Dippidúttar og dúppidittar

Ég var spurð um orðið dippidúttur, sem ég brá fyrir mig hér í færslunni á undan. Það er töluvert notað á mínu heimili um ýmiss konar tól og smáhluti, gjarna matargerðartengda, einkum ef þeir eru frekar óþarfir eða ef hlutverk þeirra liggur ekki alveg í augum uppi. Eggjastapparinn minn er til dæmis augljós dippidúttur og tæki til að skera hvítlauksgeira í þunnar flísar er það líka.

Orðið er komið úr dönsku og ég lærði það að sjálfsögðu af Andrési Önd. Dippedut er á dönsku haft um ýmiss konar smáhluti, tæki og tól sem fólk þekkir oft ekki nafn á eða tilgang með. Uppruninn er óljós og reyndar er það svo að ef flett er upp á dippedut í Nudansk ordbog kemur bara flettan dippedut, se duppedit. Skýringin við duppedit er: mindre genstand el. indretning som er vanskellig at bestemme el. give navn; dims; fidus. Þannig að duppedit er víst upprunalegra - ég hef séð þá tilgátu að það sé komið úr frönsku, tout petit, en sel það ekki dýrara en ég keypti.

Sambærileg ensk heiti gætu verið thingummy eða widget. Það er örugglega til eitthvert íslenskt heiti sem ég kem bara ekki fyrir mig eins og er. Enda notast ég alfarið við dippidútta.

Einkasonurinn notar reyndar stundum orðið ,,tippi" í þessari merkingu. Það hefur valdið misskilningi.