mjög þegar ég áttaði mig á því að í hópi jólasveinanna voru tveir læknar og einn hjúkrunarfræðingur (og ekki langt að fara að sækja prestinn ef í óefni hefði stefnt). Enda þoldi hnéð þetta alveg þar til komið var að sveiflum á dansgólfinu þegar leið á nóttina ...

Við borðuðum hádegismat, kryddaðan með mýi, í léttri rigningu við Grjótagjá (,,sem ég á," eins og Þórhallur bekkjarbróðir minn tók réttilega fram) en enginn hætti sér í gjána þótt ýmsar sögur af gjáarferðum væru rifjaðar upp en aftur á móti var farið í Jarðböðin (sem Þórhallur á víst eitthvað í líka). Þaðan var svo farið í Sveinbjarnargerði, sem er reyndar í okkar huga órjúfanlega tengt hænsnabúskap en við fengum nú bara svína- og lambakjöt þar. Og skemmtum okkur afskaplega vel á einstaklega fallegu kvöldi; fórum svo í bæinn þar sem sumir fóru nú bara í bólið þótt snemmt væri (úthaldið eitthvað að bila) en hinir fóru á Vélsmiðjuna og dönsuðu fram eftir nóttu.

Svo var bara notið sólar á Akureyri á laugardaginn (það var nóg af henni) alveg þar til komið var að partíinu hjá Inga og Möggu og þaðan var farið á MA-hátíðina í Íþróttahöllinni - þegar átti að fara að hringja á leigubíla til að koma öllum á staðinn kom í ljós að það eru svo margir í hópnum hættir að drekka og voru á bíl að þess þurfti víst ekki ...

Hátíðin var ágæt (þótt ég hafi fengið betri mat frá Bautanum en það sem þarna var boðið upp á). En líklega er aldurinn farinn að segja til sín - eða kannski er það bara hnéð - því að ég fór heim um eittleytið. Þurfti bara að ganga rétt yfir götuna því að ég gisti á Edduhótelinu - þó ekki á gömlu vistinni, heldur í nýja hlutanum; það hefðu okkur sem bjuggum á vist hér í gamla daga þótt miklar lúxusvistarverur. En ég gat ekki varist þeirri hugsun þegar ég gekk þarna um ganga þar sem ljós kviknuðu sjálfvirkt þegar maður nálgaðist að gott væri nú að þetta var ekki svona í gamla daga, þegar maður var að koma heim úr Sjallanum og reyna að laumast inn á herbergi án þess að rekast á Tryggva skólameistara (og þó; hann hefði náttúrlega heldur ekki getað gengið um á náttsloppnum í skjóli myrkurs til að grípa syndaselina).

Ég skaust inn á gömlu vistina líka (sá að Speni heitir núna Baldursheimur, það þóttu mér vond skipti) og það er allavega búið að skipta um teppi þar. Jú, og eitthvað töluvert hefur verið flikkað upp á herbergin og ekki lengur hægt að laumast inn í herbergi á kvennavist að næturlagi til að hvolfa blásaklausum og fáklæddum stúlkum uppfyrir rúm (en sumar þeirra áttu reyndar til að bregðast við slíku af fyllstu hörku og það var rifjuð upp saga þar sem þrír drykkfelldir Skagfirðingar áttu fótum fjör að launa).

Ég hlakka til eftir fimm ár.

|