Í framhaldi af umræðum víða um Atlas-heilkenni, tískusjúkdóma og þess háttar, þá datt mér í hug grein sem ég rakst einu sinni á um mjög umdeildar kenningar Lise Ehlers um sársauka, sjúkdómseinkenni og sjúkdóma.

Annars finnst mér merkilegt að ég skuli ekki þjást af neinu svona. Hvorki vefjagigt, grindarlosi, hálshnykk, síþreytu, mígreni, amalgameitrun né fjölmörgum öðrum sjúkdómum/heilkennum. Og ekki skilja mig svo að ég sé að gera lítið úr fólki sem er haldið einhverjum þessara kvilla. Eða að ég haldi að þeir séu ímyndun. Ég veit betur. Sársaukinn er allavega raunverulegur, hvort sem orsök hans er líkamleg eða sálræn.

Ég er óttaleg kveif og þoli sársauka fremur illa, hef meira að segja verið skömmuð fyrir kveifarskap af lækni á slysadeildinni (puh, hann hefði bara átt að prófa sjálfur að vera illa tognaður á báðum olnbogum samtímis) og mér hættir til að magna allan sársauka og vanlíðan upp. Ef ég veit að ég er með hita verð ég skyndilega fárveik þótt ég hafi verið við þokkalega heilsu rétt áður en ég mældi mig.

Ég hef unnið erfiðisvinnu í óþægilegum stellingum og kyrrsetustörf þar sem ég húki í sömu stellingum klukkustundum saman. Ég hef gengið með börn, lent í aftanákeyrslum og útafkeyrslum, reynt að gegna mörgum hlutverkum og vera ofurkona, ég hef oft unnið ofboðslega mikið, verið stressuð, lent í alls konar krísum í einkalífinu. Ég borða allt sem að kjafti kemur og hugsa sjaldan um hollustuna. Ég er með amalgamfyllingar í tönnunum og ekkert á leiðinni að láta skipta um þær. Ég hreyfi mig ekki meira en ég þarf. Ég er semsagt ídealkandídat fyrir alla þessa sjúkdóma og syndróm.

Samt hef ég sloppið við þá alla. Mér líður alveg ljómandi vel, takk fyrir. Ég hef ekki farið til heimilislæknis í meira en tíu ár og reyndar ekki sérfræðings heldur, nema háls-, nef- og eyrnalæknis þegar ég missti heyrnina tímabundið hér um árið. Kannski er það einmitt þess vegna sem ég er svona hraust. Kannski væri ég krónískur sjúklingur ef ég hefði einhvern tíma farið til læknis.

Barnabörnin eru hjá mér núna og voru í mat. Þar sem efnafræðistúdentinn er ekki heima var ákveðið að hafa svið, sem eru á meðal uppáhaldsrétta Boltastelpunnar, og athuga hvernig Sauðargærunni litist á. Hann hefur ekki smakkað svið áður. Og hefur reyndar ekki gert það enn, því að eftir að hafa horft smástund á bitana á diskinum sínum tilkynnti hann: ,,Ljótt kjöt," og fékk sér kartöflustöppu.

Alveg er ég til í að mótmæla hinu og þessu þegar ég er í skapi til og nota við það ýmsar aðferðir. En þessu mundi ég ekki nenna.

Ég keypti Johnny Cash at San Quentin árið 1971, það var ein allra fyrsta platan sem ég eignaðist. Reyndar var það eiginlega fyrir algjöra tilviljun, ég var nýbúin að eignast plötuspilara og það var afskaplega klént plötuúrval í bókabúðinni á Króknum. En þessi var til þar og kostaði ekki mikið, ég hafði heyrt nokkur lög með Johnny Cash og keypti hana - svona til að eiga eitthvað til að spila á nýju græjunni minni - og sá aldrei eftir því.

Löngu seinna komst ég að því að Tryggvi Gíslason skólameistari hélt líka mikið upp á þessa plötu. Kannski í eina skiptið sem við Trigger vorum á sama máli um nokkurn skapaðan hlut.

