Alveg greinilegt hvar skórinn kreppir

This Is My Life, Rated
Life:	7
Mind:	7
Body:	5.9
Spirit:	5.5
Friends/Family:	5.6
Love:	1.5
Finance:	7.8
Take the Rate My Life Quiz

Sósuþjóðin

Ég var að lesa bakþankana hennar Súsönnu Svavars í Fréttablaðinu frá í gær og þar er hún að segja frá nýafstaðinni Ungverjalandsferð sinni, þar sem helst bar til tíðinda að hún fékk ekki sósu með matnum sínum og þegar hún spurði þjóninn hvort hægt væri að fá sósu sagði hann bara nei. Og hún er frekar hissa á þessu.

Hvað er þetta eiginlega með Íslendinga og sósur? Af hverju virðist flestum finnast gjörsamlega lífsnauðsynlegt að hafa sósu með öllum mat, hverju nafni sem hann nefnist? Ég hef oft heyrt Íslendinga, nýkomna frá útlöndum, kvarta hástöfum yfir því að þeir hafi ekki fengið sósu með steikinni sinni.

Ég hef stundum komið með uppskriftir að kjöti og öðru þar sem engin sósa er og ég mundi ekki hafa sósu ef ég bæri þetta á borð fyrir mitt fólk. En þá bregst varla að ég fæ fyrirspurnir um hvernig sósu eigi að hafa með þessu eða kvartanir yfir að sósuna vanti. Og ef ég segi ,,það á nú eiginlega ekki að vera nein sósa með þessu", þá upphefst ramakvein. Fólk segist ekki borða matinn sósulaust, það bara verði að vera sósa.

Þannig að ég er meira og minna búin að gefast upp fyrir þessu og set sósuuppskriftir eða tillögur að sósum þótt mér dytti ekki í hug sjálfri að hafa sósu með. En ég er samt að velta fyrir mér þessari miklu sósuþörf.

Stundum finnst mér líka að það væri kostur að geta gert greinarmun á sauce og sovs eins og Danir. Til dæmis ,,det hedder sovs når der er rigeligt, sauce når der ikke er nok". Og ef ég væri ekki búin að lána vídeótækið mitt mundi ég núna fara og horfa á Olsen-banden over alle bjerge, þar sem þeir félagar sitja á þaki veitingahúss í París og malla brúna sósu á prímus ,,lige som hos Yvonne om søndagen". Með því að skipta á danskri sovs og franskri sauce tekst þeim svo að ná í rauðu töskuna með milljónunum. (Svo fer náttúrlega allt öfugt eins og venjulega og Egon endar í fangelsi ...)

Veður sem umræðuefni ... eða ekki

Það voru ansi mörg sýnishorn af veðri í dag. Og ég er einmitt að lesa dálítið skemmtilega bók sem heitir Watching the English og er mannfræðileg stúdía á Englendingum og vangaveltur um hvað er enskt. Mjög skondið oft. Eða eins og höfundurinn segir: ,,Really, I don't see why anthropologists feel they have to travel to remote corners of the world and get dysentery and malaria in order to study strange tribal cultures with bizarre beliefs and mysterious customs, when the weirdest, most puzzling tribe of all is right here on our doorstep."

Eitt af því allra enskasta er einmitt, eins og margir kannast við, að tala um veðrið. En ekki vegna þess að enskt veðurfar sé svo merkilegt eða frásagnarvert. Eiginlega þvert á móti. Veðrið er efni sem hægt er að nota til að brydda upp á samræðum við ókunnuga, til að hefja samræður og nota svona á meðan er verið að koma sér niður á annað umræðuefni og svo er hægt að grípa til þess hvenær sem fólk rekur í vörðurnar og vantar eitthvað að tala um. ,,Admittedly, this allows for rather a lot of weather-speak," eins og höfundurinn segir og bendir svo á að veðrið sjálft skipti kannski litlu máli, en vegna þess að enskt veður er ákaflega breytilegt er stöðugt hægt að grípa til þess sem umræðuefnis. Það sama gildir auðvitað hér á landi þótt við tölum kannski ekki alveg eins mikið um veðrið og Englendingar.

