Ég er að fara norður í Skagafjörð á eftir af því að Skarphéðinn afabróðir minn verður jarðaður á morgun í heimagrafreitnum í Djúpadal. Ég skrifaði ekki minningargrein um hann í Moggann - Eiríkur bróðir gerir það og ég get tekið undir hvert orð sem hann segir, að breyttu breytanda - en í staðinn ætla ég að skrifa nokkur orð hér. Þetta er samt ekki minningargrein, eða allavega ekki eins og ég hefði skrifað fyrir Moggann. Eiginlega finnst mér að minningargreinar eigi hvergi betur heima en á bloggi.
Það er oft ógerlegt að velja aðeins eitt orð til að lýsa einstaklingi en þegar Hénni á í hlut reynist mér það afar létt; hann var góðmenni. Og ef ég mætti svo bæta við öðru orði væri valið einnig auðvelt. Hann var sveitamaður. Ég fór að hugsa um það eftir á að líklega hefði Hénni ekki getað kosið sér betri stund til að fá að fara. Á fallegu skagfirsku síðkvöldi, að áliðnu góðu heyskaparsumri. Löngu dagsverki lokið, heyið komið í hlöðu og von á góðum heimtum og rígvænum lömbum af fjalli í haust.
Mér finnst einhvern veginn að með Hénna hverfi síðustu beinu tengslin við bernskuárin í Djúpadal þótt minningarnar sitji eftir. Þegar ég var barn voru þeir bræður, afi, Stebbi og Hénni, afar stór hluti af tilverunni. Við töluðum um þá einu nafni sem ,,piltana" þótt þeir væru allir miðaldra eða ríflega það þegar ég man fyrst eftir mér. Þeir bræðurnir voru miklir mannkostamenn en þó ákaflega ólíkir. Þeir héldu allir mikið upp á okkur systkinin. En þótt okkur þætti mjög vænt um þá alla var aldrei neinn vafi á því í okkar hóp hver þeirra okkur fannst bestur. Hénni var sá sem gerði aldrei upp á milli okkar á nokkurn hátt; sá sem sýndi okkur einstaka þolinmæði og missti aldrei stjórn á skapi sínu. Afi og Stebbi skömmuðu okkur eins og hunda, þó örugglega ekki oftar en efni stóðu til, því að það er synd að segja að við höfum verið sérlega dæl börn. Við tókum lítið mark á þeim.
Hénni skammaði okkur aldrei nokkurn tíma. Alveg sama hvað við gerðum. Ekki einu sinni þegar ég klippti í sundur fallega heklaða rúmteppið hans (af því bara) eða þegar Gunna systir vakti hann af værum blundi með því að berja hann bylmingshögg án nokkurrar viðvörunar eða ástæðu; hann hrökk upp með andfælum, hún tilkynnti: ,,Ékk barði þikk í kviðinn" (hún var nokkuð fastmælt á þeim árum), snerist á hæli og strunsaði burtu. Örsjaldan fann maður þó að honum mislíkaði; ég man að þegar ég hafði stolist í tinvírinn sem hann notaði til að lóða - það var svo gaman að bræða hann í kertaloga - kom hann til mín og sagði að þetta mætti ég ekki. Ég sagði ,,en ég tók bara svooona mikið" og sýndi honum. Hann benti mér á að þetta væri nú ekki svo lítið, sagði mér hvað vírinn kostaði (200 krónur rúllan, ég man það enn) og bað mig að láta hann vera framvegis. Sem ég gerði. Eða næstum því alveg.
Ég man vel eftir því að einhver jólin í Djúpadal - það gæti einmitt vel hafa verið jólin 1966, þegar ég skrifaði óskalistann sem ég birti hér um daginn, kannski þó næstu jól á undan - þá var ein af Dularfullubókunum eftir Enid Blyton á óskalistanum mínum. Við fórum svo að opna pakkana á aðfangadagskvöld og Hénni gaf mér einmitt þessa bók, sem ég gladdist mikið yfir. Svo kom sama bókin úr öðrum pakka og ég laumaði henni undir sængina í kojunni minni svo að Hénni sæi hana ekki. Ég vildi endilega að hann héldi að hann væri sá eini sem hefði gefið mér bókina sem mig langaði svo mikið í; ég sá að ég þyrfti að skipta öðru eintakinu og vildi ekki fyrir nokkra muni skipta bókinni frá Hénna - eða allavega ekki að hann héldi að ég væri að skipta bók sem hann hafði gefið mér. En þegar þriðja eintakið af Dularfullubókinni kom úr pakkanum frá Sigga Hansen gat ég ekki laumað því til hliðar. Ég man enn hvað mér fannst þetta hræðilegt því að ég var svo ákveðin í að Hénni ætti að vera sá eini sem gaf mér bókina.
Æi, það er svo margt sem kemur í hugann. Heyskaparferðir niður í Torfmýri með nesti - níu manns troðið í Willysinn hans Hénna. Hénni að bera mig á bakinu inn dimmu bæjargöngin á Miðgrund af því að ég var skíthrædd við hundinn sem stundum lá í skoti í göngunum. Fimmtugsafmælið hans Hénna haustið 1964, einhver mesti viðburður þess tíma - ómældar birgðir af hangikjöti og tertum og nóg af 75% vodka sem blandaður var í 40 lítra glerflösku inni í búri.
Þegar við fluttum frá Djúpadal í byrjun jólaföstu 1967 var Hénni miðaldra, bakveikur piparsveinn. Varla hefur nokkrum manni þá dottið í hug - síst honum sjálfum - að það væri upphafið á nýju æviskeiði, að mörgu leyti gjörólíku því sem verið hafði þótt hann væri kyrr á sama stað, því að í Dal átti hann heima öll sín tæplega 90 æviár, að frátöldum síðustu árunum á sjúkrahúsinu. En þá kom hún Elinborg til sögunnar, sú einstaka kona, og fyrr en varði átti Hénni stóra fjölskyldu, börn og síðar barnabörn. Yngsta dóttir hans afabróður míns er árinu yngri en yngra barnið mitt.
Fyrir rúmum tveimur árum fékk Hénni slag og lamaðist. Eftir það dvaldi hann á sjúkrahúsinu á Króknum og hrakaði smátt og smátt. Ég heimsótti hann þangað einu sinni, heilsaði honum innilega og hann þekkti mig en lítið varð úr samræðum. Eiríkur sonur hans var hjá honum og var að segja honum frá búskapnum. Til þess samtals hafði ég ekkert að leggja. Ég sat því hjá nokkra stund og hlustaði á þá feðgana; þeir töluðu um störf og staði sem eitt sinn voru hluti af daglegri tilveru minni en eru núna bara minning ein. Og ég vissi að þetta var kveðjustundin.
Ég er ákaflega þakklát fyrir að hafa átt hann Hénna að.
