Já, kannski ...

Samkvæmt kaffiprófinu er ég
Latte!
og samanstend af tvöföldum espresso og flóaðri mjólk.
Hvernig kaffi ert þú eiginlega?

Mikið er ég nú annars heppin að búa á Kárastígnum. Róleg gata, fínir nágrannar og allt það, en það er samt ekki þess vegna. Það eru kyrrlátar götur og gott fólk út um allt. Nei, mér finnst ég vera heppin vegna þess að ég get farið út á góðviðrisdegi eins og núna, rölt á milli búða og á hálftíma er ég kannski búin að koma við í Heilsuhúsinu að kaupa til dæmis kryddjurtir eða kornmeti, í Pipar og salt að kaupa Darjeeling-te, hjá Jóa í Ostabúðinni að kaupa osta og grafinn hrossavöðva eða hráskinku, í Te og kaffi að kaupa ómalað kaffi, í Vínberinu að kaupa súkkulaði, í Bernhöftsbakaríi að kaupa brauð, og á heimleiðinni kem ég kannski við í Aski Yggdrasils og kaupi grænmeti eða ávexti. Reyndar mundi ég aldrei ná þessu á hálftíma en það er aðallega vegna þess að á flestum stöðum dvel ég yfirleitt við og skoða hvað er til. Fiskbúðin er ekki alveg inni í hringnum og Filippseyjar ekki heldur, en þetta er svosem ekki mikið úr leið. Ekki Ríkið heldur og ég geng hvort eð er framhjá því á hverjum degi. Og svo er Krambúðin handan við Skólavörðustíginn fyrir allt þetta hversdagslega.

Ég veit að það er fullt af fólki sem finnst þetta engin sérstök heppni, það vill heldur kaupa allt á einum stað og spyr af hverju ég fari ekki bara t.d. í Hagkaup í Kringlunni. En jafnvel þótt ég væri á bíl, og jafnvel þótt ég nennti inn í Kringlu eða eitthvað á hverjum laugardegi, þá er hitt bara svo miklu skemmtilegra. Bara ef væri góð kjötbúð einhversstaðar í nágrenninu, þá væri lífið næstum fullkomið.

Eitthvað fölt og gegnsætt leið hér inn eftir ganginum áðan og hvarf inn í herbergi efnafræðistúdentsins. Það hefur líklega verið gaman í Borgarfirðinum.

Ég á verkfæri sem Eldfjallinu þykir mikið þing, það er kleinuhringjajárn til að brúka þegar kleinuhringir eru stungnir út. Það er ekki þar með sagt að maður geti ekki búið til kleinuhringi án þess að eiga svona tæki, maður þarf bara eitthvað til að stinga út hring sem er kannski um 8 cm í þvermál (ég nenni ekki að leita að reglustiku) og svo eitthvað til að stinga út gat í miðjunni, kannski 1 1/2 2 sm í þvermál. Það er reyndar hægt að stinga sveru sleifarskafti eða öðru slíku í gegnum deigið en það gat helst ekki eins vel opið og það sem er stungið og kleinuhringirnir standa varla undir nafni. Auk þess hefur Eldfjallið það embætti að plokka ,,gatið" úr kleinuhringjunum þegar ég er búin að stinga og þykir það virðingarstaða.

Við vöknuðum svangar og ákváðum að hafa kleinuhringi í morgunmatinn. Reyndar lá við að það yrði að slá bakstrinum á frest þegar uppgötvaðist að mjólkin var búin og ekki opnað úti í Krambúð fyrr en klukkan tíu, en svo varð ofan á að nota bara vatn og það reyndist í fínu lagi. Úr skammtinum urðu 16 kleinuhringir og ein kleina, sem Eldfjallið bjó til handa litla bróður sínum. Núna er nákvæmlega einn kleinuhringur eftir, en reyndar komu gestir sem hjálpuðu við þá, þar á meðal téður litli bróðir, sem er hið mesta átvagl og hafði satt að segja meiri áhuga á þeim helmingi kleinuhringjanna sem var með þykkum súkkulaðiglassúr en á kleinunni.

Það má nota ýmsar feitisortir til steikingarinnar, jafnvel olíu. ,,Kleinufeiti" af ýmsu tagi hentar þó betur og sjálf hneigist ég til að nota svínafeiti ef ég á hana. Eða palmín. En hvorugt er náttúrlega mjög hollt. Hollt schmollt, eins og efnafræðistúdentinn mundi segja.

