Um vandamál, Stephensena og matreiðslubækur

Einu sinni hélt ég því fram að það mætti bæta úr öllum ágöllum við að búa á Íslandi með því að fá nógu helvíti öflugan dráttarbát og draga landið eins og þúsund kílómetrum sunnar á hnöttinn. Ég meinti þetta alveg (svona án tillits til praktískra vandamála við framkvæmdina).

Ég er búin að skipta um skoðun. Ég kann orðið vel við mig hér norðurfrá. Og það duga engir dráttarbátar til að leysa vandamálin.

Á svona tímum er alveg ágætt að sökkva sér ofan í átjándu öldina. Með öllum hennar hungursneyðum og harðindum og eldgosum og ísárum og bólusóttum og frostavetrum og veseni. Hjálpar til að setja hlutina í samhengi. Menn voru samt að pæla í sömu hlutunum þá - svona stundum. Að breyttu breytanda.

,,Hvörninn verður svo forsjállega búið á flestum jörðum og hjáleigum til sveita og við sjó á Íslandi, að komizt verði að mestu, ef eigi öllu leyti hjá útlendra matvæla kaupum í góðu, meðal- eður jafnvel bágara árferði?" spurði einhver Stephensenanna 1787.

Þetta er nú alveg í fullu gildi. En svo bætti hann við:

,,Finnist það ómögulegt fyrir tómthúss- eður þurra-búða fólk á Íslandi að ánvera útlendra matvæla, þá spyrst: Er tómthúss- eður þurrabúða-fólk við sjó landinu meir til nota en byrði? Getur það ei gagnazt sjálfu sér og landinu meir í sveitum en við sjó? Og hvörninn verður því þá bezt og kostnaðar-minnst þar til hjálpað?"

Þetta er nú kannski ekki alveg lausn í dag, að senda bara alla upp í sveit. Enda útrásarvíkingar búnir að kaupa upp sveitirnar, meira og minna.

Og svo auglýstu Stephensenarnir eftir handriti að matreiðslubók og lofuðu 20 ríkisdölum í verðlaun fyrir besta handritið.

Það kom mér ekki á óvart. Þeir voru upplýsingarmenn og vissu sínu viti. Matreiðslubækur leysa mörg vandamál. Duga kannski ekki alveg til að leysa allt sem nú steðjar að. En hjálpa til, mikil ósköp.