Ég er með brunasár á vörinni og get engu um kennt nema eigin græðgi og gáleysi. Ég var nefnilega að gera fonduetilraunir í gær. Það er stórhættulegt að gera tilraunir í matartímanum, þegar maður er sjálfur að sálast úr hungri. Ég var að djúpsteikja kjúklingaræmur í fonduepotti og gáði ekki að því, þegar ég fór að smakka, að auðvitað var fonduegaffallinn miklu heitari en kjúklingurinn sjálfur.

Annars gerist það merkilega sjaldan að ég slasi mig við eldamennskuna, þegar litið er til þess hvað ég geri mikið af því að elda og hvað ég er mikil flumbra. Ég get allavega ekki rakið ævisöguna með því að skoða örin á höndunum á mér eins og Anthony Bourdain lýsir í Kitchen Confidential. Eiginlega held ég að ég sé ekki með nein sýnileg ör sem rekja má til matreiðsluslysa, því ekki tel ég örið sem ég er með á hnénu til þeirra. Það fékk ég þegar ég var átta eða níu ára og sat uppi á fjárhúsþaki við að flá hrossalappir með búrhníf.

Fyrir réttum tveimur árum mætti ég með tertur í vinnuna til að halda upp á að þann dag voru fimmtán ár síðan ég hóf störf hjá Iðunni. Til allrar hamingju bauð ég upp á bakkelsið með morgunkaffinu. Það var ekki sama stemmning eftir hádegið.

Kalt að segja það, kannski, en ég er búin að vera að hugsa mun meira í dag um gömlu vinnufélagana mína, sem nú eru komnir út um víðan völl og ég hitti aldrei, en fólkið sem fórst í árásinni á tvíburaturnana. Það er alltaf verið að drepa fólk í þúsundatali út um allan heim og takmarkað sem ég get gert við því (þótt auðvitað eigi maður alltaf að reyna að leggja eitthvað fram). En þegar fólk sem maður hefur umgengist svo til hvern einasta vinnudag í tíu ár eða meira hverfur allt í einu úr hversdagslífinu, þá finnur maður fyrir því.

Þórdís er með hugleiðingar um Steinkudys og Stefán upplýsir málið. Ég las þessi skrif Árna Óla einhvern tíma fyrir mörgum árum og minnir endilega að ég hafi séð mynd af hauskúpu Steinunnar en það getur verið misminni - þó man ég glöggt eftir einhverri gamalli ljósmynd af hauskúpu sem búið var að saga stykki úr.

Það má vel vera að Steinkudys hafi einmitt verið hér við Kárastíginn, kannski hér í bakgarðinum hjá mér, hver veit. Ekki fundum við þó neitt markvert þegar garðurinn var grafinn upp að hluta fyrir tveimur árum - engin bein allavega, en þegar skúrinn var gerður upp fannst ýmislegt athyglisvert, enda var þar leyniklefi á milli þilja, sem ekki hafði verið opnaður í áratugi, og kassi með nokkur hundruð tómum pilluglösum fannst þar.

Ekki hefði ég nú sérstakar áhyggjur af því þótt Steinunn lægi hér í bakgarðinum, eða jafnvel undir húsinu. Á bernskuheimili mínu var til framhandleggsbein úr manni, sem hafði komið upp þegar grafa átti súrheysgryfju í hlaðvarpanum. Það var geymt í skúffu ofan í skattholi í gamla bænum. Við skoðuðum það stundum þegar ég var krakki en fannst ekki mikið til koma. Ég veit ekki betur en það sé þarna enn.

Ég var meðal annars að vinna með lárperur í gær og einhver minntist á þá mýtu að koma megi í veg fyrir að guacamole eða annað avókadómauk dökkni með því að setja steininn út í. Þetta er della, eins og ég held að allir hljóti að vita sem hafa einhvern tíma prófað þetta. Maukið dökknar, nema bara þar sem steinninn snertir það. Ef maður býr til skál af guacamole, setur lárperustein í miðjuna og lætur standa í nokkra klukkutíma, þá verður yfirborðið grágrænbrúnt og ekki mjög lystugt. Svo lyftir maður steininum og þá blasir við þessi fallegi ljósgræni litur.