Vegna þess að veðurtal er hjálpartæki fremur en raunverulegt umræðuefni, þá er ætlast til þess að allir séu sammála. Ef einhver segir ,,ansi er hann svalur í dag", þá á að taka undir það. Ef maður segir ,,nei, mér finnst veðrið frekar milt", þá verða samræðurnar stirðar. Aftur á móti er í lagi að segja ,,já, en mér finnst það nú bara hressandi". Ég tala nú ekki um ,,já, en það er þó allavega ekki rigning".

Englendingar sjálfir bölva veðrinu oft í sand og ösku. Aftur á móti er ekki í lagi að útlendingar tali illa um enskt veður, ég tali nú ekki um að þeir geri lítið úr því. Bill Bryson móðgaði t.d. Englendinga þegar hann sagði ,,the most striking thing about the English weather is that there is not very much of it." Ég held reyndar að það gildi ekki hér, Íslendingar taki það ekki sérlega nærri sér þótt útlendingar séu eitthvað að setja út á veðrið. Við vitum jú sjálf best hvernig það er.

Í ljósi af framansögðu ætti að vera ljóst að ég hef ekki margt að segja í kvöld.

Engar matreiðslubækur ...

Var ég búin að nefna að ég keypti mér enga matreiðslubók í London í þetta skipti?

Nú jæja, ég keypti mér allavega enga bók. Það er nýmæli. Skoðaði ekki nema fáeinar, sá að vísu einhverjar sem ég gat hugsað mér að eiga en ákvað að ég gæti alveg eins pantað þær hjá amazon.co.uk og þyrfti þá ekki að dröslast með þær heim í farangrinum.

Skyldi þetta vera merki um að ég sé búin að eignast nóg af matreiðslubókum? Nei, auðvitað ekki. En ég verð að horfast í augu við staðreyndir. Ég hef alls ekki pláss fyrir fleiri. Ekki fyrr en einkasonurinn flytur endanlega að heiman og losar herbergið sitt. Það er búið að standa til frá því í september en drengurinn virðist eiga gjörsamlega óþrjótandi brunn af afsökunum sem langþreytt móðirin tekur endalaust gildar.

Á meðan svona er ætla ég þá að eyða peningunum mínum í eitthvað annað en matreiðslubækur. Eða sko næstum því - ég veit að það verða alltaf einhverjar bækur sem ég get ekki staðist. Til dæmis held ég að það séu litlar líkur á að ég muni standast þessa hér þegar hún kemur út.

Tank you

Við Boltastelpan vorum í Harrods á skírdag og að sjálfsögðu komum við í matardeildina. Þar var súkkulaðigerðarmaður að skreyta páskaegg eftir pöntun og við stoppuðum dálitla stund og fylgdust með honum. Fólk gat skrifað einhvern texta á miða og skilið eftir hjá honum, hann skrifaði kveðjuna á súkkulaðiegg og viðskiptavinurinn kom svo og sótti eggið sitt. Hann var að skrifa kveðjuna Thank you - I'll miss you - en tók ekki eftir því að hann hafði gleymt einu litlu h-i.

Við erum svoddan fól svo að við skemmtum okkur bara yfir þessu og datt ekki í hug að benda honum á þetta. Við biðum heldur ekki eftir því að sjá hvort kaupandinn tæki eftir þessu þegar hann kom svo að sækja eggið sitt.

Hefði getað verið verra. Þetta var allavega ekki tattú ...

Dippidúttar og dúppidittar

Ég var spurð um orðið dippidúttur, sem ég brá fyrir mig hér í færslunni á undan. Það er töluvert notað á mínu heimili um ýmiss konar tól og smáhluti, gjarna matargerðartengda, einkum ef þeir eru frekar óþarfir eða ef hlutverk þeirra liggur ekki alveg í augum uppi. Eggjastapparinn minn er til dæmis augljós dippidúttur og tæki til að skera hvítlauksgeira í þunnar flísar er það líka.