Amerískir kleinuhringir

200 ml mjólk eða vatn
1 1/2 msk þurrger
3 msk sykur
3 egg
50 g lint smjör
1 tsk vanilludropar, rifinn börkur af 1 sítrónu, eða önnur bragðefni
um 550 g hveiti
steikingarfeiti, þarf að vera 4-5 cm djúp í pottinum

Vökvinn velgdur þar til hann er nálægt 37°C og hellt í skál. Gerið sett út í ásamt 1-2 tsk af sykri og látið standa þar til gerið er farið að freyða. Þá er afgangurinn af sykrinum settur út í ásamt eggjum, smjöri, bragðefni og hluta af hveitinu. Hrært vel og meira hveiti bætt út í smátt og smátt, þar til deigið er vel hnoðunarhæft og klessist ekki við hendur en er þó fremur lint. Hnoðað vel, mótað í kúlu, sett í hveitistráða skál og látið lyfta sér við stofuhita í 30-45 mínútur. Þá er það slegið niður og flatt út í 1 cm þykkt, eða tæplega það. Hringir stungnir úr því (sjá hér að ofan) og afskurðinum svo hnoðað saman í kúlu sem er flött út og fleiri hringir stungnir út - það ættu að verða u.þ.b. 14-18 hringir úr deiginu. Raðað á bökunarpappírsörk og látnir lyfta sér á meðan feitin er hituð. Þegar hún er 180-190°C eru kleinuhringirnir settir gætilega út í, 3-5 í senn eftir stærð steikingarpottsins, og steiktir í 1 1/2-2 mínútur á hvorri hlið (þurfa reyndar oftast heldur styttri tíma þegar búið er að snúa þeim). Teknir upp með gataspaða og látið renna af þeim á bökunarpappír. Bestir volgir og þá kannski með flórsykri sigtuðum yfir, eða þeir eru látnir kólna og þykkum glassúr dreypt yfir. Þeir eru samt alltaf langbestir nýsteiktir.

Mágur minn gerði einhvern tíma á menntaskólaárunum þá merku uppgötvun að dómgreind manna hrakaði þegar þeir drykkju. Ég hef svosem aldrei spurt hvað varð til þess nákvæmlega að hann sá þennan stórasannleik. En ef þetta hefur ekki verið á hreinu fyrr, þá sannaðist það rækilega einhversstaðar í austurborg Reykjavíkur núna í morgunsárið.

Efnafræðistúdentinn skildi vesalings móður sína eina eftir heima og fór í tenóraferð upp í Borgarfjörð þar sem tilgangurinn var (held ég) að syngja, drekka, skemmta sér og grilla, ekki endilega í þessari röð. Sennilega hefur hann tekið að sér að sjá um matseldina, allavega hringdi hann sirka fimm sinnum á stuttum tíma áður en lagt var af stað úr bænum til að fá leiðbeiningar um kryddun og grillsteikingu á ribeye-steikum (sko, bandstrik!), leiðbeiningar um hvar rósmarínið væri að finna í ísskápnum og sitthvað fleira.

En allavega, ég fór í mat hjá gagnlega barninu og tók svo Eldfjallið heim með mér til að halda mér selskap fyrst einkasonurinn yfirgaf mig (ekki að hann sé yfirleitt mikill selskapur á föstudagskvöldum). Eftir að hafa horft á síðasta þriðjunginn af Endurkomu Bleika pardussins, sem ekki tókst að ljúka við síðast þegar hún gisti, var sannreynt að það var ekkert í sjónvarpinu - við fórum meira að segja í sjónvarpsstöðvarúllettu, sem fer þannig fram að ég loka augunum, Eldfjallið heldur stöðvavalstakkanum á fjarstýringunni niðri og skrollar hratt á milli þessara fjörutíuogeitthvað stöðva sem ég er með þangað til ég segi stopp og opna augun - þá ákváðum við að fara bara snemma í rúmið og lesa tvo kafla. Við erum líka komnar á mjög spennandi stað í Harry Potter og fanganum frá Azkaban, sem er framhaldssagan um þessar mundir. En Eldfjallið var eitthvað þreyttara en hún hélt fram sjálf og steinsofnaði snemma í seinni kaflanum, um það bil tíu línum áður en sjálfur Sirius Black birtist í fyrsta sinn í eigin persónu, svo að það verður lokið við hann í fyrramálið. Annars hefur okkur gengið ansi hægt að lesa þessa bók. Bók númer tvö var aftur á móti lesin á hálfum mánuði því við tókum hana með í kerlingaferðina okkar til Ítalíu í haust og þá var lesið á hverju kvöldi og stundum á morgnana líka.

Reyndar var það úti á Ítalíu sem Eldfjallið uppgötvaði Clouseau lögregluforingja. Ein ítalska stöðin var að sýna allar myndirnar, eina á hverjum morgni, frekar snemma. Reyndar dubbaðar á ítölsku en þar sem ég kunni þær meira og minna utan að gat ég sagt henni hvað var að gerast á milli þess sem Clouseau reif buxurnar sínar, datt í síki, slóst við Kató, dulbjóst sem tannlæknir og dró vitlausa tönn úr Dreyfusi, eða gerði annað sem hún þurfti ekki skýringu til að þykja fyndið. Ég er reyndar ekki frá því að mér hafi sjálfri þótt sumt í myndunum fyndnara á ítölsku því díalógurinn var satt að segja ekki alltaf upp á marga fiska.

