Framhjáhaldspælingar

Ég var að skoða myndasíðu á netinu um daginn sem kveikti hjá mér ákveðnar hugrenningar.

Þetta voru fjölskyldumyndir, hjón á mínum aldri sem ég þekkti einu sinni ágætlega. Það er að segja á meðan þau voru bara ungt par. Þau voru þarna með börnum og barnabörnum; allt myndarfólk og geislaði af því ánægja og lífsgleði.

Og mér varð allt í einu hugsað til þess að einu sinni fyrir óralöngu vissi ég af því að maðurinn þarna hélt framhjá kærustunni. Með stelpu sem líka var í föstu sambandi og ég þekkti bæði hana og hennar kærasta líka. Þetta gerðist örugglega bara einu sinni og ég er nokkuð viss um að það vissi enginn af þessu nema ég. Bæði voru drukkin - á skallanum satt að segja. Ekki að það sé afsökun en ég er samt nokkuð viss um að þetta hefði ekki gerst annars.

Nú hef ég oft heyrt samtöl eða lesið á netinu umræður um framhjáhöld. Og það eru yfirleitt langflestir (flestar konur allavega, veit ekki um karlmenn) á því að maður eigi að segja tafarlaust frá öllu sem maður veit um slíkt. Sama þótt það sé einstakt atvik sem litlar líkur eru til að nokkur komist að eða endurtaki sig. Sjálfsagt er það meira og minna rétt. En ég veit samt ekki.

Ég fór að hugsa um hvað hefði gerst ef ég hefði sagt frá þarna um árið. Trúlega hefði slitnað upp úr sambandinu. Báðum samböndunum. Börnin og barnabörnin sem ég var að horfa á þarna á myndunum væru ekki til. Sjálfsagt önnur börn í staðinn en maður veit samt aldrei hvað orðið hefði. En þetta fólk er allavega búið að lifa hamingjusömu lífi í hátt í þrjátíu ár, það veit ég; við eigum sameiginlega vini. Hitt sambandið entist reyndar ekki nema í nokkur ár (og tvö börn) í viðbót en það var ekki framhjáhald sem eyðilagði það samband.

Nú ætla ég ekki að halda því fram að það væri mér að kenna ef þetta hefði farið einhvernveginn allt öðruvísi; ábyrgðin er auðvitað þeirra. En ég tók þá ákvörðun á sínum tíma að segja engum frá, aðallega af því að mér fannst þetta ekki koma mér við, og hef aldrei haft neitt samviskubit út af því. Síst núna. Ég horfði á andlitið á þessari gömlu kunningjakonu minni á myndinni þar sem hún stóð stolt við hlið mannsins síns og hugsaði um hverju hún væri bættari ef hún vissi af því sem gerðist eina vetrarnótt fyrir nærri þrjátíu árum.

Kannski mundi gegna allt öðru máli ef framhjáhaldið hefði staðið yfir einhvern tíma. Eða ef strákurinn hefði stundað þetta hvað eftir annað með hinum og þessum. Sumir mundu segja ,,jú, það á að segja frá svona, meðal annars vegna þess að sá sem heldur framhjá einu sinni gerir það örugglega aftur". Ég veit ekki ... Kannski. En ég hef aldrei heyrt nokkurn mann ýja að því að þessi maður hafi gerst sekur um eitt eða neitt á því sviði. Og þekki þó ýmsa sem þekkja vel til hans og mundu ekki liggja á því ef þeir vissu af slíku.

Ég er alltsvo ekki að afsaka framhjáhöld eða gera lítið úr þeim. Hreint ekki. Ég hef séð of marga þjást of mikið - og þá á ég við alla aðila að slíkum samböndum. Seka og saklausa. Og ég er ekki að segja að maður eigi að láta sem slíkt komi manni ekki við ef maður veit af því. Ég er bara að velta því fyrir mér hvort það sé alltaf og endilega það eina sem til greina kemur að segja frá. Eða reyndar er ég ekki síður að velta því fyrir mér hvernig ákvarðanir sem maður tekur hafa áhrif á líf annarra.