Er það vegna þess að steinninn gefi frá sér einhver efni sem koma í veg fyrir litbreytinguna? Ónei. Harold McGee gerði einmitt tilraun með þetta sem hann lýsir í The Curious Cook: í staðinn fyrir steininn setti hann ljósaperu. Árangurinn nákvæmlega sá sami. Það eina sem skiptir máli er að súrefni komist ekki að yfirborði ídýfunnar, og þá er sama hvort notaður er steinn eða ljósapera. Plastfilma er samt betri, hún þekur allt yfirborðið.

Annars eru lárperutegundir mjög misjafnar, sumar dökkna mun hraðar en aðrar, og sú sem algengust er hérlendis er ekki sérlega fljót að dökkna.

Æi, já, og lárperur sem ekki eru fullþroskaðar á ekki að geyma í ísskáp. Og heldur ekki í kæli í verslunum. Hitastig á bilinu 15-20°C hentar best. Um leið og þær eru mátulega þroskaðar mega þær fara í kæli og geymast þar ágætlega. Mér finnst óþolandi þegar verslanir selja eingöngu grjótharðar lárperur og hafa þær í kæli. Nóatún á hrós skilið - í hvert einasta skipti sem ég hef keypt lárperur þar, núna í langan tíma, hafa þær verið alveg mátulega þroskaðar og tilbúnar til notkunar. Mjúkar eins og smjör.

Af hverju er sagt í sjónvarpsfréttunum að maðurinn sem réðist á Önnu Lindh hafi verið sex feta hár? Nota Svíar ekki metrakerfið?

Þegar ég fór á dv.is áðan og smellti á fréttina ,,Sigurður keyrði ekki", þá fékk ég upp mynd af kónguló og þessa klausu: "Í hlýindunum á Íslandi í sumar hafa margvísleg skordýr skotið upp kollinum og kóngulær hafa dafnað sem aldrei fyrr og sumar þeirra eru æði stórar. "

Skyldi vera einhver dýpri merking á bak við þetta?

Saumaklúbbaréttirnir, framhald.

Eftirréttur úr Tex-Mex-pakkavörum? Hljómar kannski sérkennilega en þegar ég fæ svoleiðis verkefni reyni ég að gera það sem ég get úr því og hér er árangurinn. Kom mér reyndar býsna mikið á óvart, þetta var fantagott. Ég mæli sérstaklega með Old El Paso-tortillum í þetta, þær eru betri en aðrar hveititortillur sem ég hef prófað og hentuðu mjög vel hér.

Ávaxtatortillur með karamellusósu

1 hálfdós niðursoðnar ferskjur
1 stórt epli (Jonagold) eða 2 minni
1 1/2 dl púðursykur
1 dl sykur
75 g smjör
1 tsk kanill
6-8 Old El Paso tortillur

Safanum af ferskjunum hellt í pott. Eplið afhýtt, kjarnhreinsað og skorið í litla bita. Sett út í og soðið í safanum í 3-4 mínútur en síðan tekið af hitanum og látið kólna. Ofninn hitaður í 200°C. Safanum er svo hellt aftur í pottinn, púðursykri, sykri, smjöri og kanel hrært saman við, hitað að suðu og látið malla í 3-4 mínútur. Á meðan eru ferskjurnar skornar í litla bita og blandað saman við eplin. Dálítið af blöndunni sett á miðjuna á einni tortillakökunni og henni síðan rúllað upp, gjarna eins og vorrúllu (brotið upp á endana áður en tortillan er vafin um fyllinguna). Raðað hlið við hlið í eldfast form, sem best er að sé rétt mátulega stórt til að rúma allar vefjurnar. Karamellusósunni hellt jafnt yfir, sett í ofninn og bakað í 15-20 mínútur. Borið fram með sýrðum rjóma (36%) - nú, eða þeyttum rjóma eða ís.

