(function() { (function(){function b(g){this.t={};this.tick=function(h,m,f){var n=void 0!=f?f:(new Date).getTime();this.t[h]=[n,m];if(void 0==f)try{window.console.timeStamp("CSI/"+h)}catch(q){}};this.getStartTickTime=function(){return this.t.start[0]};this.tick("start",null,g)}var a;if(window.performance)var e=(a=window.performance.timing)&&a.responseStart;var p=0=c&&(window.jstiming.srt=e-c)}if(a){var d=window.jstiming.load; 0=c&&(d.tick("_wtsrt",void 0,c),d.tick("wtsrt_","_wtsrt",e),d.tick("tbsd_","wtsrt_"))}try{a=null,window.chrome&&window.chrome.csi&&(a=Math.floor(window.chrome.csi().pageT),d&&0=b&&window.jstiming.load.tick("aft")};var k=!1;function l(){k||(k=!0,window.jstiming.load.tick("firstScrollTime"))}window.addEventListener?window.addEventListener("scroll",l,!1):window.attachEvent("onscroll",l); })();

Konan sem kyndir ofninn sinn

Eldhúsreyfarar miðaldra matargúrús á Skólavörðuholtinu

26.2.12

Vikumatseðlar fyrir 60 árum

Fyrir réttum 60 árum, í febrúar og mars 1952, birti Morgunblaðið fjórum sinnum vikumatseðla fyrir fjögurra manna fjölskyldu með nákvæmum verðútreikningi. Það er svolítið gaman að skoða þetta og bera saman við daginn í dag. Hér er fyrsti vikumatseðillinn:

Sunnudagur: Steikt dilkalæri (1,5 kg) með kartöflum og sveskjugrautur með rjómablandi (37,54 kr.).

Mánudagur: Soðin ýsa (2 kg) með kartöflum (1 kg) og smjörlíki og skyr (1 kg) með sykri og mjólk (15,22 kr.).

Þriðjudagur: Steiktur skarkoli (1,5 kg) með kartöflusalati (1 kg) og smjörlíki og sagóvellingur (17,03 kr.)

Miðvikudagur: Saltkjöt (1,5 kg) og baunir (28,84 kr.).

Fimmtudagur: Fiskbakstur (úr afgangi frá mánudegi) með kartöflum (1 kg) og brauðsúpa með rjómablandi (11,37 kr.).

Föstudagur: Steikt ýsa (1,5 kg) með kartöflusalati (1 kg) og smjörlíki, hrísgrjónagrautur (13,83 kr.)

Laugardagur: Soðinn saltfiskur (3/4 kg) með kartöflum (1 kg) og súrmjólk með rúgbrauði og sykri (14,38 kr.).

Samtals fyrir hádegisverð 138,21 kr. Só far só gúdd. En við þetta bætist svo morgunverður:

Alla virka daga hafragrautur og nýmjólk, lýsi, hveitibrauð með blönduðu smjöri og smjörlíki, kaffi eða te með sykri og mjólk og á sunnudögum kaffi og bakkelsi.

Miðdegiskaffi alla virka daga með tvíbökum, smurðu brauði, heimabakaðri jólaköku og á sunnudögum pönnukökur til viðbótar.

Kvöldverður alla daga vikunnar: Rúgbrauð og heilhveitibrauð með blönduðu smjöri og smjörlíki, slátur, hrogn, rifnar gulrófur með sítrónusafa, matarleifar frá hádegi, skyrhræringur, mjólk og te.

Svo telur Mogginn upp hvað þarf til viðbótar því sem keypt er til hádegismatar og áður er talið:
3 rúgbrauð
3 heilhveitibrauð
1 kg tvíbökur
1 kg haframjöl
1 1/2 kg hveiti
250 g smjör
18 1 mjólk
2 dl rjómi
2 kg skyr
300 g smjörlíki skammtað (það var ódýrt)
750 g smjörlíki óskammtað (meira en helmingi dýrara en það skammtaða)
300 g ostur
6 egg
250 g molasykur
1 kg strásykur
2,5 kg gulrófur
0,5 kg kartöflur
1 kg sítrónur
200 g rúsínur
1,5 kg hrogn
1/2 flaska lýsi
1/2 stöng kaffibætir
2 1/2 pk. kaffi
krydd og te (áætlað)
slátur (áætlað)

Samtals kostaði þetta 262,08 krónur og að viðbættum hádegismatnum kostaði því vikumatur fyrir fjögurra manna fjölskyldu samkvæmt þessum matseðli 400,29 krónur. Önnur blöð voru fljót að benda á að þetta væri nokkuð dýrt fæði - vikukaup Dagsbrúnarverkamanna var þá 638,88 kr (kaup kvenna var lægra og yfirleitt var bara ein fyrirvinna í hverri fjölskyldu). Eitthvað tóku Morgunblaðsmenn þetta til sín og hinir vikumatseðlarnir þrír voru ívið ódýrari. Þeir voru þó gagnrýndir líka fyrir ýmis atriði. Þetta var samt satt að segja hálfgert flopp og í fimmtu viku sagði blaðið:,,En þar eð fjölbreytni er ekki mikil til daglegra matfanga hér í bænum þykir ekki ástæða til að birta að svo stöddu fleiri slíka vikuseðla.

Það gæti nú verið gaman annars vegar að kanna hvað nákvæmlega svona matseðill mundi kosta í dag - og hvernig dæmigerður vikumatseðill fjögurra manna fjölskyldu lítur út núna.

|