Rassinn á s-inu

Dóttursonurinn lætur afskaplega vel af skólavistinni en er þó enn óhress með hvað hann er látinn læra lítið.

-Það er bara verið að kenna okkur að teikna, segir hann. -En ég kunnti það alveg.

En þegar gengið var á hann um lestrarkennslu rifjaðist upp fyrir honum að hann var reyndar búinn að læra einhverja stafi (sem hann kunni þó fyrir).

-A og á og hálft s, sagði hann.

-Efri partinn? gat amman ekki stillt sig um að spyrja.

-Nei, neðri partinn, svaraði drengurinn grafalvarlegur. -Rassinn á s-inu, sko. Efri parturinn var kenndur þegar ég var veikur.

Hmmm.

Risotto alla milanese

Það verður reyndar ekkert risotto með osso buco-inu vegna þess að ég reyndist eiga mun minna til af carnaroli-grjónum en ég hélt og ég nennti ekki að labba í rigningunni í neina búð sem selur risottogrjón sem standa undir nafni. Það fengust reyndar hvorki bökunarkartöflur né sætar kartöflur í búðinni sem ég fór í svo að ég ætla að vera frumleg og hafa pipe rigate með - en hér er samt sem áður uppskrift að risotto alla milanese, sem ég var beðin um.

Risotto alla milanese

75 g smjör
1 laukur, saxaður smátt
25-40 g nautamergur, saxaður smátt (úr skankabeinunum sem fara í osso buco-ið) eða meira smjör og ögn af nautakrafti
1 glas (ca. 150 ml) hvítvín
væn klípa af saffranþráðum
ca. 500 g risotto-grjón (helst carnaroli eða arborio)
um 1 l soð (nautakjöts-, kjúklinga- eða grænmetis-) sjóðheitt
salt og hvítur pipar eftir smekk
100 g nýrifinn parmigiano reggiano

50 g af smjöri brædd í víðum potti. Laukur og nautamergur látinn krauma við meðalhita þar til laukurinn er glær; hrært oft á meðan. Víninu hellt í pottinn og látið krauma þar til vínið er nærri gufað upp. Um leið er gott að setja saffranið í litla skál og hella smávegis heitu soði yfir og láta standa. Hrísgrjónum bætt í pottinn og hrært þar til þau eru þakin smjöri. Þá er farið að setja sjóðandi soðið út í, hálfa ausu í einu eða svo. Hrært stöðugt þar til vökvinn er allur gufaður upp. Þá er meira soð sett út í og haldið áfram að sjóða og hræra þar til grjónin eru nærri meyr. Það á aldrei að setja meira soð út í fyrr en grjónin eru næstum farin að ,,öskra” á meira og það þarf að hræra nærri stöðugt. (Þetta verður vel ætt þótt það sé ekki gert en ekki alvöru risotto.) Bragðbætt með pipar og salti eftir þörfum.

Þegar grjónin eru rétt rúmlega al dente en ekki alveg meyr er saffransoðinu bætt út í ásamt afganginum af smjörinu og parmesanostinum. Tekið af hitanum, lok sett yfir og látið standa í 5 mínútur. Borið fram með meiri parmesanosti.

Veður fyrir notalegheitamat

Ég er að elda osso buco í kvöldmatinn. Það er akkúrat veðrið til þess. Kannski risotto alla milanese með, er þó ekki alveg búin að ákveða það - gæti líka orðið bara kartöflustappa.

Nema nú man ég að ég get náttúrlega ekki haft risotto alla milanese því að gagnlega barnið vill ekki sjá saffran.

En það eru náttúrlega fleiri risottomöguleikar í stöðunni.

Svo bara eitthvert þokkalegt rauðvín með. Og súkkulaðikaka með vanilluskyrsósu. Eða eitthvað í þá áttina.

Veðrið til þess - eins og ég sagði.

Á heimavelli

Ég hef verið að hitta töluvert marga gamla vinnufélaga frá Fróða/Birtíngi á undanförnum vikum. Og ég hef rekið mig á að þegar berst í tal hvar ég sé að vinna, þá virðast flestir halda að ég sitji bara allan daginn og geri matreiðslubækur. Og verða hissa þegar ég segi að nei, ég sé bara í allskyns ritstjórnarstörfum þótt ég hafi vissulega eitthvað komið nálægt matreiðslubókum síðan ég fór að vinna hjá Eddu. Og ef ég tel upp eitthvað af bókunum sem ég hef verið eða er að vinna í (og eru satt að segja ansi hreint fjölbreyttar) verður fólk enn meira hissa.