Þegar við efnafræðistúdentinn vorum að búa okkur til brottfarar að heiman í morgun spurði hann hvort ég hefði veitt athygli ,,the return of the motta". Ég starði út um opnar dyrnar fram á stigapallinn, þar sem bláa dyramottan okkar blasti við, og kannaðist ekkert við að hún hefði farið á neitt flakk og snúið aftur. Svo kom náttúrlega upp úr dúrnum að drengurinn átti við mottuna sem skreytir efri vörina á honum sjálfum.

Ég skal alveg játa það á mig að ég er löngu hætt að fylgjast með síbreytilegum hárvexti í andlitinu á honum. Ef hann hyrfi sporlaust í dag og ég þyrfti að gefa lögreglunni lýsingu á honum, jú, þá gæti ég það reyndar af því að hann vakti sérstaklega athygli mína á mottuvextinum í morgun. En á venjulegum degi gæti ég alls ekki sagt hvort hann væri þá stundina skegglaus með öllu, með mottu, hökutopp, alskegg ... Ég er ekkert viss um að ég gæti lýst hársíddinni heldur.

Er ég skeytingarlaus og vond mamma?

Danmörk er nú ekkert voðalega hálend. En hæsti punkturinn á Maldiveyjum er 2,4 m yfir sjávarmáli og 80% eyjanna (sem eru um 300 ferkílómetrar) eru innan við 1 m yfir sjávarmáli. Ekki furða þótt þeir hafi áhyggjur af gróðurhúsaáhrifum.

Þessu - og ýmsu fleiru um Maldíveyjar - komst ég að þegar ég var að leita að matreiðslubók þaðan. Sem ég fann reyndar og er komin á ,,must buy"-listann. Þarf samt að senda tölvupóst til Maldíveyja fyrst og komast að því hvort ,,free postage and handling to anywhere in the world" þýðir sjópóstur. Ég hef fengið bók senda með sjópósti frá eyjum í Indlandshafi áður. Það tók mjööög langan tíma.

Rósavín er drykkur sem hefur heldur neikvætt orðspor en á það ekkert endilega skilið. Það er nefnilega til fleira en Mateus. Ég get til dæmis alveg mælt með þessu hérna. Akkúrat það sem ég hefði þurft að hafa áðan þegar ég kom heim úr vinnunni, þreytt, slæpt, enn með hausverk og gegnsósa af matarlykt. Heitt bað og hvítvínsglas dugði svosem alveg. Gott, frísklegt, kalt rósavín hefði verið betra. Með hráskinku, brauði og osti, til dæmis.

En svo fór ég á vín- og matarkynningu á Sögu og viti menn - þar fékk ég nákvæmlega þetta. Svo að þetta er alls ekki jafnslæmur dagur og ég var búin að spá.

Ritstjóri Bleiks og blás vill fá að vera í saumaklúbb með mér. Hvað segið þið, stelpur, eigum við að bjóða honum inngöngu?

Ég get ímyndað mér eitt og annað skemmtilegra en að vakna allt of snemma með dúndrandi hausverk (nei, ég var ekki að skemmta mér í gær), geta ekki sofnað aftur, og fara svo í tannhreinsun og liggja bakk í tannlæknastól og þola pyntingar. Enn með dúndrandi hausverk.

Ég er að fara að elda einhverja fimm eða sex rétti fyrir myndatöku. Þetta verður ekki góður dagur.

Nú er mikið verið að tala um síminnkandi sölu á lambakjöti og þar á meðal að ungt fólk borði lítið af því. Fyrir því eru auðvitað margar ástæður en eina af þeim er ég með hér fyrir framan mig.

Mig langaði nefnilega í lambakjöt í kvöldmatinn en mátti ekki vera að því að fara út í Nóatún, svo að ég kom við í 10-11 á heimleiðinni til að athuga hvað þar væri til. Lambakjötsúrvalið var satt að segja afskaplega rýrt en þarna var þó pakki með lærissneiðum sem ég greip með mér. Ég er ekki vön að kaupa pakkað kjöt en þegar ég kom heim leit ég á miðann og las matreiðsluleiðbeiningar. Þetta var kjöt frá Eðallambi og textinn var svona:

Matr. leiðb.: Berjið sneiðarnar með kjöthamri og kryddið. Brúnið í smjörlíki á heitri pönnu. Hellið 1-2 dl af vatni út á pönnuna og sjóðið undir loki þar til kjötið er vel meyrt. Gerið sósu úr soðinu með rjóma og sósuþykkjara, kryddið eftir smekk. Berið fram með soðnum kartöflum eða hrísgrjónum og grænmeti.