Orðið er komið úr dönsku og ég lærði það að sjálfsögðu af Andrési Önd. Dippedut er á dönsku haft um ýmiss konar smáhluti, tæki og tól sem fólk þekkir oft ekki nafn á eða tilgang með. Uppruninn er óljós og reyndar er það svo að ef flett er upp á dippedut í Nudansk ordbog kemur bara flettan dippedut, se duppedit. Skýringin við duppedit er: mindre genstand el. indretning som er vanskellig at bestemme el. give navn; dims; fidus. Þannig að duppedit er víst upprunalegra - ég hef séð þá tilgátu að það sé komið úr frönsku, tout petit, en sel það ekki dýrara en ég keypti.

Sambærileg ensk heiti gætu verið thingummy eða widget. Það er örugglega til eitthvert íslenskt heiti sem ég kem bara ekki fyrir mig eins og er. Enda notast ég alfarið við dippidútta.

Einkasonurinn notar reyndar stundum orðið ,,tippi" í þessari merkingu. Það hefur valdið misskilningi.

Gleðilegt sumar. Og þakka fyrir veturinn.

Ég byrjaði sumarið á að taka til í eldhússkápunum. Sumum allavega. Og veitti nú ekki af. Ég fann diska og skálar og skeiðar og dippidútta sem ég var búin að steingleyma að ég ætti. Og einhverja sem ég er búin að steingleyma til hvers á að nota. Ef ég vissi það einhverntíma.

Á eftir ætla ég að baka pönnukökur samkvæmt hefð og setja þær á blárósóttan disk. Líka samkvæmt hefð. Reyndar á ég ekkert frekar von á neinum í sumarkaffi. En það er í lagi, þeim mun fleiri pönnukökur fæ ég.

Ég var víst búin að hóta að segja frá stöðunum sem við borðuðum á í London í þetta skiptið.

Við Boltastelpan borðuðum semsagt fyrsta kvöldið (miðvikudag) á Da Paolo, litlu ítölsku veitingahúsi í Bloomsbury. Þetta er mjög lítill staður (kannski 30 sæti uppi, eitthvað fleiri í kjallaranum) og það er mjög stutt á milli borða en okkur fannst það allt í lagi. Þjónustan var verulega alúðleg (þjónninn samt ekki kvensamur eins og sá á Vasco & Pieros Pavillion, sem ég held að ég hafi áður minnst á). Engin flottheit þarna en býsna kósí og heimilislegt.

Boltastelpan vildi ekki forrétt en við fengum í staðinn brauðkörfu handa henni og með henni komu ólífur og olía sem hún vildi reyndar ekki sjá. Ég pantaði aftur á móti disk með blöndu af kjötáleggi (cured meats) - hráskinka, pylsusneiðar og fleira - borið fram á salatbeði með grilluðum eggaldinsneiðum og mozzarella di bufala. Mjög gott og vel úti látið. Í aðalrétt fékk ég beikonvafinn skötusel, mjög góðan - man varla eftir að hafa fengið betur eldaðan skötusel - með soðnu grænmeti og kryddjurtasósu. Barnabarnið fékk verulega stóran skammt af spaghetti bolognese. Reyndar virtust allir skammtar þarna vera mjög vel útilátnir og við höfðum enga lyst á eftirmat þótt mér sýndist ýmislegt freistandi vera á matseðlinum.

Maturinn var semsagt mjög góður, þjónustan líka og ég held að það sé alveg óhætt að mæla með þessu fyrir fólk sem vill góðan ítalskan heimilismat í huggulegu umhverfi. Gott úrval á vínlistanum líka. Ef ég hef eitthvert umkvörtunarefni, þá eru það þrengslin - borðin eru lítil og stutt á milli þeirra.