Eiginlega er ég búin að vera svolítið hugsi yfir þessu. Það er eins og það hafi farið framhjá flestum að þegar ég kom til Fróða átti ég að baki sextán ára störf við allskyns forlagsritstjórn auk skrifta og þýðinga (jæja, fimmtán; ég byrjaði á símanum á Iðunni). Mér heyrist að margir hafi haldið að ég gæti bara (eða vildi bara) eldað mat og skrifað um mat. Kannski ekki skrítið; það hafa komið tímar þegar ég held það sjálf.

En ekki lengur. Og mikið er nú gott að vera komin heim aftur. Bókaútgáfan er minn heimavöllur, það finn ég sífellt betur.

Þar sem sárast svíður

Einkasonurinn hringdi áðan einhverra erinda.

-Er ég að trufla? byrjaði hann á að spyrja.

-Neinei, svaraði móðirin. - Ég var bara að lesa frétt um það að Gordon Ramsay kveikti í pungnum á sér.

Smáþögn.

-Þetta skaltu aldrei nokkurn tíma segja við karlmann.

Svo bar hann upp erindið, sem ég gat aldrei þessu vant ekki leyst úr.

-Þú ert þriðja flokks móðir, sagði sonurinn.

-Viltu að ég lesi alla fréttina um Gordon Ramsay fyrir þig?

-Ég tek þetta aftur, flýtti drengurinn sér að segja. -Þú ert góð móðir.

Á skotspónum ...

Nú þurfa einhverjir að passa sig.

Allavega rjúpurnar fyrir austan.

Kveðja

Ég man ekki eftir að hafa áður grátið við jarðarför.

Né heldur hlegið.

En þannig var Nanní.

Hvers á XL-kona að gjalda?

Af hverju er þetta ekki til í mínu númeri?

Reyndar heldur ekki í litum sem fara mér vel - en það er kannski minna mál í þessu tilviki.

Svindl.

Farlama frambjóðandi

Ég sé að bakarísstarfskrafturinn og forsetaframbjóðandinn færist sífellt ofar á listann og er farin að draga verulega á Bjarna Ármannsson og Jón Sigurðsson. Enda yrði hún örugglega ekki síðri forseti en þeir.

Annars á hún að vera í stífri sjúkraþjálfun næstu vikur af því að lærvöðvinn starfar ekki rétt. Þetta uppgötvaðist eftir að fóturinn var tengdur við fartölvu. Held ég. Fjárinn, ég hefði kannski átt að láta tengja hnéð á mér við fartölvu í vetur, þá hefði ég ekki verið hálffarlama í hálft ár.

En andalæknirinn bjargaði því nú.

Allur pakkinn

Ég sendi póstinum fyrirspurn um sendingu sem ég fékk tilkynningu frá Tollmiðlun um 4. sept og sendi upplýsingar um samdægurs; og reyndar aftur tveimur dögum seinna af því að ég var ekki viss um að ég hefði sent upplýsingar um rétta sendingu (sem reyndist þó vera). Síðan hefur ekkert gerst og samkvæmt upplýsingum á heimasíðu Póstsins er eins og sendingin hafi ekki verið tollafgreidd, þaðanafsíður sett á útkeyrslulista; þar er bara skráð að tilkynning hafi verið send mér. Þannig að ég spurði hvort vantaði kannski einhver frekari gögn.

Merkilegt nokk, þá fékk ég samdægurs svar frá póstinum (það er munur eða DHL, sem enn hefur ekki svarað fyrirspurn sem ég sendi til þeirra í apríl). Þar segir að búið sé að tollafgreiða sendinguna en ,,vegna tafa í útkeyrslunni hefur ekki verið unnt að keyra sendinguna út en ég vonast til að það verði á næstu dögum."

Sem sagt, rúmri viku eftir að ég sendi póstinum ígildi vörureiknings getur verið að ég fái pakkann á næstu dögum. Mögulega fyrir helgi ef ég er heppin. Eins gott að mér liggur ekkert sérstaklega á þessu ...

Ég efast ekkert um að póstinn bráðvanti menn í útkeyrsluna. En samt.

Í minningu

Mig langar í snöggsteikta Klausturbleikju með sítrónum og möndlum í kvöldmatinn.

Og með henni ætla ég að borða kúskús með arganolíu í minningu góðrar konu sem verður jarðsett á morgun og kenndi mér á sínum tíma að meta þá ágætu olíu.

Kveiki kannski á einu kerti líka þótt ég sé annars lítið fyrir kertaljós.