Rétt upp hend sem langar í.

Nei, ég hélt ekki.

Ég kryddaði kjötið (óbarið) með kummini, kóríanderfræi, timjani, pipar, ögn af chili og sjávarsalti, steikti þær á grillpönnu í örlítilli ólífuolíu og bar þær fram með polentu með sólþurrkuðum tómötum og klettasalati. Nokkuð gott. Ég set uppskriftina inn á lambakjot.is. á eftir.

Ég fór út í Nóatún áðan að kaupa inn fyrir kynningu sem við erum að ljósmynda í fyrramálið. Þegar ég kom sátu drengir í anddyrinu og voru með einhvers konar basar, sem nú tíðkast að kalla tombólu. Þeir buðu mér viðskipti en ég afþakkaði. Þegar ég gekk út aftur, að sligast undan pokum, spurði annar þeirra aftur ,,Viltu kaupa dót á tombólu?" Ég hristi höfuðið og gekk út. Líklega hafa þeir ekki séð höfuðhristinginn því annar þeirra spratt á fætur, hljóp á eftir mér og kallaði upp í bakið á mér ,,VILTU KAUPA DÓT Á TOMBÓLU!" Mér brá dálítið við og kallaði ,,NEI TAKK!" ekki mikið lægra. Ef ég hefði ekki verið með þunga poka hefði ég kannski snúið mér við og útskýrt fyrir piltinum að svona atgangur væri ekki beint viðskiptahvetjandi. En líklega hefði það verið álíka líklegt til árangurs og ef ég hefði reynt að útskýra fyrir drengjunum muninn á tombólu og basar.

Eina alvöru tombólan sem ég hef orðið vör við í mörg ár er sú sem Boltastelpan og vinkonur hennar héldu fyrir utan Pétursbúð í vor. Þar voru allir vinningar númeraðir, engin núll, og ég vann bæði styttu af ketti, kertastjaka og Jean Paul Gaultier-ilmvatn. Það var almennileg tombóla.

Það kom fram tillaga um að ég setti þennan samanburð hér inn og ég get vel orðið við því. Skáletraði textinn er greinin af brudkaup.is, hitt er úr Matarást.

Jarðarber eru táknræn ávöxtur rómantíkurinnar og ástarinnar og hver fellur ekki fyrir súkkulaðihjúpuðum jarðarberjum og góðu kampavíni. Jarðarber eru jú flest hjartalaga.

Jarðarber eru að upplagi ekki eiginleg ber heldur blómabotn jarðarberjablómsins. Litlu örðurnar sem líta út eins og fræ eru hin eiginlegu aldin sem hver um sig geyma lítið fræ. Líkt og brómber og hindber er jarðarberið samsettur ávöxtur, þó svo að uppbygging þess sé eilítið frábrugðin og mun þéttari.
Satt að segja er jarðarberið (Fragraria) ekki eiginlegt ber, heldur blómbotn jarðarberjablómsins. Hin eiginlegu aldin eru örðurnar utan á berinu, sem margir halda að séu fræ. Raunar er hver þeirra fullkomið aldin og inni í því er svo fræ. Jarðarberið er því í raun samsettur ávöxtur eins og hindber og brómber en þar sitja aldinin saman í þéttum klasa.

