Til heiðurs afmælisbarninu (og samkvæmt beiðni) kemur hér uppskriftin að uppáhaldsmatnum hans. Ég var með hana á póstlistanum fyrir tveimur árum og hún hefur líka birst á bók en hún þolir alveg endurbirtingu.
Ég bý lasagneplöturnar til sjálf í pastavélinni sem drengurinn gaf mér í jólagjöf um árið en uppskriftin er samt miðuð við ferskar lasagneplötur sem maður fær út í búð, eða þurrkaðar plötur, en þá þarf að forsjóða þær í svona þrjár eða fjórar mínútur. Þessar sem ég bý til eru reyndar þynnri en þær sem hægt er að kaupa og þess vegna eru fleiri pastalög í mínu lasagna en því sem uppskriftin hér á eftir (sem sé pasta - kjötsósa - pasta - ostasósa - pasta - kjötsósa - pasta, o.s.frv., ekki pasta - kjötsósa - ostasósa - pasta - kjötsósa - ostasósa - pasta ...)
Þetta er ekki hefðbundið ítalskt lasagne - en reyndar á hvert hérað á Ítalíu sitt lasagneafbrigði og sum innihalda eitt og annað sem orðið gæti til þess að tvær grímur rynnu á þá sem boðið væri til veislunnar, jafnvel hörðustu lasagneaðdáendur - ég hef séð uppskriftir sem innihalda hluti eins og valmúafræ, harðsoðin egg, gráfíkjur, briskirtla, svínablóð, eistu og fleira athyglisvert. Þetta er semsagt ekki svoleiðis uppskrift, heldur sæmilega venjulegt lasagne al forno, þó með þeirri tilbreytingu að hér er ekki notuð hvít mjólkursósa (béchamelsósa), heldur rjómaostssósa.
Þótt ég noti ekkert af þessum exótísku hráefnum eru ákveðnir hlutir sem ég hef þurft að fela fyrir syni mínum. Það er nefnilega svolítið
grænmeti í lasagneinu, og það var lengi vel algjört bannorð. En nú er drengurinn búinn að ná þeim þroska að hann hefur áttað sig á staðreyndum lífsins:
1) Kjötsósan er miklu betri ef það er grænmeti í henni.
2) Það er hægt að saxa grænmeti svo smátt að maður taki ekki eftir því. ,,People who love the law and sausages should watch neither being made," sagði einhver vís maður - hvað drenginn varðar gildir þetta líka um kjötsósu.
3) Hún verður líka miklu betri ef hún fær að malla lengi lengi. Ekki reka á eftir mömmu þótt ilminn leggi um alla íbúðina og maður sé að verða viðþolslaus.
Niðurstaðan er sú að ég byrja á lasagnegerðinni þegar hann er ekki viðstaddur, saxa grænmetið örsmátt í matvinnsluvélinni og hann sér ekki sósuna fyrr en hún er farin að samlagast. Og hún fær að malla í tvo til þrjá tíma lágmark, og stundum allt upp í fimm eða sex tíma, þótt það megi alveg nota hana eftir 20 mínútna suðu. Þegar sósan er soðin svona lengi skiptir ekki höfuðmáli hvers konar hakk er notað, svo framarlega sem það er ekki allt of feitt (12-16% er hæfilegt) og ég er ekki að kaupa rándýrt ungnautahakk í þetta. - Það er líka gott að búa til stóran skammt af sósunni og frysta, því þetta er t.d. fín pastasósa.
Ef ég á ferskan mozzarella-ost til að setja ofan á, þá nota ég hann. En ég hef reyndar notast víð ýmsar ostategundir. - Þetta lasagne er ágætt upphitað daginn eftir, og það má líka frysta það. En heima hjá mér er sjaldan afgangur.
Lasagne fyrir Hjalta
1 gulrót
1 laukur
1 sellerístöngull
3-5 hvítlauksgeirar
2 msk ólífuolía
6-700 g kjöthakk
1 tsk oregano
1 tsk basilíka
1 tsk timjan
2 lárviðarlauf
nýmalaður pipar
salt
1 tsk sykur
4-5 tómatar, vel þroskaðir, saxaðir smátt (eða 1 dós niðursoðnir)
2 dósir tómatmauk (puré, ekki paste. Það má líka nota meira af niðursoðnum, söxuðum tómötum, eða tómatsafa)
300 ml matreiðslurjómi eða mjólk
200 g rjómaostur
1 pakki ferskar lasagneplötur, eða þurrkaðar plötur eftir þörfum
100 g ostur, gjarna ferskur mozzarellaostur
Gulrót, laukur, sellerí og hvítlaukur saxað smátt, eða sett í matvinnsluvél. Olían hituð í víðum potti eða á pönnu og grænmetið látið krauma í henni við fremur vægan hita í 6-8 mínútur; hrært öðru hverju. Hakkinu bætt á pönnuna og látið krauma áfram þar til það hefur allt tekið lit. Þá er kryddjurtunum bætt á pönnuna ásamt pipar, salti og sykri og síðan er tómötum og tómatmauki hrært saman við. Hitað að suðu og látið malla við vægan hita í hálflokuðum potti í 20 mínútur til 6 klst., eftir behag og þeli hverju sinni. Hrært öðru hverju og svolitlu vatni eða tómatsafa bætt út í eftir þörfum svo sósan brenni ekki við. Smakkað öðru hverju (þess þarf svo sem ekki en það er gaman að fylgjast með því hvernig bragðið breytist smám saman og verður kröftugra og betra). Þegar sósan er tilbúin er rjóminn eða mjólkin sett í annan pott ásamt ostinum. Hitað rólega og hrært þar til osturinn er bráðinn. Ég krydda ostasósuna alltaf með basilíku og pipar en það er í rauninni óþarfi. Ofninn hitaður í 200 gráður. Dálítið af ostasósu sett á botninn á lasagnefatinu, pastaplötur þar ofan á, þá kjötsósa og meiri ostasósa, aftur pastaplötur, og þannig koll af kolli. Afganginum af ostasósunni er svo hellt yfir og síðan er osturinn skorinn í sneiðar eða rifinn og dreift yfir. Sett í ofninn í um hálftíma, eða þar til ostaþekjan er gullinbrún. Látið standa í nokkrar mínútur en síðan borið fram.