Afhausaða barnið

Ég fór af ákveðnum ástæðum að hugsa í dag um fólk sem getur ekki viðurkennt að það hafi rangt fyrir sér eða hafi gert mistök. Og, merkilegt nokk, þá datt mér í hug í beinu framhaldi af því maður sem ég var einu sinni gift.

Nú væri hægt að nefna eitt og annað. En nærtækust finnst mér alltaf sagan af því þegar ég var eitthvað vant við látin og fól manninum það hlutverk að klæða son sinn úr þykkri peysu sem hann var í, en slík viðvik voru annars yfirleitt á minni könnu. Einkasonurinn var líklega 8-9 mánaða þegar þetta var.

Ég sneri baki í þá feðga en heyrði allt í einu hávært öskur og mótmælavæl í syninum. Þegar ég sneri mér við hafði faðir hans togað peysuna upp fyrir haus en hálsmálið sat fast og strandaði þar á stórri og mikilli tölu sem var á annarri öxlinni og föðurnum hafði láðst að hneppa frá, heldur hélt hann áfram að rykkja í peysuna.

-Ætlarðu að slíta höfuðið af barninu? spurði ég fremur hvasst og tók fram fyrir hendurnar á honum.

-Þú hefðir nú getað sagt mér að það væri tala, var hreytt í mig á móti.

Ég var að hugsa um að benda manninum á að hann væri með augu í hausnum og talan væri ekki beint falin. En sá svo að mér.

Ég sá sjálf um að afklæða einkasoninn eftir þetta, þegar á þurfti að halda. Svo hann héldi hausnum.

Kona með orkuskort

Ég er ofboðslega mis-orkurík. Stundum get ég unnið eins og berserkur, komið svo heim og sinnt heimilinu, skrifað greinar og pistla (eða bækur ef því er að skipta), sótt fundi og skemmtanir, lesið reyfara fram á nætur og bróderað fyrir framan sjónvarpið.

Stundum hef ég ekki orku í neitt nema vinnuna. Til allrar hamingju eru það yfirleitt ekki löng tímabil en eitt slíkt er einmitt núna. Ég er með hrúgu af ósvöruðum tölvupósti (að því marki sem hægt er að tala um hrúgu af tölvupósti), nenni rétt með naumindum að setja í uppþvottavélina, kem mér ekki að því að hringja í viðgerðarmann út af þvottavélinni (sem tók upp á því að bila mér til bölvunar) og nenni ekki einu sinni að horfa á sjónvarpið. Samanber Bráðavaktina á dögunum.

Þegar þannig stendur á dauðöfunda ég forsetaframbjóðandann hana dótturdóttur mína, sem getur sótt skóla, farið á fótboltaæfingar daglega, skotist til að vinna í bakaríinu á milli skóla og æfinga og unnið þar flestar helgar, skúrað hjá ömmu sinni, lært heima, hangið á msn og gert annað það sem stelpur á fjórtánda ári gera. Alltaf. Engin ládeyðutímabil hjá henni.

Til allrar hamingju stendur þetta sjaldan lengi. En glætan að ég nenni að hreyfa mig til að fara á eitthvað á Bókmenntahátíð. Þótt ég ætti líklega að gera það starfs míns vegna. En ég er nú ekki mikið í skáldverkunum.

Ætli ég láti ekki nafnaskrána við Maó duga sem framlag mitt til þessarar bókmenntahátíðar.

Einn vaknar einn

Fyrst ég nefndi Draupnisútgáfuna í síðustu færslu - og eina af vinsælli útgáfubókum hennar í kommentum skömmu áður - þá ætla ég bara að láta þess getið að ég hef alltaf haft alveg sérstakt dálæti á heiti fyrsta kaflans í þeirri bók, Ást barónsins:

Einn vaknar einn, en tveir sofa saman.

Þetta segir nú ýmislegt.

Ekki eru nú margar af bókum Draupnisútgáfunnar skráðar í Gegni og líklega aðeins ein frá þeim árum sem ég var að vinna hjá Iðunni (Draupnisútgáfan var eitt af forlögum Iðunnar). Ekki var það þó eina Draupnisútgáfubókin sem ég kom nálægt.

Aftar í Ást barónsins eru svo kaflarnir Nattvogel barón álítur, að rétt sé að gereyða Danmörku og Konjak sigrar allt - jafnvel sænskan barón. Efni þeirra er nátengt.

Svona bækur þóttu mér einu sinni skemmtilegar.