Jarðarber þykja ekki aðeins hnossgæti nú á tímum. Þau voru tínd á tímum Rómverja og jarðarberjarækt var stunduð af indjánum í Ameríku og Frökkum frá því á 15.öld. Sú tegund jarðarberja og þau sem þá uxu villt eru mun smærri en þau sem helst eru ræktuð nú á tímum. Snemma á 18.öld náðu Frakkar fyrstir að rækta fram jarðarberið í þeirri stærð sem við þekkjum í dag og notum til þess blöndun villijarðarberja.
Lítil, villt jarðarber voru tínd á tímum Rómverja og Frakkar stunduðu jarðarberjarækt a.m.k. frá því á fimmtándu öld. Indíánar í Ameríku ræktuðu þau einnig í einhverjum mæli. Jarðarber eins og við þekkjum þau nú eru ekki ýkja gamalt fyrirbæri. Þau voru ræktuð fram í Frakklandi snemma á átjándu öld með kynblöndun villijarðarberja frá Chile við evrópskar tegundir en urðu ekki algeng þar í landi fyrr en eftir 1820.

Í dag eru jarðarber ræktuð víðsvegar um heiminn og þau má fá allt árið um kring en þó helst snemma sumars.
Þau eru nú ræktuð víða um heim og fást allt árið en mest er þó um þau snemma sumars.

Reyndar þekkjum við Íslendingar þessa smávöxnu tegund jarðarberja sem vaxa villt sumsstaðar á lyngmóum og eru ræktuð í heimagörðum. Villtu jarðarberjaplönturnar sem vaxa hérlendis kallast fragaria vesca en vegna aðstæðna og tíðarfars ná þær því miður oft á tíðum ekki fullum þroska.
Hérlendis vex víða villt jarðarberjalyng (Fragaria vesca) en berin ná oft ekki að þroskast.

Fyrir áhugasama jarðarberjaunnendur má nefna nokkur afbrigði jarðarberja. Fyrst er það Gorella, sem er eins og nafnið bendir til, stórvaxið og óreglulegt afbrigði og fremur snemmsprottið. Red Gauntlet er annað afbrigði sem þroskast þegar nær dregur hausti og er reglulegra að lögun.
Gorella er stórvaxið, snemmsprottið afbrigði og eru berin oft mjög óregluleg að lögun. Annað nokkuð stórt afbrigði er Red Gauntlet, sem er þó mun reglulegra og er mest um það síðsumars.

Fraise du bois eru þekkt, smágerð, villi- eða skógarafbrigði og virkilega ljúffeng og bragðmikil. Farið er að rækta þau sérstaklega af þeim sökum.
Villijarðarber eða skógarjarðarber (fraise du bois) eru víða í miklum metum vegna ljúffengs bragðsins og ilmsins og er jafnvel farið að rækta þau. Þau eru miklu minni en venjuleg jarðarber.

Litur jarðarbersins er marktækur mælikvarði á þroskastigið, en það sama þarf ekki að vera satt um bragðið. Ber sem eru ljós að lit og bragðdauf eru ekki fullþroskuð, þó ber að athuga að til eru ljós og nærri hvít afbrigði jarðarbersins.
Ber sem ekki eru nægilega þroskuð eru ljós að hluta og bragðlítil.
Oftast eru berin hárauð en einnig eru til ljós eða nærri hvít ber.

Eftir því sem berin eru rauðari því meiri er ilmurinn, en bragðið þarf ekki endilega að vera meira fyrir vikið. Bragðið er háð ræktunaraðstæðum og til dæmis eru gróðurhúsaræktuð jarðarber oftar bragðminni þó að þau séu rauð og falleg. Bragðið kemur gjarnan best fram ef berin eru borin fram við stofuhita.
...yfirleitt má segja að því þroskaðri sem berin eru, þeim mun ilmríkari séu þau. Gróðurhúsaræktuð jarðarber eru líka oft bragðlítil, þótt þau séu hárauð og falleg. Berin eru bragðmest ef þau eru við stofuhita þegar þau eru borin fram.

Jarðarber eru flest hjartalaga en lögun þeirra getur þó verið mismunandi eftir afbrigðum.
Lögunin er misjöfn eftir afbrigðum en flest jarðarber eru þó hjartalaga.

