(function() { (function(){function b(g){this.t={};this.tick=function(h,m,f){var n=void 0!=f?f:(new Date).getTime();this.t[h]=[n,m];if(void 0==f)try{window.console.timeStamp("CSI/"+h)}catch(q){}};this.getStartTickTime=function(){return this.t.start[0]};this.tick("start",null,g)}var a;if(window.performance)var e=(a=window.performance.timing)&&a.responseStart;var p=0=c&&(window.jstiming.srt=e-c)}if(a){var d=window.jstiming.load; 0=c&&(d.tick("_wtsrt",void 0,c),d.tick("wtsrt_","_wtsrt",e),d.tick("tbsd_","wtsrt_"))}try{a=null,window.chrome&&window.chrome.csi&&(a=Math.floor(window.chrome.csi().pageT),d&&0=b&&window.jstiming.load.tick("aft")};var k=!1;function l(){k||(k=!0,window.jstiming.load.tick("firstScrollTime"))}window.addEventListener?window.addEventListener("scroll",l,!1):window.attachEvent("onscroll",l); })();

Konan sem kyndir ofninn sinn

Eldhúsreyfarar miðaldra matargúrús á Skólavörðuholtinu

8.12.03

Mér var gefin í dag bók sem mér þótti mjög vænt um að fá (fólk sem er að hreinsa til hjá sér mætti hafa í huga að gömlu matreiðslubækurnar sem enginn vill eiga fá gott heimili hjá mér í ellinni). Þetta er vesturíslensk matreiðslubók, Hecla Island Recipes eftir Ingibjörgu Sigurgeirsson, tekin saman í tilefni af 100 ára afmæli landnámsins á Hecla Island (Mikley) 1976. Uppskriftirnar eru af ýmsu tagi eins og gengur og gerist um bækur af þessu tagi en fyrsti kaflinn í bókinni heitir Icelandic Recipes og þar hefur höfundurinn safnað saman ,,the original recipes brought from Iceland, 1876".

Sumar uppskriftanna í þessum kafla eru trúlega mjög svipaðar uppskriftunum sem komu með íslenskum húsmæðrum til Manitoba einni öld fyrr, aðrar gætu verið komnar úr bókum sem þangað bárust síðar, t.d. Kvennafræðaranum og matreiðslubókum Jóninnu Sigurðardóttur og fleiri. Margar uppskriftanna hafa þó tekið ansi miklum breytingum og sumar eru alls ekki íslenskar. En það er gaman að skoða hvaða uppskriftir voru taldar séríslenskar, hundrað árum eftir landnámið. Hér er listi yfir uppskriftirnar í þessum kafla, með nokkrum athugasemdum frá mér:

Icelandic Brown Bread - ekki rúgbrauð, heldur heilhveitibrauð með púðursykri og melassa
Jólakaka (Christmas Cake) - nokkuð hefðbundin
Jólabrauð (Christmas Bread) - jólakaka úr gerdeigi
Buttermilk Scones - ekki íslenskar skonsur, heldur enskar, með rúsínum og bakaðar í ofni
Smjörkringla - dönsk afmæliskringla
Laufabrauð - hefðbundið
Bran Bread - klíðisbrauð
Anadama Bread - sem er reyndar afskaplega fjarri því að vera íslenskt, þetta er alþekkt amerísk uppskrift
Flatbrauð (Flat Bread) - úr rúgmjöli, en kökurnar mun þykkari en þær íslensku
Flatkökur - hveiti, vatn, salt
Steiktir partar (Fried Parts)
Pönnukökur (Crepes) - kryddaðar með kanel og vanillu
Lummur (Pancakes)
Kleinur (Doughnuts)
Ástarbolur (Love Balls)
Rosettes - sem minnir mig á, ég þarf að leita uppi rósettujárnið mitt
Oat Cakes - hafragrjón, matarsódi, nautatólg, vatn, salt
Cinnamon Terta - svipuð dönsku kökunni Bedstefars skæg: Botninn bakaður fyrst, svo er fylling sett ofan á og síðan marens og bakað aftur
Sykur kökur (Sugar Cookies) - smákökur með marensþekju
Gyðingakökur (Inexpensive Cookies) - ætli enska þýðingin hafi orðið til fyrir misskilning á íslenska heitinu?
Kransar (Wreaths) - vanillukransar með möndlum
Vinarterta (Wine Tart) - hefðbundin með sveskjumauki og kardimommum, en ekkert vín, auðvitað
Skyr Cheesecake - óbökuð, með kirsiberjum og ananaskurli
Grautur (Porridge) - hafragrautur
Primost (Prepared Whey Cheese) - mysuostur soðinn með niðursoðinni mjólk og púðursykri
Mysuostur (Whey Cheese)
Home-made Ice Cream - vanilluís
Sætsúpa (Sago Soup) - með rúsínum, sveskjum, sagógrjónum, kanelstöngum, ávaxtasafa og sjerríi
Icelandic Cream Pudding - með Jello-sítrónuhlaupi en engum rjóma
Skyr - 2 uppskriftir
Þjetti - í skyrið
Hræringur
Round Steak and Egg - ,,Cut round steak into 4-inch squares, pound with meat pounder, dredge in flour, fry in vegetable oil, sprinkle with 1 tsp. salt and 1/2 tsp. pepper, fry slowly 15 minutes to each side. Serve each slice with a fried egg. This is how whale meat is served in Iceland."
Kinda súpa (Mutton Soup) - kjötsúpa, en kjötið er nautakjöt til helminga
Lamb Stew - kjötið brúnað, soðið í 1 klst, niðursoðnar grænar baunir settar út í, soðið í 20 mínútur í viðbót, hellt yfir ristaðar brauðsneiðar sem hefur verið dýft í heita tómatsósu. Hmm ...
Praire Chicken Icelandic Style - kjúklingurinn lagður í ediksblöndu í nokkra klukkutíma og síðan í mjólk yfir nótt. Spekkaður, brúnaður í smjöri, settur í eldfast fat og uppstúfi hellt yfir. Bakaður í 1 klst. Þetta er svo sérkennileg uppskrift að það liggur við að ég verði að prófa hana.
Hangikjöt (Smoked Mutton and Beans) - hvítar baunir hálfsoðnar, hangikjötið skorið í bita, sett út í og soðið áfram þar til baunirnar eru mauksoðnar
Blóðmör (Blood Sausage) - ekkert rúgmjöl, bara hveiti. Með rúsínum
Rúllupylsa
Svið - augun og tennurnar fjarlægð áður en þau eru borin á borð
Fars - kálhaus holaður inna, fylltur með farsi og soðinn
Kæfa (Headcheese) - 2 uppskriftir, annars vegar úr kálfa- og lambakjöti, hins vegar úr nautakjöti
Lifrarpylsa (Liver Sausage) - hafragrjón og heilhveiti, ekki rúgur
Icelandic Liver Loaf - eiginlega eins og lifrarpylsa en bakað í formi í vatnsbaði
Brine for Pickling Meat
Plat Fiskur - eins konar siginn fiskur (pickerel), flattur og hálfþurrkaður uppi á þaki og síðan soðinn
Soured Slátur - sýrt í súrmjólk
Harðfiskur (Dried Fish) - fiskurinn er hér pickerel, sem ég man ekki íslenskt nafn á
Fiskibolur (Fish Balls)
Fish Liver Sausage - eins og lifrarpylsa, krydduð með salvíu
Laundry Soap - veit ekki af hverju það telst séríslensk uppskrift.

Ég á eftir að skoða þessa bók töluvert á næstunni.

|