Ég vildi samt að ég myndi hvað Ítalarnir gerðu úr ,,Do you have a rrrroom?"

Mig vantar álit frá íslenskufræðingum og ég veit að þeir eru þónokkrir sem lesa þetta stundum.

Prófarkalesaragengið hér hjá Fróða er með þá eindregnu afstöðu að samsetningar þar sem annar hlutinn er erlent orð eða heiti en hinn íslenskt eigi alltaf að skrifa í tveimur orðum (dæmi: chili pipar, dijon sinnep, hoisin sósa, Bordeaux vín, Lyon búi). Ef útlenda orðið er aðlagað íslensku mál- og hljóðkerfi má aftur á móti skrifa samsetninguna sem eitt orð (dæmi: Búrgundarvín, Parísarbúi, sojasósa (hmm, ætti það ekki að þurfa að vera sojusósa?)). Parmesanostur sleppur stundum framhjá þeim en verður stundum parmesan ostur. Fetaostur fær aftur á móti alltaf að vera í einu orði þótt ég sjái ekki muninn. Og þetta þýðir að Lyon búi og Parísarbúi sjást stundum hlið við hlið, eða Búrgundarvín og Bordeaux vín.

Mér finnst þetta í mörgum tilvikum ægilega ljótt og ég stend mig að því hvað eftir annað að umskrifa minn eigin texta til að komast hjá því að horfa upp á eitt og annað sem ég felli mig ekki við. Áðan fékk ég til dæmis próförk að grein þar sem ég hafði skrifað ,,Það er mjög erfitt að baka ekta baguettebrauð í heimahúsum" og þarna var búið að breyta yfir í ,,erfitt að baka ekta baguette brauð". Mér finnst þetta ferlega ljótt og ég endaði á að taka ,,brauð" út svo að núna er setningin: ,,Það er mjög erfitt að baka ekta baguette í heimahúsum." Sem er alls ekki það sem ég ætlaði að skrifa en ég get allavega lesið minn eigin texta án þess að komast í vont skap. Ég hef jafnvel breytt um hráefni í uppskrift að minnsta kosti einu sinni til að forðast afskipti prófarkalesara. Og það er ekki nógu gott.

Sko, ég veit að ég er hrikalega sérvitur. Og sennilega oft of viðkvæm fyrir þessu. Og ég get alveg skilið að það þurfi að vera eitthvert samræmi á því hvernig hlutirnir eru hafðir í einu og sama blaðinu. Á því er reyndar töluverður misbrestur eins og er, eins og við má búast þegar margir prófarkalesarar eru að lesa textann yfir. En mér finnst þetta mjög óþægilegt og get ekki að því gert. Í fyrsta lagi er þetta í ósamræmi við það sem allir prófarkalesarar sem ég hafði með að gera á sextán ára ferli í bókaútgáfunni gerðu og í öðru lagi hef ég meira og minna fengið að halda mínum sérviskum í áranna rás í því sem ég hef skrifað. Og í þriðja lagi leiðist mér að finnast alltaf eins og textanum mínum hafi verið misþyrmt.

Þannig að ef einhver á handa mér góð rök sem eru líkleg til að bíta á prófarkalesara, þá væru þau mjög vel þegin. Ef þið eruð sammála prófarkalesurunum, þá má það alveg koma fram líka. En það mun ekki breyta minni skoðun, þar sem hún byggist ekki á rökum, heldur þeirri tilfinningu að það sé ljótt að skrifa chili aldin og bulgur korn.

Núna gat ég eldað það sem ég ætlaði að gera í gærkvöldi en varð að fresta af því að efnafræðistúdentinum lá svo mikið á.

Ég hef stundum grillað svipaða bita til að vera með í partíum eða á hlaðborði og þá ekkert síður kalda. Þá hef ég reyndar oftast haft hoisinsósu eða eitthvað álíka með en ég átti hana ekki núna. Einu sinni man ég, þegar ég hafði ætlað að nota hoisinsósu sem ídýfu, reyndar með einhverju öðru kjöti - grilluðum lambakjötsbitum held ég - þá var hún ekki til og ég bjó til mjög sérkennilegt samsull úr því sem til var, meðal annars rabarbarasultu. Flestir sem smökkuðu voru sammála um að þetta væri frábær sósa og ólík öllu öðru. Ég hef auðvitað aldrei getað endurtekið hana síðan og man ómögulega hvað í henni var. Þessi sósa hér var líka bara gerð úr því sem ég fann í krukkusafninu sem er í neðstu hillunni á ísskápnum mínum og geymir leyndardóma sem ég þekki ekki einu sinni sjálf. En ég veit þó hvað fór í hana í þetta skipti. Hún var fín en ég hefði kannski bætt við sichuanpipar ef ég hefði munað eftir honum. Reyndar hefði sósan þá ekki orðið mjög havaísk. Ef þið viljið hafa hana meira súrsæta má bara bæta hunangi eða sykri út í.