Þegar velja skal jarðarber er mikilvægt að þau sé stíf, þurr og vel rauð á litinn. Gæta þarf vel að skemmdum berjum og hætta er á að ef eitt ber í bakkanum er myglað að fleiri séu það einnig. Mikilvægt er að krónublöðin og jafnvel stilkurinn séu á og best er að fjarlægja það ekki fyrr en rétt áður en jarðarberin eru skoluð og borðuð. Ef krónublöðin hafa verið fjarlægð er hætta á að jarðarberin sjúgi í sig vatn og linist upp þegar þau eru þvegin. Sykri ætti heldur ekki að strá á jarðarberin fyrr en rétt fyrir neyslu því sykurinn dregur í sig safann og berin linast upp.
Berin geymast ekki vel og rétt er að forðast berjabakka þar sem einhverja myglu er að sjá, jafnvel þótt aðeins eitt ber sé myglað, því myglusveppurinn getur verið ótrútlega fljótur að dreifa sér um meirihluta bakkans. Ef krónublöðin hafa verið fjarlægð geymast berin enn verr en ella og þá sjúga þau líka í sig vatn og linast upp þegar þau eru þvegin. Blöðin á því ekki að taka af fyrr en eftir að búið er að þvo berin. Ekki ætti að strá sykri á ber ef þau eiga að bíða eitthvað því hann dregur úr þeim safann og þau linast upp.

Jarðarber eru oftast borðuð fersk eins og þau koma fyrir, gjarnan með ís eða rjóma og sykri og ekki sakar að hafa þau með örlítilli stökkri súkkulaðibráð til hátíðarbrigða.
Jarðarber eru borðuð eins og þau koma fyrir, gjarna með rjóma og sykri,

Fersk jarðarber eru falleg í skreytingar ýmiskonar og einnig, ásamt öðrum ávöxtum, sem hollt snakk á ávaxtabakka, jafnvel með ostum og fersku grænmeti.
Þau eru líka mjög mikið notuð í skreytingar á kökur og ábætisrétti og einnig í salöt, bæði ávaxtasalöt og grænmetissalöt.

Jarðarber má einnig nota í ýmiskonar eftirrétti, ís, shake, salöt, bökur og kökur.
en einnig höfð í margs konar eftirrétti, ís, tertur og bökur.

Laga má sósur, hlaup og sultur úr jarðarberjum og þau má sjóða niður. Við það að sjóða berin niður breytist áferð þeirra mikið og þau verða lin og maukkennd. Eftir frystingu og niðursuðu henta þau best í grauta, sultu, hlaup og ábætisrétti.
Úr þeim eru gerðar sósur og þau eru soðin í sultu. Þau fást einnig niðursoðin og frosin en eru þá býsna ólík ferskum berjum, lin og maukkend, þótt þau henti ágætlega í grauta, sósur og bökur.

Þegar frysta á jarðarber er best að skola þau skamma stund undir rennandi köldu vatni með krónublöðunum á, setja þau á sigti og láta vatnið renna af, velta þeim rökum upp úr sykri og frysta á bökkum þar sem þau snerta ekki hvert annað. Þegar berin eru gegnfrosin má pakka þeim í aðrar umbúðir og frysta þannig. Þegar þíða á berin á nýjan leik er það gert með því að dreifa þeim á bakka með góðu bili á milli.
Ef þau eru fryst heima er best að skola þau, velta þeim rökum upp úr sykri og frysta þau á bakka, þannig að þau snerti ekki hvert annað. Þegar þau eru frosin má setja þau í umbúðir en þegar þau eru þídd eru þau aftur lögð á bakka.

Helstu næringarefni jarðarberja eru C-vítamín og fólasín sem þau eru mjög rík af. Einn bolli eða um 100 g af ferskum jarðarberjum innihalda aðeins 45 he, en meira en ráðlagðan dagskammt af C-vítamíni. Margir telja að jarðarber hafi þvagræsandi áhrif og séu því góð gegn gigt.
Í 100 g af ferskum jarðarberjum eru innan við 40 he og þau eru C-vítamínauðug. Berin hafa þvagræsandi áhrif og eru því talin góð gegn gigt.

Höfundur: Fríða Rún Þórðardóttir , næringarfræðingur.
Eða þannig ...