Heim á fornar slóðir

Á morgun er 21 ár síðan ég byrjaði að vinna hjá Iðunni. Það var á Bræðraborgarstíg 16 en atvinnuviðtalið þar sem ég var ráðin fór fram á Bræðraborgarstíg 7.

Og nú er ég einmitt á leiðinni aftur vestureftir í vinnu áður en langt um líður. Á Bræðraborgarstíg 7. Svona fer allt í hringi.

Þetta verður í þriðja skiptið sem vinnustaðurinn verður á Bræðraborgarstígnum. Nokkuð sérstakt kannski miðað við að vinnustaðir eru ekki sérlega margir við þessa götu. Og svo var ég tvisvar á Seljaveginum þarna í næsta nágrenni.

En ég get allavega farið að labba aftur í vinnuna eins og ég gerði daglega í 18 ár. Það þykir mér afskaplega gott.

Ætli ég endi svo ekki bara hjá Draupnisútgáfunni?

Ung stúlka á uppleið

Í framhaldi af erfðaskrárpælingum mínum datt mér í hug að spyrja Boltastelpuna, þegar hún var hér í gær, hvort það væri eitthvað sem hún hefði sérstaka löngun til að erfa eftir mig þegar þar að kæmi.

-Já, svaraði hún strax. -Peningana þína. Og matreiðslubækurnar.

-Matreiðslubækurnar? spurði ég hissa. -Langar þig að eignast þær?

-Já, til að selja þær.

Hún á eftir að ná langt í bissness. Eða einhvers staðar. Það var samt ekki ég sem setti nafnið hennar hér. En hún er þegar farin að sópa að sér atkvæðum.

Járnbrókin

Sauðargæran (sem var hæstánægður með dvölina hjá mér og hesthúsaði að minnsta kosti tólf eplaskífur) horfði á báðar bíómyndirnar sem í boði voru af miklum áhuga og þurfti margs að spyrja. Einkum var þó ein spurning áleitin þegar líða tók á myndina um Hróa hött:

-Fer hún einhvern tíma úr járnbrókinni?

Þar átti hann við skírlífisbelti jómfrú Marian. Ég gaf nú eitthvað lítið út á það, hafði ekki séð myndina lengi og mundi ekki hvernig það fór. En svo var þar komið undir lok myndarinnar, í miðjum sverðabardaga Hróa og fógetans, að lykill flaug þvert yfir herbergið og hafnaði í lásnum á beltinu. Þá urðum við sammála um að jú, líklega slyppi jómfrúin fyrir rest úr járnbrókinni. Þegar sú niðurstaða var komin hallaði drengurinn sér upp að mér og hvíslaði:

-Sést það?

En svo varð honum ekki að ósk sinni því að á endanum reyndist lykillinn ekki passa og Hrói þurfti að kalla út lásasmið.

Eplaskífur, kókópöffs og menn í sokkabuxum

Dóttursonurinn er í heimsókn og gistingu. Fékk að velja morgunmat og bað um eplamúffur. Ég sagði honum að það gengi ekki upp því að ég ætti ekki epli. En þá kom upp úr dúrnum að hann var náttúrlega að meina eplaskífur og í þær þarf ekki epli. Reyndar var næstum engin mjólk til en því var bjargað með blöndu af (löngu) útrunnum rjóma, vanilluskyri og vatni og við steiktum 24 eplaskífur á eplaskífupönnunni sem einu sinni var kertastjaki.

Drengurinn er þegar langt kominn með þá sjöundu.

-Þetta er besti morgunmaturinn sem ég fæ hjá þér, sagði hann.

Hann veit nefnilega að það kemur ekki til greina að hann fái kókópöffs. Þótt ég sé amma.

Hann fær það reyndar ekki heima hjá sér heldur nema þegar einhver á afmæli. Og þar sem þetta er bara fjögurra manna fjölskylda er það ekki mjög oft. Reyndar var hann að segja mér að það væri líka kókópöffs þegar tuskuíkorninn Skrúlfur, sem kom með honum að gista, ætti afmæli en því miður er ekkert á því að græða þar sem þeir Skrúlfur eiga sama afmælisdag.

Nú erum við að fara að horfa á afganginn af myndinni Hrói höttur - menn í sokkabuxum sem við sofnuðum út frá í gær. Þá vorum við líka búin að horfa á Princess Bride, sem gerði mikla lukku hjá drengnum.

Svo ætti ég kannski að sýna honum Hróa hött með Errol Flynn. Það var nú maður sem gat bucklað swash þótt í sokkabuxum væri.