Havaískir rifjabitar

1 kg svínasíðusneiðar (oft merktar svínarif í búðum þótt lítið sé um bein í kjötinu)
1-2 lárviðarlauf
salt
4 msk mild chilisósa (Heinz)
3 msk plómusósa
1 msk ostrusósa
1 msk sojasósa
1 msk edik, gjarna kínverskt hrísgrjónaedik

Vatn hitað í potti ásamt lárviðarlaufum og salti og þegar sýður er kjötið sett út í (vatnið ætti rétt að fljóta yfir), hitinn lækkaður og látið malla undir loki í 3ö-40 mínútur, eða þar til kjötið er nærri meyrt. Þá er það tekið upp úr (soðið geymt) og látið kólna ögn. Grillið í ofninum hitað. Chilisósa, plómusósa, ostrusósa, sojasósa og edik sett í skál og hrært saman. Kjötsneiðarnar skornar í bita þvert yfir, álíka breiða og sneiðarnar eru þykkar, velt vel upp úr blöndunni og raðað á grind sem höfð er yfir ofnskúffu. Hluta af soðinu hellt í skúffuna. Afganginum af sósunni dreypt á bitana með skeið. Sett efst í ofninn og grillað þar til kjötið hefur tekið góðan lit og er byrjað að brenna á jöðrum. Það má alveg snúa því en það er ekkert bráðnauðsynlegt. Borið fram með hrísgrjónum. Svo má búa til annan skammt af kryddleginum, hita í potti og þynna með dálitlu af soðinu, smakka til og bera fram með. Og ef maður ætlar að vera verulega havaískur mætti líka grilla ananashringi og hafa með.

Doktorinn náttúrlega sendi frá sér blogg á sömu mínútu og ég póstaði mínu, hann hefur líklega fengið hugskeyti um áhyggjur mínar af lífi hans og heilsu. Og svo kom í ljós að nýi þátturinn fer ekki í loftið fyrr en í fyrramálið svo að ég hefði ekki getað heyrt hann þótt ég hefði haft áhuga. En ég held að útvarpsvekjarinn minn haldi áfram að vera stilltur á Rás 2, það er svo notalegt að vakna við Davíð Oddsson og Sigurð Líndal og Sverri Hermannsson og ... æi, ég man ekki hverja ég hef verið að vakna að undanförnu. Eða vakna ekki, ég er búin að sofa yfir mig allavega einu sinni í þessari viku.

Ég kom við í Eymundsson í Austurstræti á leiðinni heim og keypti mér auðvitað matreiðslubók, en það er önnur saga. Þar rakst ég á frambjóðandann ægifagra, Kolbein Proppé, sem var að kaupa sér Vegahandbókina. Hann þarf náttúrlega að rata um kjördæmið, blessaður, og geta rætt um kennileiti og sögustaði við sunnlenska bændur af nokkrum kunnugleika.

Alveg veit ég að ég yrði vitaónýtur frambjóðandi, reyndar af mörgum ástæðum en ekki síst fyrir þá sök að ég er svo ómannglögg að ég mundi alltaf vera að rugla háttvirtum kjósendum saman við kjósendur andstæðinganna, ætti ómögulegt með að muna hverjum ég væri búin að lofa hverju og mundi ekki einu sinni þekkja starfsfólkið á kosningaskrifstofunni eða meðframbjóðendur mína í sjón, hvað þá mótframbjóðendurna. Ég yrði eins og Nixon, þegar hann heilsaði manni sem honum fannst eitthvað kunnuglegur í móttöku fyrir hóp af borgarstjórum og sagði ,,Góðan daginn, hvar ert þú nú aftur borgarstjóri?" en þetta var einn af ráðherrunum úr ríkisstjórn hans sjálfs. Eða ónefndur starfsmaður á kosningaskrifstofu Kristjáns Eldjárn 1968, sem var búinn að spjalla nokkra stund við mann sem kom inn á skrifstofuna um nýafstaðinn kosningafund og spurði gestinn svo að heiti, en þetta var þá forsetaframbjóðandinn sjálfur.

Svona yrði ég, ég er með eindæmum ómannglögg. Ég hef reyndar lent í aðstæðum því tengdum sem eru svo pínlegar að mér dettur ekki í hug að segja frá þeim. En ég yrði allavega gjörsamlega vonlaus frambjóðandi. Fyrir utan að í mér mundi ekki duga Vegahandbókin, ég yrði líka að læra á bíl til að geta keyrt um kjördæmið. Og þótt doktor Gunni sé farinn að læra á bíl ætla ég að láta það eiga sig. Reyndar fór hann í sinn fyrsta ökutíma í fyrradag og hefur ekki bloggað síðan - ég hlusta aldrei á útvarp, allavega ekki Zombie, svo að ég veit ekki hvort hann lifði tímann af.

Fyrst ég var með eitthvað fyrir börnin í dag, þá er þetta fyrir unglingana ...