Kvöldmaturinn á fimmtudagskvöld var á Lightship, gömlu timburskipi sem liggur í St. Katharine's Dock, rétt við Tower of London. Við fengum afskaplega þægilegan tveggja manna bás neðanþilja og þjónustustúlkan, sem var finnsk, snerist í kringum okkur. Að þessu sinni slepptum við forrétti en fengum brauðkörfu með mjög góðu brauði á meðan við biðum eftir aðalréttinum. Skipið er gamalt danskt vitaskip (smíðað 1877) og matseðillinn tók mið af því, var skandinavísk-bresk-franskur. Ég var svolítið smeyk um að þar væri fátt sem Boltastelpunni litist á en þegar við sáum að boðið var upp á danskar kjötbollur var hún fljót að velja þær og var bara ánægð með. Ég fékk mér ljómandi góðan lax á villihrísgrjóna- og villisveppabeði.

Á eftirréttaseðlinum var boðið upp á ,,dessert platter for two", sem við völdum okkur og reyndist innihalda heita súkkulaðiköku með mjúkri miðju, soðna peru með súkkulaðisósu, eplaböku með vanilluís og creme brulee - allt í ,,fullri stærð" svo að við vorum eiginlega að borða tvo eftirrétti á mann. Mæli alveg með þessu fyrir sælkera sem eiga erfitt með að gera upp hug sinn. Og þetta kostaði eiginlega mjög lítið því að við höfðum nýtt okkur tilboð frá Toptable: 50% afsláttur af matarreikningi (drykkir, þjónustugjald o.fl. ekki innifalið) - sem þýddi að við vorum að borga innan við 12 pund á mann fyrir matinn. En það var þarna sem við lentum í vandræðum út af kreditkortinu. Það bjargaðist þó á endanum. Ég get líka mælt með þessum stað, ekki síst þegar maður fær svona gott tilboð - en annars var maturinn ekkert sérlega dýr þarna og umhverfið óneitanlega svolítið sérstakt. Skipið vaggaði þó ögn og þetta er líklega ekki fyrir sjóveika ...

Á föstudaginn langa áttum við pantað á Fire & Stone í Covent Garden. Ég fór að hugsa um það eftir að ég pantaði borðið að það væri kannski út í hött að panta borð á pizzustað en þegar þangað kom var röð út úr dyrum og ég sá að allir voru með útprentaða staðfestingu á pöntun í höndunum - þetta er greinilega mjög vinsæll og trendí staður. Enda held ég að við höfum verið elsti og yngsti gesturinn þar. Mikið úrval af pizzum, sumar frekar spes, skipt niður í amerískar, ástralskar, afrískar, evrópskar og asískar. Ég valdi mér ástralska pizzu með kjúklingi, steiktum, rósmarínkrydduðum kartöfluteningum, maríneruðum sveppum og mozzarella og ofan á var doppa af sýrðum rjóma blönduðum sætri chilisósu (ég var reyndar ekki hrifin af þeirri samsetningu). Boltastelpan valdi San Francisco-pizzu, sem var eins lík margarítu og hægt var að komast. Ágætis pizzur en samt ekkert framúrskarandi - Eldsmiðjan er vissulega betri. Eftirréttirnir voru heldur ekkert sérstakir en þetta er skemmtilegur staður og ekkert sérlega dýr.

Við áttum hvergi pantað á laugardeginum, borðuðum hádegismat (ekkert sérstakan) á einhverjum stað í Chinatown, fengum okkur síðdegiste hjá Fortnum & Mason (ég fékk mér enskar skonsur með sultu og clotted cream, Boltastelpan Sacher-tertu) og keyptum svo bara snarl til að borða heima á hóteli. Aðallega jarðarber reyndar.