Ég rakst á grein um jarðarber inni á brúðkaup.is. Þegar ég var búin að lesa fyrstu línurnar fór ég að kannast dálítið vel við textann, þótt orðalagið væri ekki alltaf nákvæmlega eins, svo að ég rölti inn og náði í Matarást til að bera saman. Hmm ... ég vona að þau á brúðkaup.is hafi ekki borgað ,,höfundinum" stórfé fyrir greinina, ég hefði sennilega leyft þeim að birta þennan texta fyrir ekki neitt.

Hvernig fer maður að því að fá fólk út um allan heim til að gera tilraunir með að troða giftingarhringnum sínum (eða öðrum hringjum, smámynt eða öðrum tiltækum hlutum) upp í nasirnar á sér?

Maður skrifar um það á Internetinu.

Ég geng hvorki með giftingarhring né aðra hringi og hef þar af leiðandi ekki prófað. Og langar ekki til. Ég hef nefnilega reynslu af því að festa hlut uppi í nösinni. Það eru fjörutíu ár síðan og þetta var frekar mjúkur hlutur en mig langar samt ekki til að endurtaka það.

Fréttaþulurinn á Sky var að segja frá einhverjum óvæntum nýjum liðsmanni í breska rugbylandsliðinu. Mér heyrðist hann nefna nýliðann ,,my cat" og gat alveg samþykkt að það hlyti að hafa komið á óvart að köttur fréttamannsins hefði verið valinn í liðið. En gaurinn heitir víst Mike Catt.

Núna erum við Boltastelpan að setjast að morgunkaffiborði og ætlum að fara að gæða okkur á múffunum sem hún var að enda við að baka handa okkur. Við erum bara að bíða eftir að mamma hennar og litli bróðir komi að sækja hana og ætlum að bjóða þeim upp á morgunkaffi og múffur líka. Boltastelpan bakaði múffurnar næstum alveg hjálparlaust, ég gerði eiginlega ekki annað en að setja þær í ofninn og taka þær úr honum. Þessar múffur eru fitulitlar (hvorki smjör né olía í þeim) en náttúrlega stútfullar af súkkulaði og sykri svo að þær eru ekki kannski hollasti morgunverðurinn - ha, jú, súkkulaði er náttúrlega bráðhollt eins og ég var að segja hér um daginn. Og svo er nú sunnudagur.

Við áttum afgang af súkkulaðidropum frá því að við bökuðum súkkulaðibitakökur um síðustu helgi, en annars hefðum við kannski sett saxað suðusúkkulaði út í, eða muldar hnetur (það er að segja, ef ég hefði verið að baka - Boltastelpan er á móti hnetum).

Sauðargæran og mamma hans láta eitthvað bíða eftir sér og við Boltastelpan erum orðnar dauðsvangar - ekki furða þegar þennan góða kökuilm leggur um alla íbúðina. En hún er hörð á því að það sé bannað að byrja fyrr en þau koma. Enda búin að laga afbragðsgott Celebes-kaffi handa okkur mömmu sinni til að drekka með kræsingunum.

Súkkulaðibitamúffur

75 g suðusúkkulaði
200 ml mjólk
2 egg
100 g sykur
250 g hveiti
3 tsk lyftiduft
salt á hnífsoddi
2 tsk vanillusykur
100 g súkkulaðidropar (bitar)

Ofninn hitaður í 190°C. Súkkulaðið brotið í bita, sett í pott ásamt mjólkinni og hitað þar til súkkulaðið er bráðið. Látið kólna smástund. Eggin brotin í skál og sykrinum þeytt vel saman við. Hveiti, lyftidufti, salti og vanillusykri blandað saman og síðan er þessu hrært saman við eggjablönduna, þriðjungi í einu, til skiptis við súkkulaðimjólkina. Hrært þar til deigið er alveg slétt og kekkjalaust. Súkkulaðidropunum hrært saman við og skipt á 12-16 múffuform. Sett í ofninn og bakað í um 15 mínútur, eða þar til prjónn sem stungið er í eina múffuna miðja kemur hreinn út. Látnar kólna á grind.