Ég geri mér alveg grein fyrir að kjúklingabaunir er alls ekki gott heiti. Baunirnar tengjast kjúklingum ekki neitt. Þetta eru ekki einu sinni baunir. Ekki heldur ertur, svo að það bjargar svosem engu að kalla þetta kíkertur eða eitthvað slíkt. Þetta eru fræ af einhverjum runna. Þær eru góðar samt.

Það má alveg gera athugasemdir við dálæti mitt á kjúklingabaunum, og ekki síst í samsetningunni fiskur og kjúklingabaunir. Ég bakka ekki með það, þetta er besti matur. Og þeir sem eru fyrirhyggjusamir og nenna að leggja kjúklingabaunir í bleyti daginn áður og sjóða þær svo gera það auðvitað. Ég á alveg til að gera þetta líka en það er bara svo fjári þægilegt að nota dósabaunirnar. Og þá getur maður ákveðið með mínútu fyrirvara að nota þær í matinn í staðinn fyrir sólarhring áður. Eins og ég gerði til dæmis áðan.

Ég ætlaði eiginlega að hafa allt annað en kom seint heim úr vinnunni og efnafræðistúdentinn tilkynnti mér um leið og ég kom inn úr dyrunum að hann þyrfti að mæta tímanlega á kóræfingu og það mætti ekki bregðast, Þorgerður vildi fá tenórana sína stundvíslega klukkan hálf átta. Svo að ég steinhætti við það sem ég hafði ætlað að gera, setti pönnu á gasið, fann pepperónísneiðar í ísskápnum og steikti þær, steikti fiskinn, náði í kjúklingabaunadós í jarðskjálftabirgðirnar inni í búri og hellti baununum yfir, bætti einhverju við, bjó til einfalt salat og kvöldmaturinn tilbúinn á sirka 12 mínútum. Hvort drengurinn mætti á réttum tíma skal ósagt látið, enda hætti hann ekki að borða fyrr en allt var búið. Hann kom allavega heim áðan og gerir sig frammi í eldhúsi líklegan til mikillar kaffidrykkju ásamt erki-Húnvetningi einum af Guðlaugsstaðaætt sem var með honum í för, svo að þeir hafa lifað æfinguna af. En hér er uppskriftin:

Tenóraýsa

6-700 g fiskflök, roð- og beinhreinsuð (t.d. ýsa en ekki skylda)
3-4 msk hveiti
nýmalaður pipar
salt
12-15 pepperónísneiðar
2 msk olía
1 dós kjúklingabaunir
150 g kirsiberjatómatar
nokkrar timjangreinar, eða ögn af þurrkuðu timjani

Fiskurinn skorinn í bita og þeim velt upp úr hveiti krydduðu með pipar og salti. Panna hituð, pepperónísneiðunum raðað á hana og þær steiktar þar til þær eru stökkar og mestöll fitan runnin úr þeim. Teknar upp með gataspaða og settar á disk. Olíunni bætt á pönnuna og svo er fiskstykkjunum raðað á hana og þau steikt við góðan hita í 1-2 mínútur á annarri hliðinni. Snúið. Mestöllum leginum hellt af kjúklingabaununum og þeim síðan hellt yfir. Kirsiberjatómötum og timjani bætt á pönnuna (tómötunum helst stungið niður á milli fiskbita svo þeir snerti botninn), pepperónísneiðum dreift yfir og látið krauma við meðalhita í örfáar mínútur, eða þar til fiskurinn er rétt steiktur og baunirnar heitar. Borið fram á pönnunni, t.d. með soðnum kartöflum. Eða bara góðu salati.

Hér er síða sem er bara fyrir Sauðargæruna og aðra einlæga aðdáendur Stubbanna. Og enga aðra.

Bretar vilja setja hunda í öryggisbelti og Svíar eru að láta elgi fá farsíma, segir Mogginn. Hvað er eiginlega í gangi?

Já, og Leðjan fer kannski til Lettlands ... vonandi í kanínubúningunum. Þá verður gaman.

Ég sá í Fréttablaðinu (þori ekki að setja inn krækju, maður veit aldrei hvernig það yrði túlkað) að skóarasonurinn Horst Buchholz er sálaður, blessaður karlinn. Einu sinni fannst mér hann svolítið sætur, það var þegar ég var veik fyrir dökkeygum myndarlegum fýlupokum. En það er langt síðan og ég er búin að sjá hann í alltof mörgum fjölþjóðlegum B-myndum. Seinast held ég reyndar að ég hafi séð hann í einhverjum Derrick-þætti fyrir þónokkrum árum. Þá var löngu hætt að tala um hann sem hinn þýska James Dean. Reyndar var hann eiginlega enn meiri töffaratýpa en Dean, sem lét sér nægja leðurjakka; Horst skartaði leðurbuxum líka í Die Halberstarken, löngu á undan öllum öðrum töffurum.