Páskamáltíðin var svo mezze á Levantine, rétt við Paddington-neðanjarðarlestarstöðina. Þetta er líbanskur staður, frekar ódýr og maturinn var fínn. Mér skilst að hann sé yfirleitt vel sóttur en greinilega ekki í hádeginu á páskadag; ég hefði ekki þurft að panta borð því að við vorum einu gestirnir allan tímann. Við pöntuðum bara átta eða tíu rétta mezze-bakka - falafel, kjötbollur, kjúklingavængir, tabbouleh, ídýfur og fleira. Ágætis brauð með. Ekki alveg að marka staðinn kannski, svona þegar stemmninguna vantar - engir aðrir gestir og þar sem við vorum ekki þarna að kvöldi dags voru engar magadansmeyjar heldur.

Þetta er svona meginhlutinn af því sem við borðuðum í London að þessu sinni. Í heildina held ég að við höfum verið ánægðastar með ítalska staðinn en ég væri líka til í að borða aftur á Vitaskipinu. Sennilega Levantine líka en þá frekar að kvöldi til. Fire and Stone - jú, það voru ýmsar forvitnilegar pizzur á seðlinum sem ég væri til í að prófa en staðurinn er samt líklega meira fyrir yngra fólk ...

Ég fékk símtal áðan:

-Amma! Hvenær ætlarðu að koma í heimsókn til mín?

-Ég kem á eftir, sagði ég.

-Amma, ætlarðu að koma strax?

-Rétt bráðum ...

-Ætlarðu að koma með gjafirnar?

Jamm, greinilegt að menn eru búnir að átta sig á því hvernig hlutirnir ganga fyrir sig þegar ömmur fara til útlanda.

Við Boltastelpan vorum nærri lentar í vondum málum í London þegar hraðbankar tóku allt í einu upp á því að neita mér um úttekt og enginn vildi taka Visa-kortið mitt af því að ég var ekki með pin-númer (sem ég hafði beðið um að fá sent viku áður en við fórum út en er ekki komið enn). Munaði engu að ég þyrfti að fara í uppþvottinn á einum veitingastaðnum sem við borðuðum á af þeim sökum (ég sagði ,,við" við Boltastelpuna en hún leit glottandi á mig og sagði ,,nehei, þetta er þitt kort, ég ætla bara að horfa á").

Ég hélt að ég væri annaðhvort búin að taka út of mikla peninga á einum sólarhring (vegna Visa-kortleysisins) eða þá að ég væri komin yfir á reikningnum og yfirdráttarheimildin sem ég hef ekki þurft að nota töluvert lengi væri kannski runnin út án þess að ég vissi af. En núna þegar ég skoða reikninginn minn sé ég að heimildin er í fullu gildi, ég var ekki komin yfir á reikningnum þegar kortinu var hafnað og upphæðin sem ég hef heimild til að taka út úr hraðbönkum erlendis per sólarhring er hærri en samanlögð eyðsla okkar í ferðinni. Þannig að ég skil þetta ekki alveg ...

Allavega, þetta reddaðist nú, ég þurfti ekki í uppvaskið og Boltastelpan missti af því að standa og hía á mig á meðan. Annars vorum við búnar að semja fínt plan um hvernig við ættum að komast af í fjóra daga á þeim rúmu tuttugu pundum sem við áttum þegar peningaleysismálið kom upp. Við höfðum keypt miða báðar leiðir með lestinni út á völl, ekkert vandamál þar. Svo ætluðum við bara að borða mjög vel í morgunmatnum (og það var ágætur morgunmatur á hótelinu), Boltastelpan (sem hafði hnuplað litlum kornflexpakka af morgunverðarborðinu fyrsta daginn og tekið með upp á herbergi) ætlaði að halda slíkri iðju áfram og kvöldmaturinn átti því að vera kornflex, bitar af stóra páskaegginu sem stúlkan kom með sér að heiman og rándýru kívíin sem hún plataði mig til að kaupa handa sér í Harrods fyrsta daginn.

En við þurftum semsagt ekki að nota þetta ágæta plan og borðuðum vel í ferðinni. Meira um það seinna.