Krupskaja

Ég sagði áðan að afi hefði aldrei minnst á ömmu við mig. En þegar ég hugsa mig um er það ekki alveg rétt.

Ég var afskaplega róttæk á mínum menntaskólaárum og var í fleiri en einum samtökum sem kenndu sig við kommúnisma. Afi var náttúrlega ekkert yfir sig hrifinn af því, enda dyggur kjósandi Sjálfstæðisflokksins alla tíð.

En einu sinni kom hann út á Krók og hafði í fórum sínum gamla mynd - eða öllu heldur póstkort - sem hann rétti mér.

-Það er líklega réttast að þú fáir þessa, sagði hann.

Í kommóðuskúffunni - reyndar þeirri sömu og ég hafði áður fundið bréfin í - var geymd gömul, stór biblía, prentuð 1865 ef ég man rétt. Hún var með gotnesku letri. Hvort sem það var vegna letursins eða vegna þess að Djúpadalsfólk var ekki fram úr hófi trúrækið, þá var þessi biblía afar sjaldan opnuð og við systkinin komumst líklega aldrei aftar en á fyrstu síðuna þótt við værum miklir lestrarhestar. En nú hafði afi farið að fletta biblíunni og einhvers staðar í spámönnunum rakst hann á þetta póstkort.

Á því var mynd af Nadeshu Krupskaju og aftan á kortinu stóð: Kona Lenins.

-Það getur enginn annar en amma þín hafa sett kortið þarna, sagði afi.

Ég veit svosem ekki hversu mikill bolsévikki amma mín var sjálf en ættingjar hennar voru mjög róttækir og ég sá einu sinni einhvers konar fréttablað ungra Húsavíkurbolsa þar sem Sverrir ömmubróðir minn kom eitthvað við sögu. Hvernig sem á því stóð hafði amma greinilega stungið póstkortinu inn í biblíuna og þar hafði það legið óhreyft í nærri 50 ár.

-Ég er nýbúinn að lesa einhvers staðar að Lenín hafi alltaf verið að taka framhjá konunni sinni, sagði afi. -Og eftir að hafa séð myndina skil ég það bara vel.

Myndin var af Krupskaju á efri árum og hún var vissulega svipþung og ekki sérlega fríð. En ég held reyndar að hún hafi þótt lagleg þegar hún var yngri.

Ég á þetta póstkort ennþá og þykir dálítið vænt um það.