En fyrst ég var að pæla í þessu, þá fór ég á www.stiffs.com til að athuga hvaða seleb væru talin líklegust til að deyja á árinu og þetta er topp tíu listinn:

Warren Zevon
Bob Hope
Strom Thurmond
Ronald Reagan
Pope John Paul II
Lester Maddox
Johnny Oates
Madame Chiang Kai-Shek
Lady Bird Johnson
Katharine Hepburn

Flestir eru nú þarna bara vegna aldurs held ég, Hope, Thurmond, Reagan, páfinn, frú Chiang, frú Johnson og Katharine Hepburn eru öll búin að vera ofarlega á listanum árum saman en lifa enn. Warren Zevon er með lungnakrabba og hafnaboltastjarnan Oates er með heilaæxli eða eitthvað slíkt. Lester Maddox er gamall redneck og rasisti sem var ríkisstjóri Georgíu þegar Martin Luther King var drepinn og varð sér til skammar með því að ætla að draga fánana sem voru í hálfa stöng fyrir utan ríkisþinghúsið að húni á meðan jarðarförin stóð yfir.

Ég held að ég hafi gefið yfirlýsingu um það eftir sprengidaginn í fyrra að það væri alveg sama hvað ég eldaði mikið af baunasúpu eða hvað ég bakaði margar bollur, þetta kláraðist alltaf. Það stóðst reyndar ekki nema að hálfu leyti í ár, það var smáafgangur af bollunum (enda var bollukaffið óvenju seint, sumir voru búinir að raða í sig bollum og sumir bolluhakkarar liðinna ára gátu ekki mætt), en baunasúpan kláraðist auðvitað þótt ég syði hana úr hálfu kílói af baunum og þremur lítrum af vatni. Þó voru ekki nema fjórir fullorðnir í mat.

Eldfjallið borðaði ekki mikið frekar en hún er vön en Sauðargæran sat hinn hressasti og át saltkjöt, súpu og rófur löngu eftir að allir aðrir voru hættir. Endaði á því að éta mjólkina sína með skeið og ganga svo hart fram við það að gusurnar gengu í allar áttir og mest yfir hausinn á honum sjálfum, sem er allur út í marblettum, meðal annars eftir að hafa setið fastur (hausinn sko) í innréttingu á leikskólanum. Mig grunar fastlega að Sauðargæran eigi eftir að verða fastagestur á slysavarðstofunni eins og móðir hans var öll sín bernsku- og unglingsár, ég hef aldrei vitað annan eins hrakfallabálk og ef Bráðavaktin hefði verið tekin upp á slysavarðstofu Borgarspítalans hefði hún að minnsta kosti verið ,,recurring guest star" ef ekki bara hreinlega í hópi fastra aukaleikara. Aftur á móti man ég ekki eftir að hafa farið nema einu sinni með efnafræðistúdentinn þangað á öllu hans uppvaxtarskeiði.

Ég fékk skrítna sendingu í póstinum í gær, eyðublað til að fylla út með persónuupplýsingum um mig í tilefni þess að ég varð stúdent 1977 og jafnframt tilboð um að kaupa einhverja skruddu með æviágripum tvöþúsundogeitthvað manns sem útskrifuðust með stúdentspróf á árunum 1977 og '78, og átti að kosta bara tæpar tíuþúsund krónur, sem var víst kostaboð af því að þetta var með 30% afslætti. Hmpfh.

Mér fannst mjög gaman að mæta í 25 ára stúdentsafmælið mitt í fyrra. Og jú, mér fannst gaman að lesa kverið sem gefið var út með gömlu Carminumyndunum og misítarlegum og stundum meinfyndnum frásögnum fólks um það sem það hafði verið að bedrífa síðasta aldarfjórðunginn. En fjandinn eigi að mig langi til að lesa nokkurn skapaðan hlut um einhverja tvöþúsundogeitthvað einstaklinga sem ég þekki fæsta og á ekkert sameiginlegt með annað en að þau voru í menntaskóla um sama leyti og ég. Hvað með það? Ekki ætla ég allavega að fara að borga tíu þúsund fyrir það. Þaðan af síður dettur mér í hug að senda einhverjar þurrar upptalningar um sjálfa mig þarna inn. Eða engar upptalningar, ef ég man rétt voru þarna reitir fyrir námsferil og prófgráður, starfsferil, félagsmálaþátttöku og eitthvað svoleiðis. Og maka. Allt yrði það frekar snautlegt hjá mér. Auk þess finnst mér stúdentsprófið með tilgangslausari áföngum sem maður nær á lífsleiðinni og ekki sérstök ástæða til að safna ólíku fólki saman í bók út á það.

En fyrst ég nefndi stúdentsafmæli, og eitthvað minntist ég á dögunum á mataræði og svengd á menntaskólaárunum - þá dettur mér í hug til gamans að vísa hér á hátíðarræðuna sem ég hélt á MA-hátíð á 25 ára stúdentsafmælinu í fyrra. Hún er náttúrlega um mat. Nema hvað.

