(function() { (function(){function b(g){this.t={};this.tick=function(h,m,f){var n=void 0!=f?f:(new Date).getTime();this.t[h]=[n,m];if(void 0==f)try{window.console.timeStamp("CSI/"+h)}catch(q){}};this.getStartTickTime=function(){return this.t.start[0]};this.tick("start",null,g)}var a;if(window.performance)var e=(a=window.performance.timing)&&a.responseStart;var p=0=c&&(window.jstiming.srt=e-c)}if(a){var d=window.jstiming.load; 0=c&&(d.tick("_wtsrt",void 0,c),d.tick("wtsrt_","_wtsrt",e),d.tick("tbsd_","wtsrt_"))}try{a=null,window.chrome&&window.chrome.csi&&(a=Math.floor(window.chrome.csi().pageT),d&&0=b&&window.jstiming.load.tick("aft")};var k=!1;function l(){k||(k=!0,window.jstiming.load.tick("firstScrollTime"))}window.addEventListener?window.addEventListener("scroll",l,!1):window.attachEvent("onscroll",l); })();

Konan sem kyndir ofninn sinn

Eldhúsreyfarar miðaldra matargúrús á Skólavörðuholtinu

2.3.03

Ég var beðin um bolluuppskriftir, sem er ágætt til að ná sér niður eftir veisluhöld undanfarinna daga. Ég veit ekki hvers konar bollur var verið að meina en hér eru nokkur sýnishorn:

Vatnsdeigsbollur

250 ml vatn (eða vatn og mjólk til helminga)
75 g smjör
salt
1-2 tsk sykur
125 g hveiti
3-4 egg


Ofninn hitaður í 190°C. Vatn og smjör sett í pott ásamt salti og sykri, hitað að suðu og hrært þar til smjörið er bráðið. Potturinn tekinn af hitanum, hveitið sett út í og hrært vel með sleif þar til deigið er kekkjalaust og losnar frá börmum pottsins. Látið kólna í nokkrar mínútur (ég nenni því reyndar aldrei, hræri bara þeim mun rösklegar) og eggin sett saman við, eitt í senn. Hrært mjög vel á milli, þar til deigið er alveg slétt og kekkjalaust og hæfilega þykkt til að það haldi vel lagi. Ef eggin eru stór er ekki víst að þurfi nema 3. Sett með skeið eða sprautað úr sprautupoka á pappírsklædda bökunarplötu með nokkru millibili og sett í ofninn. Bollurnar bakaðar í svona 25-30 mínútur eftir stærð, eða þar til þær eru gullinbrúnar og prufubolla sem tekin er út byrjar ekki samstundis að falla. Látnar kólna á grind og þegar þær eru alveg kaldar eru þær skornar í sundur, fylltar með þeyttum rjóma (sem gott er að bragðbæta með vanillu og sykri, eða með búðingsdufti úr pakka, eða bráðnu súkkulaði) og glassúr e.t.v. settur ofan á.

Gerbollurnar sem ég baka alltaf mest af eru meira svona eftir-hendinni-í-hvernig-skapi-er-ég-hvað-er-til-ekki-uppskrift en í morgun var þetta sirka svona (þetta er ekki 80 bollu uppskriftin, heldur á að giska fjórðungur af henni):

Gerbollur

100 ml vatn
150 ml mjólk (má nota bara vatn eða bara mjólk)
1 msk sykur
1 msk ger
um 450 g hveiti
1/2 tsk salt
1 egg
50 g lint smjör


Vatnið hitað næstum að suðu og síðan hellt saman við mjólkina - blandan ætti þá að vera hæfilega heit en ef hún er of heit er hún látin bíða ögn. Sykri og geri stráð yfir og látið standa þar til gerið freyðir. Hluta af hveitinu hrært saman við ásamt salti, eggi og smjöri. Meira hveiti bætt út í smátt og smátt, þar til deigið er hnoðunarhæft og klessist ekki við hendur en þó fremur lint. Hnoðað vel og síðan látið lyfta sér í um 45 mínútur. Ofninn hitaður í 200°C. Deigið slegið niður, skipt í 12-20 álíka stóra bita (eftir því hvað maður vill stórar bollur), hver biti hnoðaður í kúlu og þeim raðað á pappírsklædda bökunarplötu og flattar ögn út með lófanum. Látnar lyfta sér í 20-25 mínútur og síðan penslaðar með vatni eða mjólk og bakaðar í miðjum ofni í 12-15 mínútur, eða þar til þær eru ljósgullinbrúnar og hafa lyft sér vel. Látnar kólna á grind og síðan skornar í tvennt, efri hlutanum e.t.v. dýft í bráðið súkkulaði, og þær fylltar með rjóma eða kremi (sjá vatnsdeigsbollur).

Síðasta uppskriftin er nokkurn veginn sú sama og ég ólst upp við. Mamma bakaði alltaf svona bollur og þetta voru þær einu sem ég þekkti þegar ég var krakki:

Gamaldags lyftiduftsbollur

125 g lint smjör
150 g sykur
3 egg
rifinn börkur af 1 sítrónu (einnig má nota önnur bragðefni, t.d. 1 tsk vanilludropa)
350 g hveiti
1 msk lyftiduft


Ofninn hitaður í 180°C. Smjör og sykur hrært vel saman og eggjunum hrært saman við, einu í senn, ásamt bragðefnum. Hveiti og lyftidufti blandað saman og hrært saman við. Deigið sett með matskeið á pappírsklædda plötu - þetta ættu að vera um 16 bollur en þær fljóta dálítið út svo það gæti verið betra að nota tvær plötur. Bakað í miðjum ofni í 12-15 mínútur og síðan eru þær látnar kólna á grind, klofnar í tvennt og fylltar.


|