Stundum óska ég þess að ég væri Nigella eða Jamie eða Delia eða Rick Stein eða Gordon Ramsey eða einhver annar af þessum frægu útlensku kokkabókahöfunum. Ekki af því að þau fá svo margar millur fyrir bækurnar sínar að þau geta látið sér finnast hvað sem þeim sýnist um Bónus. Eða Big Food Group eða hvað þetta heitir allt saman þarna í Englandi. Eins og ég hef áður sagt hefði ég ekkert á móti milljónunum en þær eru ekki málið. Nei, það er þetta með að þurfa að vinna fyrir milljónunum. Eða, í mínu tilviki, öllu lægri fjárhæðum. Þau komast nefnilega léttar út úr því en ég.

Nigella er með tvo aðstoðarmenn í vinnu hjá sér bara við að prófa og þróa uppskriftir en ég held hún skrifi bækurnar sínar sjálf. Að mestu allavega. Jamie Oliver er með sex manns í vinnu við að semja bækurnar, enda vita allir - og hann viðurkennir það sjálfur - að hann er ekki ,,the brightest banana in the bunch". Delia er með manneskju í vinnu við að prófa uppskriftir þótt eitt aðalsölupointið hjá henni sé að hún hafi prófað þetta allt saman sjálf og þess vegna treystir fólk henni. Rick Stein lætur aðra um að skrifa uppskriftirnar og elda fyrir myndatökur. Gordon Ramsey hefur sjálfur skrifað minnst af því sem gefið er út undir hans nafni (þótt hann sé brilljant kokkur, eins og þau hin reyndar líka).

Þannig að þau hafa tíma til að vera seleb og gera sjónvarpsþætti og reka fótboltalið og allt þetta sem seleb gera. Öfunda ég þau? Jáognei. Ég vildi stundum að það væru fleiri klukkutímar í sólarhringnum, eða þá að ég hefði aðstoðarfólk á hverjum fingri til að gera eitt og annað fyrir mig. EN ... mér finnst svo gaman að þessu. Mér finnst gaman að elda, meira að segja stundum þegar ég fæ ekki að ráða hvað ég elda, og mér finnst gaman að lesa mér til, gera tilraunir, semja uppskriftir og skrifa um mat. Ég vildi ekki missa af því. En það væri stundum betra ef ekki þyrfti að gera margt í einu.

Og milljónirnar mundu koma sér vel.

Það eru einhverjir tuttugu þrjátíu kassar af bollum á borði hérna beint fyrir framan skrifstofudyrnar hjá mér. Eins og mig langar nú lítið í bollur. Nema kannski í kvöldmatinn, best ég hringi í efnafræðistúdentinn og athugi hvort hann vill heldur kjötbollur eða fiskibollur. Fínt að elda eitthvað hversdagslegt og reyndar hef ég líklega ekki eldað neitt sem heitið getur síðan á ... tja ... hmm ... jú, miðvikudaginn var það víst. Og svo saltkjöt og baunir á morgun. Og munið að það þarf ekki að leggja baunirnar í bleyti, þannig að það er óþarfi að panikera þótt það gleymist í kvöld eða fyrramálið. Ég legg þær aldrei í bleyti og enginn hefur kvartað enn.

Ég vildi að einhver byði mér 300 millur fyrir að hætta að vera á móti Bónus. Ég er ekkert sérstaklega á móti Bónus en ef ég væri það yrði ég ekki lengi að skipta um skoðun. Ég væri meira að segja til í að hætta að vera á móti Raftækjaverslun Íslands fyrir þennan pening.

Ég var beðin um bolluuppskriftir, sem er ágætt til að ná sér niður eftir veisluhöld undanfarinna daga. Ég veit ekki hvers konar bollur var verið að meina en hér eru nokkur sýnishorn:

Vatnsdeigsbollur

250 ml vatn (eða vatn og mjólk til helminga)
75 g smjör
salt
1-2 tsk sykur
125 g hveiti
3-4 egg

Ofninn hitaður í 190°C. Vatn og smjör sett í pott ásamt salti og sykri, hitað að suðu og hrært þar til smjörið er bráðið. Potturinn tekinn af hitanum, hveitið sett út í og hrært vel með sleif þar til deigið er kekkjalaust og losnar frá börmum pottsins. Látið kólna í nokkrar mínútur (ég nenni því reyndar aldrei, hræri bara þeim mun rösklegar) og eggin sett saman við, eitt í senn. Hrært mjög vel á milli, þar til deigið er alveg slétt og kekkjalaust og hæfilega þykkt til að það haldi vel lagi. Ef eggin eru stór er ekki víst að þurfi nema 3. Sett með skeið eða sprautað úr sprautupoka á pappírsklædda bökunarplötu með nokkru millibili og sett í ofninn. Bollurnar bakaðar í svona 25-30 mínútur eftir stærð, eða þar til þær eru gullinbrúnar og prufubolla sem tekin er út byrjar ekki samstundis að falla. Látnar kólna á grind og þegar þær eru alveg kaldar eru þær skornar í sundur, fylltar með þeyttum rjóma (sem gott er að bragðbæta með vanillu og sykri, eða með búðingsdufti úr pakka, eða bráðnu súkkulaði) og glassúr e.t.v. settur ofan á.

Gerbollurnar sem ég baka alltaf mest af eru meira svona eftir-hendinni-í-hvernig-skapi-er-ég-hvað-er-til-ekki-uppskrift en í morgun var þetta sirka svona (þetta er ekki 80 bollu uppskriftin, heldur á að giska fjórðungur af henni):

Gerbollur

100 ml vatn
150 ml mjólk (má nota bara vatn eða bara mjólk)
1 msk sykur
1 msk ger
um 450 g hveiti
1/2 tsk salt
1 egg
50 g lint smjör

Vatnið hitað næstum að suðu og síðan hellt saman við mjólkina - blandan ætti þá að vera hæfilega heit en ef hún er of heit er hún látin bíða ögn. Sykri og geri stráð yfir og látið standa þar til gerið freyðir. Hluta af hveitinu hrært saman við ásamt salti, eggi og smjöri. Meira hveiti bætt út í smátt og smátt, þar til deigið er hnoðunarhæft og klessist ekki við hendur en þó fremur lint. Hnoðað vel og síðan látið lyfta sér í um 45 mínútur. Ofninn hitaður í 200°C. Deigið slegið niður, skipt í 12-20 álíka stóra bita (eftir því hvað maður vill stórar bollur), hver biti hnoðaður í kúlu og þeim raðað á pappírsklædda bökunarplötu og flattar ögn út með lófanum. Látnar lyfta sér í 20-25 mínútur og síðan penslaðar með vatni eða mjólk og bakaðar í miðjum ofni í 12-15 mínútur, eða þar til þær eru ljósgullinbrúnar og hafa lyft sér vel. Látnar kólna á grind og síðan skornar í tvennt, efri hlutanum e.t.v. dýft í bráðið súkkulaði, og þær fylltar með rjóma eða kremi (sjá vatnsdeigsbollur).

Síðasta uppskriftin er nokkurn veginn sú sama og ég ólst upp við. Mamma bakaði alltaf svona bollur og þetta voru þær einu sem ég þekkti þegar ég var krakki:

Gamaldags lyftiduftsbollur

125 g lint smjör
150 g sykur
3 egg
rifinn börkur af 1 sítrónu (einnig má nota önnur bragðefni, t.d. 1 tsk vanilludropa)
350 g hveiti
1 msk lyftiduft

Ofninn hitaður í 180°C. Smjör og sykur hrært vel saman og eggjunum hrært saman við, einu í senn, ásamt bragðefnum. Hveiti og lyftidufti blandað saman og hrært saman við. Deigið sett með matskeið á pappírsklædda plötu - þetta ættu að vera um 16 bollur en þær fljóta dálítið út svo það gæti verið betra að nota tvær plötur. Bakað í miðjum ofni í 12-15 mínútur og síðan eru þær látnar kólna á grind, klofnar í tvennt og fylltar.

Eiginlega átti helgin að vera búin núna, ég byrjaði á að baka 80 bollur í morgun, fór svo suður í Smáralind að undirbúa áhugamannakeppnina, smakkaði og dæmdi 12 rétti, aðstoðaði við tiltekina á eftir, rauk svo beint heim að setja rjóma og krem á bollurnar, fékk fjölskylduna í bolluveislu ... og nú er ég allt í einu á leiðinni í fjórréttaðan kvöldverð í Grillinu.

Er ég að kvarta? Neinei.

Frétt dagsins er að kvöldið endaði ekki á Vínbarnum, ég fór heim eftir dinnerinn í Perlunni. Sem stóð reyndar allt of lengi, ég skil ekki af hverju þarf að líða hálftími á milli rétta. Síst þegar ekki er byrjað að borða fyrr en eftir níu.

Þýski kokkurinn - ég var næstum búin að skrifa sænski kokkurinn - vann kokkakeppnina og kom mér reyndar ekki mikið á óvart. Og þess má geta að matseðillinn hans - sem er mjög fínn og mjög spes eins og ég lýsti í gær - verður í boði á Argentínu fram á næsta fimmtudag.

Þeir sem vilja geta svo komið og horft á áhugamannakeppnina í Smáralind kl. 2-4 á sunnudag.

Áður en ég fer þangað að sinna dómarastörfum þarf ég aftur á móti að baka einhver ósköp af bollum fyrir mitt árlega bollukaffi, sem að þessu sinni er ekki á bolludaginn. Það er reyndar aldrei á bolludaginn. Og skjótast niður á Hótel Borg með bók handa David Rosengarten. Og taka til. Og ... eitthvað sem ég er að gleyma núna. Þannig að ég ætti líklega að fara að sofa.